“Η παράλογη βιασύνη είναι ο άμεσος δρόμος προς το λάθος”.
Μολιέρος
Το παραπάνω απόφθεγμα, από ίσως τον καλύτερο Γάλλο λογοτέχνη, απηχεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την πρεμούρα των αναλύσεων γύρω από τα αποτελέσματα των αυτοδιοικητικών εκλογών στην Τουρκία το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε, αλλά και την ευφορία που επικράτησε στα μέσα μαζικής ενημέρωσης της χώρας μας, όπου μάθαμε ακόμη και τι τατουάζ έχει η σύζυγος του κ. Ιμάμογλου στον ώμο. Σε όλη αυτή την τρεχάλα αυτοϊκανοποίησης, αναλυτών και όψιμων πολιτικών, εκείνο που διαφεύγει είναι πρώτον, ότι ο Ερντογάν κυβερνά 22 χρόνια, ότι έχει ακόμα κάποια χρόνια στην προεδρία της Τουρκίας και βέβαια ότι μιλάμε για αυτοδιοικητικές εκλογές. Κατά τα άλλα καλοδεχούμενο και ελπιδοφόρο το αποτέλεσμα.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Η εκλογική ενίσχυση της αντιπολίτευσης και η σαφής υποχώρηση του κόμματος του Ερντογάν (ΑΚΡ), δεν αποτελεί τίποτα παραπάνω από μια ελπίδα ενόψει ενός μακροχρόνιου αγώνα για την ακόμη εξαιρετικά αμφίβολη αλλαγή πολιτικού σκηνικού στην Τουρκία, και σίγουρα δεν δικαιολογεί τους πανηγυρισμούς και τις επιεικώς ανόητες δηλώσεις των τελευταίων ημερών εδώ στην Ελλάδα.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή και με ματιά ψύχραιμης ρεαλιστικής ανάλυσης. Αυτό που δείχνουν τα αποτελέσματα είναι ότι όσο και χαρισματικός να είναι ένας ηγέτης, όσο και εάν ελέγχει τον κρατικό μηχανισμό, όσο και εάν παίζει έξυπνα το χαρτί της εθνικιστικής ταυτότητας, έρχεται κάποια στιγμή που όλα αυτά δεν φτάνουν, ειδικά όταν η οικονομία είναι στο κακό της χάλι. Άλλωστε, καλύτερα από όλους το είχε πει ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, στις προεδρικές εκλογές, του 1992, απέναντι στον πατέρα Τζορτζ Μπους, έναν επιτυχημένο πρόεδρο, “είναι η οικονομία βλάκα”. Ακόμα χειρότερα αυτό είναι κάτι που κάποιοι στην Ευρώπη και εδώ στην Αθήνα, θα πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα, αφού το πράγμα γίνεται εκρηκτικό όταν είναι μαζί οικονομία και απαξίωση εθνικής ταυτότητας.
Η κακοδιαχείριση της οικονομίας στην Τουρκία, με σχεδόν αποκλειστική ευθύνη του Ερντογάν ήταν ιδιαίτερα σαφής στην περίπτωση του Ερντογάν, με τις καταστροφικές νομισματικές πολιτικές και την πεποίθησή του, ενάντια σε όλους τους συμβούλους του, ότι η μείωση των επιτοκίων θα μείωνε, αντί να αυξάνει, τον πληθωρισμό.
Μένει να δούμε πως θα κινηθεί από εδώ και στο εξής ο δαιμόνιος ηγέτης της Τουρκίας, με αυξημένες τις πιθανότητες να προσαρμοστεί σε πιο υπεύθυνες οικονομικές πολιτικές. Παρόλα αυτά δεν πρέπει να διαφεύγει σε κανέναν η πραγματικότητα, ότι θα διατηρήσει τον έλεγχο των περισσότερων μέσων ενημέρωσης και όλων των κρίσιμων θεσμών, έχοντας την ευκαιρία με τις ευρείες εξουσίες που έχει στη διάθεσή του, να διαμορφώσει τα γεγονότα. Επίσης, θα εξακολουθεί να έχει όλα τα εργαλεία που χρειάζεται για να περιθωριοποιήσει τους πολιτικούς αντιπάλους, αν αποφασίσει να τα χρησιμοποιήσει.
Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ηγέτης του Κουρδικού Λαϊκού Δημοκρατικού Κόμματος (HDP), φυλακίστηκε με χαλκευμένες κατηγορίες το 2016, ένα χρόνο αφότου οδήγησε το κόμμα του στο κοινοβούλιο σε μια εκλογική αναμέτρηση, που κόστισε στο ΑΚΡ την πλειοψηφία. Παραμένει στη φυλακή παρά την αποκήρυξη και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που έκριναν ότι η κράτησή του είχε πολιτικά κίνητρα. Όσο αφορά το νέο ίνδαλμα αναλυτών και πολιτικών τον κ. Ιμάμογλου, έχει κατηγορηθεί με ενορχήστρωση Ερντογάν, για προσβολή μελών της εκλογικής επιτροπής της Τουρκίας, μια κατηγορία βάσει της οποίας θα μπορούσε να εμποδιστεί να υπηρετήσει ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.
Ας μην βιάζονται λοιπόν κάποιοι, διότι η ιστορία έχει αποδείξει ότι όλες οι ελπίδες στο παρελθόν για ριζική αλλαγή στην Τουρκία, κατέληξαν σε διπλασιασμό της δύναμής του Ερντογάν και τον τεμαχισμό του εκλογικού σώματος προς όφελός του.
Το αποτέλεσμα των αυτοδιοικητικών εκλογών του Σαββατοκύριακου θα μπορούσε ενδεχομένως να δει τον Ερντογάν να στρέφεται προς τη μετριοπάθεια, αλλά αυτό μάλλον σε ευσεβή πόθο θα καταλήξει.
Εξίσου σημαντικό είναι ότι ενώ το CHP κέρδισε τις περισσότερες ψήφους σε εθνικό επίπεδο, περίπου 38%, με 35,5% για το ΑΚΡ, αυτό το περιθώριο ήταν μικρότερο από την πιθανή αποστασία ισλαμιστών ψηφοφόρων του ΑΚΡ στο Κόμμα Νέας Ευημερίας, το οποίο κέρδισε λίγο περισσότερο από 6% στην πρώτη του εμφάνιση. Ο Ερντογάν μπορεί να αποφασίσει να απευθυνθεί σε αυτούς τους σκληροπυρηνικούς θρησκευόμενους ψηφοφόρους, από αυτούς που στήριξαν το CHP.
Επίσης και είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ας περιμένουν κάποιοι, ειδικά εδώ στην Αθήνα, την επερχόμενη επίσκεψή του, στο Λευκό Οίκο, και τις καρτούλες που θα έχει προμηθεύσει η γραφειοκρατία του NSC και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και θα διαβάσει στο καθιερωμένο στιγμιότυπο μπροστά στο τζάκι, το τεράστιο μέγεθος της γεωπολιτικής, Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, κι ας μιλήσουμε μετά για την ταμπακιέρα.
Στη διεθνή πολιτική και ιδιαίτερα στην πολιτική απέναντι στην Τουρκία του Ερντογάν, σε μια κρίσιμη γεωπολιτική στιγμή, όπως αυτή που διανύουμε, και το εγχειρίδιο έχει αλλάξει δραστικά, η σωφροσύνη προτάσσει να μην είσαι παπατρέχας, ειδικά μάλιστα όταν έχει πάλι το ρόλο της κολυμβήθρας του Σιλωάμ, απέναντι στην Τουρκία του Ερντογάν.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
