Όχι μία, αλλά δύο άδειες έπρεπε να έχει ζητήσει και εξασφαλίσει ο Στέφανος Κασσελάκης προκειμένου να κατασκευάσει πισίνα στο εξοχικό του σπίτι στις Σπέτσες. Μία από την Πολεοδομία και μία από την Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων Αττικής Πειραιώς και Νήσων του υπουργείου Πολιτισμού. Είναι και οι δύο υποχρεωτικές από τον νόμο και καθώς δεν φρόντισε να τον τηρήσει, η συνέχεια θα δοθεί στις διοικητικές υπηρεσίες της Πολεοδομίας Πειραιά και του ΥΠΠΟ που θα κάνουν αυτοψίες. Εφόσον διαπιστωθεί πως πράγματι έχει κατασκευαστεί πισίνα, θα ακολουθήσουν μηνύσεις. Σε κάθε περίπτωση, η πισίνα θα κλειστεί προσωρινά, πιθανώς με άμμο και δεν θα είναι δυνατή η χρήση της. Εφόσον τελειώσουν όλα όσα πρέπει να γίνουν από Πολεοδομία, Εφορεία Νεωτέρων και πιθανώς δικαστήρια, τότε υπάρχει περίπτωση να αποφασιστεί από τα τελευταία το μόνιμο μπάζωμα, εάν διαπιστωθεί πως έχει παραβιαστεί κάποιος νόμος.
Μέχρι στιγμής πάντως, φαίνεται πως πράγματι δεν έχει ακολουθηθεί ο δρόμος της έκδοσης αδειών για κατασκευή πισίνας. Η Πολεοδομία τις εκδίδει ανεξαρτήτως από το αν το ακίνητο βρίσκεται σε προστατευόμενο αρχαιολογικά χώρο ή όχι. Είναι δηλαδή υποχρεωτικές για όλη την Ελλάδα και, όπως μάς λένε οι πηγές μας, έχουν αρκετά «τσουχτερό» παράβολο.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού πρέπει να εξετάσουν την άδεια για κατασκευή πισίνας εφόσον το ακίνητο βρίσκεται πλησίον αρχαίου ή νεώτερου μνημείου, ή εφόσον ανήκει σε παραδοσιακό οικισμό. Με Προεδρικό Διάταγμα του 1981, οι Σπέτσες έχουν κηρυχθεί παραδοσιακός οικισμός ως προς το σύνολο. Στο Διάταγμα προβλέπεται πως τυχόν δεξαμενή ύδατος «απαγορεύεται να τοποθετείται εις εμφανές σημείον του κτηρίου ή της στέγης.»
Όταν ο νομοθέτης μιλά για δεξαμενή ύδατος, εννοεί δεξαμενή συγκέντρωσης υδάτων (συνήθως ομβρίων) και σε καμία περίπτωση για κολυμβητική δεξαμενή. Κολυμβητική δεξαμενή, δηλαδή πισίνα, είναι αυτή που όπως δείχνουν οι αεροφωτογραφίες έχει κατασκευάσει ο κ. Κασσελάκης. Δεν πρόκειται για δεξαμενή ύδατος και δεν έχει σχέση με… πηγάδι. Κατασκευάστηκε με εκσκαφές, όπως δείχνουν κάποιες φωτογραφίες, έστω και αν δεν το παραδέχεται. Ακόμα και αν ήταν δεξαμενή ύδατος, σύμφωνα με το ΠΔ του 1981, έπρεπε να μην είναι τοποθετημένη σε εμφανές σημείο του κτηρίου ή της στέγης.
Ακόμα πιο συγκεκριμένη είναι η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία ελήφθη το 2016. Αφορούσε σε πισίνα άλλου ιδιοκτήτη στις Σπέτσες. Το υπουργείο Πολιτισμού είχε αποφανθεί πως δεν μπορεί να κατασκευάσει κολυμβητική δεξαμενή στο οικόπεδό του και εκείνος προσέφυγε στο ΣτΕ. Εχασε την υπόθεση, αφού το Συμβούλιο, ανάμεσα σε άλλα, σημείωσε:
«Η κατασκευή κολυμβητικών δεξαμενών στον ακάλυπτο χώρο των οικοδομών εντός των παραδοσιακών οικισμών, και ειδικότερα στις Σπέτσες, απαγορεύεται, δεδομένου ότι οι προαναφερθείσες διατάξεις δεν προβλέπουν ρητώς την κατασκευή κολυμβητικών δεξαμενών στον ακάλυπτο χώρο των οικοδομών, οι μόνες δε δεξαμενές που επιτρέπονται είναι οι δεξαμενές αποθήκευσης ύδατος, οι οποίες τοποθετούνται υποχρεωτικά εντός της στέγης ή στο δώμα των κτιρίων, κατά τρόπο που να μην προκαλείται αισθητική όχληση.»
Η απόφαση του ΣτΕ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και όσον αφορά στην περίπτωσή μας, στην οποία ισχύει, διότι οι αποφάσεις του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου συνιστούν νομολογία. Και ορίζει, όπως είδαμε, πως δεν επιτρέπονται δεξαμενές στον ακάλυπτο χώρο- δηλαδή στην αυλή, όπου είναι η πισίνα Κασσελάκη.
«Σημαντικό στοιχείο του φυσικού περιβάλλοντος είναι τα ευπαθή ή ευαίσθητα οικοσυστήματα» αναφέρει η απόφαση, «μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τα μικρά νησιά, που χαρακτηρίζονται από την ενότητα και τη λιτή συμμετρία του τοπίου τους και τη στενή αλληλεξάρτηση των ανθρωπογενών συστημάτων και του φυσικού περιβάλλοντος, με συνέπεια να είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε εξωγενείς επεμβάσεις.» «Περαιτέρω, σημαντικό στοιχείο του πολιτιστικού περιβάλλοντος είναι οι παραδοσιακοί οικισμοί, δηλαδή τα οικιστικά σύνολα τα οποία διατηρούν, κατά το μάλλον ή ήττον, τον παραδοσιακό πολεοδομικό τους ιστό και παραδοσιακά οικοδομήματα και στοιχεία. Η προστασία αυτή δεν περιορίζεται στην αποτροπή κάθε καταστροφής ή υποβάθμισης του πολιτιστικού περιβάλλοντος, αλλά εκτείνεται και στην αποκατάσταση των προστατευτέων οικισμών». Κάτι που προβλέπεται και από το Σύνταγμα ως προς την αρχή περιφερειακής ανάπτυξης των νησιών».
Για τις επεμβάσεις πλησίον μνημείου «ισχύει ο κανόνας ότι επιτρέπονται μόνο κατόπιν εγκρίσεως του Υπουργού Πολιτισμού, ειδικά δε για τις οικοδομικές εργασίες η έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού χορηγείται εάν η απόσταση από το ακίνητο μνημείο – στην έννοια του οποίου συμπεριλαμβάνεται πλέον ρητώς και το άμεσο περιβάλλον του – ή η σχέση με αυτό είναι τέτοια ώστε να μην κινδυνεύει να επέλθει άμεση ή έμμεση βλάβη σε αυτό». Μόνο έτσι είναι δυνατόν να δοθεί άδεια για εκτέλεση οικοδομικών εργασιών. Στην περίπτωσή μας, δεν υπάρχει μνημείο πλησίον, αλλά όλο το νησί είναι κηρυγμένο, άρα «έχει υπαχθεί σε ιδιαίτερο καθεστώς προστασίας».
Λόγω του χαρακτηρισμού αυτού «τόσο για την ανέγερση κτίσματος όσο και για οποιαδήποτε επέμβαση σε κτίσμα που βρίσκεται στις Σπέτσες ή για την ολική ή μερική κατεδάφισή του, είτε αυτό είναι παλαιότερο του χαρακτηρισμού είτε μεταγενέστερο, απαιτείται άδεια της αρχαιολογικής υπηρεσίας, η μη ύπαρξη ή η ανάκληση της οποίας επιφέρει αυτοτελώς την διακοπή κάθε οικοδομικής εργασίας, ανεξαρτήτως της υπάρξεως ή της ισχύος οικοδομικής αδείας.»
Επειδή στις Σπέτσες είχαν κατασκευαστεί πολλές πισίνες μέχρι το 2016, το ΣτΕ αποφάσισε εκείνη τη χρονιά πως ο ισχυρισμός «ότι μη νομίμως δεν επετράπη η κατασκευή της επίμαχης πισίνας ενώ σε άλλες περιπτώσεις η Διοίκηση είχε επιτρέψει κατά το παρελθόν την κατασκευή κολυμβητικών δεξαμενών σε ακίνητα πλησίον του επίδικου, είναι απορριπτέος προεχόντως διότι δεν νοείται ισότητα στην παρανομία και, συνεπώς, ακόμη και αν η Διοίκηση κακώς εφήρμοσε τον νόμο σε άλλες περιπτώσεις, δεν υποχρεούται η ίδια, ούτε τα Δικαστήρια, να τον εφαρμόσουν κακώς και στο μέλλον». Το εντελώς αντίθετο, θα λέγαμε!
Εν ολίγοις, ας μην κρύβεται ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ πίσω από το γεγονός πως υπάρχουν και άλλες πισίνες, διότι τώρα πλέον η κατασκευή δεν επιτρέπεται. Δεν είναι δυνατόν να κλείσουν όσες είχαν γίνει μέχρι το 2016, γιατί η νομολογία δεν έχει αναδρομική ισχύ. Από τη στιγμή όμως που ο νόμος λέει ότι πλέον απαγορεύονται και ιδίως από τη στιγμή που δεν κατέθεσε τις σχετικές αιτήσεις για άδεια, η πισίνα είναι παράνομη. Και πρέπει να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες.
