Ένα θέμα που έρχεται συχνά στις συνεδρίες αφορά την συμπεριφορά των άλλων και τον τρόπο που διαχειρίζονται καταστάσεις. Ασκείται μια κριτική που συνοδεύεται από μια απογοήτευση σχετικά με το τι περίμενα και τι έκανε κάποιος. Αυτό που τονίζεται είναι πως θα αντιδρούσα εγώ στη θέση του.
Της Μίκας Πανάγου *
Ο καθένας μας έχει την δίκη του προσωπικότητα, διαφορετικά βιώματα, ποικίλα ερεθίσματα, διαφορετική κουλτούρα, αρχές και αξίες. Φαντάζει λοιπόν ουτοπικό να γίνει ίδιος με εμάς στην συμπεριφορά του. Επίσης δεν έχουν οι άνθρωποι μαντικές ικανότητες ώστε να ξέρουν τι επιθυμία ή ανάγκη έχουμε. Σίγουρα αν κάποιος μας ξέρει καιρό μας μαθαίνει και πάλι φαντάζει δύσκολο για μερικούς. Εκεί λοιπόν που δημιουργούνται οι προσδοκίες εκεί εμφανίζεται και ο θυμός. Δεν το επικοινωνούν συνήθως τι τους έχει ενοχλήσει και περιμένουν να αντιληφθεί ο άλλος. Η αμεσότητα είναι μια τεχνική επικοινωνίας που θα προλάμβανε πολλές συγκρούσεις. Θέλω να πάω θέατρο, στο προτείνω και πηγαίνουμε. Αν όμως σε ρωτήσω τι θα κάνουμε και εσύ προτείνεις φαγητό, θα θυμώσω και θα απογοητευτώ.
Συχνά συμβαίνει και με τα ζευγάρια σε θέματα σπιτιού. «Δεν με βοηθάει ο σύντροφος μου», «του το έχεις ζητήσει», «όχι γιατί δεν μπορεί να το σκεφτεί μόνος του;» και κάπου εκεί ξεκινάει η κακή επικοινωνία. Μπορεί να έχει μεγαλώσει σ ένα περιβάλλον όπου δεν έκανε δουλειές ή να νιώθει ότι η γυναίκα δεν χρειάζεται βοήθεια. Αποδεχόμαστε κάποιον για αυτό που είναι, δεν τον αλλάζουμε αλλά μπορούμε να δημιουργούμε συμβόλαια συνεργασίας μεταξύ μας. Βάζουμε τις υποχρεώσεις κάτω και τις μοιράζουμε. Αν κάποιος δεν μπορεί να ανταποκριθεί καλούμαστε να αποφασίσουμε αν το αντέχουμε ή όχι.
Δεν είναι στη ζωή μας όλα άσπρο ή μαύρο. Ποσά θέματα θα είχαν λυθεί στις διαπροσωπικές σχέσεις αν εφαρμόζαμε την διαπραγμάτευση; Πόσες ανάγκες μας θα είχαν υλοποιηθεί αν τις επικοινωνούσαμε; Η ιστορία των προσδοκιών ξεκινάει από την γέννηση μας, οι γονείς πολλές φορές ακόμα και πριν να έρθουμε στον κόσμο έχουν όνειρα και επιθυμίες. Επενδύουν και περιμένουν από εμάς, μας φορτώνουν δικά τους μισοτελειωμένα όνειρα, βλέπουν στο πρόσωπο μας όσα δεν πέτυχαν εκείνοι. Σε συνέχεια οι γύρω μας αναμένουν να φερόμαστε σαν εκείνους. Να έχουμε ίδια αντίδραση, ίδιο σκεπτικό, ίδιες αντιλήψεις. Το διαφορετικό επικρίνεται και δεν είναι δεκτό. Κάπως έτσι μεγαλώνουμε και αναπαράγουμε το ίδιο.
Δυσκολευόμαστε να πούμε μια απλή σκέψη μας, ένα θέλω μας. Περιμένουμε καρτερικά ότι ο διπλανός μας θα διαβάσει το μυαλό μας και θα μας δώσει όσα επιθυμούμε. Θα κατανοήσει όλο τον εσωτερικό μας κόσμο, θα είναι εκεί για εμάς πριν από εμάς. Το τέλειο σενάριο ταινίας όμως και όχι στην πραγματική ζωή. Κάτι ξεχασμένες σκέψεις σε συρτάρια, κάτι ξεκουρδισμένοι στόχοι σε ένα τετράδιο, κάποιες αλήθειες βαθιά θαμμένες μας συνοδεύουν στην καθημερινή θλίψη και δημιουργούν ένα αίσθημα μοναξιάς. Αφού κανείς δεν μας καταλαβαίνει και δεν μας καλύπτει όσα θέλουμε.
Τα κουβάρια καμία φορά κρύβουν εύκολη λύση απλά δεν την βλέπουμε μπροστά μας γιατί μας φαντάζει δύσκολο και χαοτικό. Δεν πιστεύουμε ότι μπορούμε κι έτσι τα παρατάμε με τους κόμπους τους.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία – Facebook – Instagram
