Να μείνουν ανοικτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας είναι ένας από τους βασικούς στόχους της νέας συνάντησης Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Άγκυρα, στις 13 Μαΐου, αλλά η διαφορετική οπτική γωνία, με την οποία βλέπει η Τουρκία τα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο, δίνουν άλλη διάσταση στο τετ-α-τετ των δυο ηγετών.
Του Κώστα Πασίση
Ο πρωθυπουργός μεταβαίνει στην Άγκυρα γνωρίζοντας ότι οι θέσεις της Τουρκίας στις ελληνοτουρκικές διαφορές δεν έχουν αλλάξει και αυτό φαίνεται τόσο από τις επανειλημμένες απόπειρες γκριζαρίσματος ζωνών του Αιγαίου, όπως τελευταία με τα θαλάσσια πάρκα, όσο και από την άκαμπτη στάση Ερντογάν για το Κυπριακό και όχι μόνο…
Αλλά όπως ο κ. Μητσοτάκης αναφέρει, οι διαφορές δεν μας απαγορεύουν «να μπορούμε να συζητούμε, να διαμορφώνουμε ένα γενικότερο καλό κλίμα και να επενδύουμε περισσότερο στη θετική ατζέντα και λιγότερο στα θέματα τα οποία μας χωρίζουν και στα οποία ξεκάθαρα διαφωνούμε».
Και για τη θετική ατζέντα, που θα τεθεί επί τάπητος στη συνάντηση των δυο ηγετών εργάστηκαν σκληρά και επίμονα οι υπουργοί εξωτερικών των δυο χωρών κ.κ Γεραπετρίτης και Φιντάν.
Ούτε όμως και η Ελλάδα έχει κάνει πίσω στις «κόκκινες» γραμμές της. Και αυτό προκύπτει από τη σχετική αναφορά του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτη.
«Η Ελλάδα έχει τις βασικές θέσεις που στηρίζονται στο Διεθνές Δίκαιο και, ιδίως, στο Δίκαιο της Θάλασσας», υπογράμμισε. «Δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχθεί οποιαδήποτε συζήτηση σε ότι αφορά θέματα που ανάγονται στην κυριαρχία της. Δεν θα συζητήσουμε ποτέ ούτε για την αποστρατικοποίηση τη φερόμενη εκ μέρους της Τουρκίας, ούτε για ζητήματα γκρίζων ζωνών, ούτε για τη θρησκευτική μειονότητα της Θράκης».
Τα νέα δεδομένα
Ωστόσο η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν γίνεται στη «σκιά» νέων δεδομένων και εξελίξεων που εκ των πραγμάτων επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα τις επικείμενες συνομιλίες τους.
Το πρώτο δεδομένο είναι το θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί, όπως δεσμεύθηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη διάσκεψη του Our Ocean Conference.
Η ίδρυση θαλάσσιων περιβαλλοντικών πάρκων από την Ελλάδα στο Αιγαίο αποτελεί τρόπο άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων στην υφαλοκρηπίδα.
Η Άγκυρα όμως αντιδρά στα ελληνικά σχέδια για δημιουργία θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών και εμφανίζεται να τραβά το σχοινί στα άκρα…
Σύμφωνα με «διαρροή» του υπουργείου Άμυνας, η Τουρκία είναι σε κατάσταση ετοιμότητας και μιλά για βραχονησίδες που δεν ανήκουν στην Ελλάδα.
Ενώ ταυτόχρονα τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, όπως το τηλεοπτικό δίκτυο Huberturk υπενθυμίζουν το περιβόητο casus belli, οξύνοντας την κρίση με τα θαλάσσια πάρκα.
Πάντως ο Τούρκος πρόεδρος ερωτηθείς για τη συνάντηση του με τον Έλληνα Πρωθυπουργό δήλωσε μεταξύ άλλων: «Θα έχουμε συζητήσεις για το πώς μπορούμε να φέρουμε τις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας σε πολύ καλύτερη θέση από τη σημερινή».
Στη βάση όλων αυτών το ερώτημα που τίθεται είναι αν συζητηθεί το συγκεκριμένο ζήτημα στην επικείμενη συνάντηση και αν αποτελεί την αρχή για έναν πιο «βαθύ» διάλογο ανάμεσα στις δυο χώρες.
Το δεύτερο δεδομένο είναι το ευνοϊκό για την Ελλάδα κείμενο συμπερασμάτων της πρόσφατης Συνόδου Κορυφής των 27 ηγετών της Ε.Ε.
Από αυτό το κείμενο προκύπτει καθαρά ότι ο ευρωπαϊκός δρόμος της Τουρκίας περνά αναγκαστικά μέσα από την Αθήνα.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες αναφορικά με τις ευρωτουρκικές σχέσεις έστειλαν το μήνυμα στην Άγκυρα ότι η όποια πρόοδος στις σχέσεις Ε.Ε -Τουρκίας υπάρξει, θα γίνει με τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο, που καλύπτει την Ελληνική πλευρά.
Επίσης το στοιχείο που δεν άρεσε καθόλου στον Τούρκο πρόεδρό ήταν μια άλλη παράγραφος στο κειμένων συμπερασμάτων που συνδέει την πρόοδο των ευρωτουρκικών σχέσεων με τις εξελίξεις στο Κυπριακό.
Το τρίτο δεδομένο είναι ότι πρίν την επίσκεψη Μητσοτάκη στην Άγκυρα θα έχει πραγματοποιηθεί η συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν στις 9 Μαΐου όπου μεταξύ των άλλων θεμάτων θα συζητηθούν και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
