Κανείς δεν είναι κανενός, η πιο ταιριαστή φράση να ξεκινήσει ένα τέτοιο άρθρο. Συναντάμε συχνά τελευταία στις ανθρώπινες σχέσεις να κυριαρχεί η έννοια της κτητικότητας με διάφορες μορφές. Μέσα από λεκτική ή και σωματική βία, μέσω απειλών, γενικά με την καταπάτηση προσωπικών ορίων.
Της Μίκας Πανάγου *
Η ατομική ελευθερία δεν σταματάει όταν δημιουργείς σχέσεις (οικογενειακές, φιλικές,ερωτικές). Μας διδάσκεται βαθιά από την στιγμή που ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο και πολλές φορές χωρίς να το συνειδητοποιεί η οικογένεια μας αντιδράει συχνά σαν να τους ανήκουμε. Εγώ αποφασίζω, εγώ ξέρω, δεν θα το συζητήσω, από εμένα εξαρτάσαι οικονομικά όποτε εγώ θα κρίνω. Κεντρικός άξονας το εγώ κάποιου άλλου για τη δίκη μας ζωή. Είναι διαφορετικό μέσα από τον διάλογο να εκφράσουμε την άποψη μας και άλλον να επικαλούμαι αυτό που πιστεύουμε.
Το υγιές είναι όσο μεγαλώνει ένα παιδί να αναλαμβάνει ευθύνες και να αποφασίζει για πράγματα που τον αφορούν. Δεν δίνει σε κανέναν το δικαίωμα να βιαιοπραγεί ή να υποτιμά κάποιον επειδή είναι μεγαλύτερος ή τον συντηρεί. Το μέτρο σε αυτές τις περιπτώσεις όπως και το να σκεφτόμαστε πριν μιλήσουμε θα μας προφυλάξει από συγκρούσεις. Επίσης ο κάθε γονιός θα πρέπει να σκεφτεί αν επιθυμεί να μεγαλώσει έναν παθητικό δεκτή που σήμερα ακούει εκείνον, αύριο έναν φίλο κ μεθαύριο τον σύντροφο του. Οι άνθρωποι φοβούνται συχνά να εκφράσουν την σκέψη τους γιατί πιστεύουν ότι θα τους εγκαταλείψει ο άλλος. Θα είναι αρεστοί αν λένε ναι σε όλα. Το πιο ασφαλές πλαίσιο για να μάθει κάνει να διεκδικεί και να βάζει όρια είναι η οικογένεια. Να μάθει να σέβεται τον εαυτό του και να μην επιτρέπει στους άλλους να τον υποβαθμίζουν.
Η ιδιωτικότητα κάποιων πραγμάτων επίσης βοηθάνε στην μη κτητικότητα. Το να επιτρέπουμε σε κάποιον να έχει πρόσβαση στο κινητό μας ή στον υπολογιστή δίνει αυτόματα δικαίωμα διαχείρισης της ζωής μας. Το να μας επιδεικνύει κάποιος με ποιούσε θα βγούμε, πόσους ακόλουθους κάνουμε, γιατί τους κάνουμε, που πάμε, τι ώρα γυρίζουμε, ενώ είμαστε ενήλικες μας συντηρεί σε μια θέση παιδιού γονιού και όχι ισότιμης σχέσης. Να μην ξεχνάμε όταν υπάρχουν και παιδιά είμαστε τα πρότυπα τους για τις δικές τους αυριανές σχέσεις.
Δεν μπορούμε να κρατάμε κανέναν δέσμιο και να ανακατευόμαστε στη μετέπειτα ζωή του γιατί το μόνο που μας ανήκει είναι ο ίδιος μας ο εαυτός και μόνο. Μέσα από αυτά βοηθάμε να ανθίσει η βία και η παραβίαση των άλλων. Αν δεν μπορούμε να αποδεχτούμε κάποιον για αυτό που είναι συνεχίζουμε τη ζωή μας χωρίς αυτόν. Το να δικαιολογούμε συχνά τα αδικαιολόγητα είναι απλά παρηγοριά για αυτά που ακολουθούν μέσα από τις πράξεις μας. Δεν είμαστε εμείς αυτοί που θα αποφασίσουμε πότε και πως θα προχωρήσει κάποιος, ούτε είμαστε εμείς αυτοί που θα εμπλακούμε στις ζωές άλλων. Σκεφτείτε πόσες ώρες αφιερώνετε για εσάς και πόσες για άλλους; Πόσες φορές βρεθήκατε κάπου για άλλους και όχι γιατί το επιθυμούσατε; Αν η ζωή που ζείτε είναι δίκη σας ή σχεδιασμένη από άλλους.
Το να συντονίζουμε και να σχολιάζουμε άλλους είναι λιγότερο επίπονο από το να αντιμετωπίζουμε δικές μας αλήθειες.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία – Facebook – Instagram
