Ο μακρύτερος χρονικά πόλεμος του Ισραήλ μετά από αυτόν της Ανεξαρτησίας του το 1948, συμπληρώνει σε λίγες ημέρες οκτώ μήνες. Ένας ιδιόμορφος πόλεμος διαφορετικός από τους προηγούμενους στον οποίο το Ισραήλ σύρθηκε μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις και της φρικαλεότητες της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου 2023, της πιο θανατηφόρας ημέρας για τους Εβραίους μετά το Ολοκαύτωμα!
Υπάρχει σοβαρός προβληματισμός για τους λόγους που αυτός ο πόλεμος «τραβάει σε μάκρος» και γιατί το Ισραήλ δυσκολεύεται να υλοποιήσει πλήρως τους πολεμικούς στόχους που τέθηκαν και φυσικά αν η συνέχιση του έχει νόημα όταν μάλιστα αυτός συνδέεται με μία ανθρωπιστική τραγωδία με δεκάδες χιλιάδες νεκρούς αμάχους Παλαιστινίους. Υπενθυμίζουμε ότι οι στόχοι του πολέμου όπως τέθηκαν από την Ισραηλινή Κυβέρνηση εξ αρχής είναι αφ’ ενός μεν η καταστροφή των στρατιωτικών δυνατοτήτων της Χαμάς και η διάλυση της διοικητικής και πολιτικής της δομής και αφ’ ετέρου η απελευθέρωση των ομήρων.
Οι δύο αυτοί πολεμικοί στόχοι όμως έχουν θεωρηθεί από πολλούς και μάλλον δικαίως… ασύμβατοι. Στο δεύτερο πολεμικό στόχο του το Ισραήλ που έχει χαρακτήρα επείγοντος έχει αποτύχει καθ’ ολοκληρία καθόσον από τους 240 ομήρους που απήχθηκαν από τους τρομοκράτες της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου, οι 105 απελευθερώθηκαν μόνον μετά από συμφωνία τον περασμένο Νοέμβριο που προέβλεπε προσωρινή κατάπαυση πυρός (γεγονός που αναντίρρητα επέτρεψε στην Χαμάς να ανασυνταχθεί) και απελευθέρωση 300 περίπου Παλαιστινίων κρατουμένων στις Ισραηλινές φυλακές. Ουσιαστικά από τους 132 που συνέχισαν να κρατούνται από την Χαμάς και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις στην Γάζα, μόνο 3 απελευθερώθηκαν από τον Ισραηλινό Στρατό μέχρι τώρα ενώ έχουν ανασυρθεί 10 σωροί από αυτούς. Εκτιμάται ότι δυστυχώς αρκετοί από αυτούς είναι ήδη νεκροί.
Σε ότι αφορά πάντως στον πρώτο πολεμικό στόχο έστω και αν κάποιοι αυθαιρέτως υποστηρίζουν ότι οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (ΙΕΔ) έχουν «κολλήσει» στην Γάζα αυτές έχουν καταστρέψει σε ποσοστό 80-85% τις στρατιωτικές δυνατότητες (οπλισμό, πυρομαχικά, μαχητές, υποδομές, τούνελ , σύστημα διοικήσεως κλπ) της Χαμάς σε ολόκληρη την Λωρίδα της Γάζας, έστω και αν μεμονωμένες μικρές ένοπλες ομάδες της επανεμφανίζονται σποραδικά ή βάλουν ακόμα και σήμερα μικρό αριθμό ρουκετών προς το Ισραήλ για να δηλώσουν «είμαστε ακόμα ζωντανοί»! «Φιλολογούν» μόνον όσοι δεν κατανοούν τι σημαίνει αγώνας σε πολύ πυκνά δομημένη και εξαιρετικά πυκνοκατοικημένη περιοχή όπου οι «μαχητές» γίνονται ευκολότατα άμαχοι και οι άμαχοι… «μαχητές» και στην οποία το τεράστιο δίκτυο τούνελ όπως εύστοχα είπε ο Διοικητής της 98ης Μεραρχία Ταξίαρχος Νταν Γκόλντφους (γνωστός και για τις επιτιμητικές δηλώσεις του για τους Ισραηλινούς Πολιτικούς) δημιουργεί συνθήκες πολέμου 720 μοιρών δηλαδή πάνω και κάτω από το έδαφος!
Τις τελευταίες ημέρες Ισραηλινές Μονάδες ελέγχουν επιχειρησιακά το μεγαλύτερο μέρος του Διαδρόμου Φιλαντέλφι, έναν «αγωγό οξυγόνου» για την Χαμάς που συνιστά την εδαφική ζώνη παράλληλα με τα σύνορα με την Αίγυπτο καταστρέφοντας 20 σήραγγες και 82 φρεάτια με τα οποία αυτή ανεφοδιαζόταν κρυφά από την Αίγυπτο. Αφού μετακινήθηκαν περί τις 950 χιλιάδες άμαχοι προς την Χαν Γιουνίς και στην παραθαλάσσια περιοχή Αλ Μαουάσι όπου υπάρχουν οι λεγόμενες «ανθρωπιστικές νησίδες» οι Ισραηλινές Μονάδες της 168ης Μεραρχίας κινούνται αργά και προσεκτικά προς την καρδιά της πόλης Ράφα όπου εκτιμάται ότι βρίσκονται τα τελευταία 4-5 συγκροτημένα τάγματα μαζί με την ηγεσία της Χαμάς αλλά και αρκετοί από τους ομήρους! Παρεμπιπτόντως Ισραηλινοί πρώην Στρατιωτικοί υποστηρίζουν ότι αυτό θα έπρεπε να είχε γίνει από την αρχή του πολέμου δηλαδή επίθεση όχι μόνο από Βορά προς Νότο αλλά και από τον Νότο προς Βορά. Παράλληλα ελέγχεται ο διάδρομος Νετζαρίμ που οδηγεί από το Κιμπούτς Μπεέρι στην θάλασσα αλλά και η κύρια οδική αρτηρία Βορά-Νότου Σαλάχ αλ Ντιν και σε μεγάλο βαθμό η αντίστοιχη παραθαλάσσια Αλ Ρασιντ.
Σε αυτήν την επιχειρησιακή κατάσταση με τις ΙΕΔ να πλησιάζουν στο τέλος. Με την παγκόσμια κοινή γνώμη να στρέφεται κατά του Ισραήλ λόγω και της αδιαμφισβήτητης ανθρωπιστικής τραγωδίας και με ευρωπαϊκές χώρες να αναγνωρίζουν μονομερώς την Παλαιστίνη ως Κράτος. Με τον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου Καρίμ Αχμάντ Χαν να εκδίδει Ένταλμα Σύλληψης για τον Νετανιάχου και τον Γκαλάντ εξισώνοντας τους με τον Σινουάρ, τον Ντείφ και τον Χανιγιέ αλλά και με το Διεθνές Δικαστήριο Δικαιοσύνης να διατάσει την άμεση παύση των εχθροπραξιών…. Έρχεται ο Πρόεδρος Μπάιντεν και δηλώνει ότι υπάρχει πλαίσιο Συμφωνίας για απελευθέρωση ομήρων, μόνιμη εκεχειρία και μακροπρόθεσμη απόσυρση των Ισραηλινών από την Γάζα. Μίλησε μάλιστα για αδιευκρίνιστους λόγους για… ισραηλινή πρόταση και για ιστορική ευκαιρία ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν ο οποίος μάλιστα απαγόρευσε σε ισραηλινές αμυντικές εταιρείες να συμμετάσχουν στην επικείμενη έκθεση αμυντικού υλικού Eurosatory στο Παρίσι έσπευσε να υποστηρίξει αυτό το σχέδιο συμφωνίας.
Αρέσει δεν αρέσει ο πόλεμος αυτός για το Ισραήλ είναι υπαρξιακός και ένα πόλεμος απέναντι στην επιστροφή της αδυναμίας. Είναι δυνατόν να γίνει αποδεκτή η παραμονή έστω και στρατιωτικά εξασθενημένης της Χαμάς στην Γάζα έστω και αν απελευθερωθούν όλοι οι όμηροι που είναι ζωντανοί, έστω και αν επιστραφούν και οι σωροί των θανόντων;
Και βέβαια η Χαμάς δεν θα είναι πλέον σε θέση να επαναλάβει μία νέα τρομοκρατική επίθεση και τις φρικαλεότητες της 7ης Οκτωβρίου αλλά η όποια επιβίωση της θα της επιτρέψει της διεκδικήσει ρυθμιστικό ρόλο σε οποιαδήποτε μεταπολεμική κατάσταση. Πως θα γίνει ανοικοδόμηση στην Λωρίδα της Γάζας με την Χαμάς έστω και εξασθενημένη, παρούσα; Η επιβίωση της Χαμάς και της αιμοσταγούς ηγεσίας της συνιστά για αυτήν νίκη και ένα σημαντικό πλήγμα για την στρατιωτική αξιοπιστία και την αποτρεπτική ικανότητα του Ισραήλ όταν αυτή η οργάνωση επιδιώκει την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους πάνω στα ερείπια του Ισραήλ; Αλλά και τι θα εμποδίσει στο μέλλον την Χιζμπολάχ να πράξει κάτι παρόμοιο;
Ο Νετανιάχου αναντίρρητα έχει κάνει τραγικά λάθη. Από τα 17 χρόνια της Χαμάς στην Γάζα λίγο περισσότερο από τα 13 Πρωθυπουργός ήταν αυτός και βαρύνεται για την ενίσχυση της και φυσικά αυτός φέρει την πρωταρχική ευθύνη για την κολοσσιαία αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφαλείας αλλά και την αδυναμία προστασίας των δύσμοιρων πολιτών του για αρκετές ώρες την σκοτεινότερη ημέρα της ιστορίας του Ισραήλ ως Ανεξαρτήτου Κράτους. Όπως επίσης επικρίνεται για το ότι δεν έχει καθορίσει με σαφήνεια την στρατηγική εξόδου και της διαμόρφωσης της μεταπολεμικής Γάζας και της πορείας επίλυσης του Παλαιστινιακού κάτι για το οποία ο Υπουργός Πολέμου Πρόεδρος του Κόμματος Εθνικής Ενότητας Μπένυ Γκαντζ έχει απαιτήσει να κάνει ο Νετανιάχου μέχρι την 8 Ιουνίου. Όπως δήλωσε εμφατικά ο Αρχηγός των ΙΕΔ Χαλεβί η έλλειψη τέτοιας στρατηγικής εξαναγκάζει τις δυνάμεις του σε ένα σισύφειο έργο με τις επαναλαμβανόμενες εκκαθαρίσεις περιοχών μετά την επάνοδο διαφόρων ενόπλων ομάδων της Χαμάς.
Όμως κατά την άποψη μας ο Μπίμπι όπως είναι το χαϊδευτικό του Νετανιάχου έχει απόλυτα δίκιο να επαναλαμβάνει ότι χωρίς την στρατιωτική διάλυση της Χαμάς καμία εκεχειρία δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή όταν μάλιστα τα υπολείμματα της αναδιαρθρώνονται για μία μακροχρόνια εξέγερση! Από την αρχή του πολέμου έχουν σκοτωθεί 644 Ισραηλινοί Στρατιώτες εκ των οποίων οι 293 με την έναρξη των χερσαίων επιχειρήσεων. Ακόμα και ο νηφάλιος και πάντα Ισραηλινός Αναλυτής και αρθρογράφος Σετχ Φράτζμαν θέτει το ερώτημα για ποιον λόγο θυσιάστηκαν αυτοί οι Στρατιώτες αν είναι να παραμείνει η Χαμάς στην Γάζα!
Τι μέλλει γενέσθαι όμως! Μεγάλα διλήμματα, άκρως δυσχερείς οι επιλογές με δεδομένο ότι υφίσταται εσωτερική πολιτική κρίση. Έστω και τώρα η Ισραηλινή Κυβέρνηση θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλίες τόσο σχετικά με την διανομή ανθρωπιστικής βοήθειας όσο και σχετικά με οδικό χάρτη για την επίλυση του Παλαιστινιακού και το πιο σημαντικό συγκρότηση οντότητας που θα αντικαταστήσει άμεσα την Χαμάς στην Διοίκηση και στην Διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας με ταυτόχρονη ομαλοποίηση των σχέσεων με την Σαουδική Αραβία. Αυτά προτείνουν Ισραηλινοί πολιτικοί και πρώην ανώτατοι στρατιωτικοί που διακρίνονται για τον πατριωτισμό αλλά και τον πραγματισμό τους. Δεν στέκει το επιχείρημα του Νετανιάχου ότι η εκκίνηση διαπραγματεύσεων για το Παλαιστινιακό συνιστά επιβράβευση της Χαμάς. Με την περιθωριοποίηση του πάντως δεν επιλύθηκε αυτό το πρόβλημα που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο της αρχιτεκτονικής ασφαλείας της Μέσης Ανατολής και επηρεάζει άμεσα και αυτήν καθαυτή την ασφάλεια του Εβραϊκού Κράτους .
Είναι βέβαιο ότι το Ισραήλ έχει ήδη απομονωθεί διεθνώς αλλά σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο δεν μπορεί να πορεύεται μόνο του χωρίς αρνητικές συνέπειες και θα πρέπει να αποκαταστήσει την διεθνή του θέση. Οι υποστηρικτές του έρχονται σε δύσκολη θέση και δεν μπορούν πλέον να δικαιολογούν και πολλά… αδικαιολόγητα! Μια πολιτική διέξοδος στο σημερινό πολιτικό αδιέξοδο του Ισραήλ είναι πρώτιστο ζητούμενο και όντως χώρα βρίσκεται μπροστά σε πολύ δύσκολες επιλογές.
Από την άλλη μεριά η Χαμάς ως ιδεολογικό, θρησκευτικό και πολιτικό -κοινωνικό κίνημα έστω και αν συντριβεί στρατιωτικά δεν μπορεί να εξαλειφτεί. Θα ηττηθεί πολιτικά μόνον όταν δοθεί πολιτικός ορίζοντας στους νέους Παλαιστίνιους και δεν ανατρέφουν τα παιδιά τους πείθοντας τους ότι είναι ιερό καθήκον να σκοτώνουν Εβραίους. Ας στηριχθεί η φθαρμένη και διεφθαρμένη Παλαιστινιακή Αρχή να αναζωογονηθεί και να παίξει τον ρόλο που της επιβάλει η ιστορία στην πορεία για το μέλλον των Παλαιστινίων που δεν θα είναι βουτηγμένο σε αίμα και σε κενές υποσχέσεις και ας απομονωθούν τα ακραία στοιχεία του πολιτικού φάσματος του Ισραήλ.
* Ο Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Αντιστράτηγος ε.α και Γεωστρατηγικός Αναλυτής
