Τα μέλη του κοινοβουλίου του Τόγκο υιοθέτησαν χθες Δευτέρα το βράδυ νέο Σύνταγμα, που μετατρέπει το σημερινό προεδρικό σύστημα σε κοινοβουλευτικό και δίνει πλέον την εξουσία στη Βουλή να εκλέγει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, που πλέον θα έχει βασικά διακοσμητικό ρόλο.
Ο πρόεδρος στο εξής θα επιλέγεται «χωρίς δημόσια διαβούλευση», από την ολομέλεια του κοινοβουλίου, για «μια και μόνη θητεία έξι ετών», σύμφωνα με τον νέο θεμελιώδη νόμο, που εγκρίθηκε από την εθνική αντιπροσωπεία με 89 ψήφους υπέρ, μια κατά και μια αποχή.
Ως τώρα, η θητεία του προέδρου του Τόγκο, που εκλεγόταν άμεσα από τους πολίτες, ήταν πενταετής και ανανεώσιμη μια φορά.
Η αναθεώρηση του Συντάγματος, που εισηγήθηκε ομάδα βουλευτών της παράταξης Ένωση για τη Δημοκρατία (Union pour la République, UNIR, στην εξουσία), υιοθετήθηκε με σχεδόν απόλυτη πλειοψηφία καθώς η αντιπολίτευση, που επέλεξε την αποχή από τις εκλογές του 2018 καταγγέλλοντας «παρατυπίες» στην κατάρτιση των εκλογικών καταλόγων, έχει ισχνή παρουσία στην εθνική αντιπροσωπεία του αφρικανικού κράτους.
Το πότε θα τεθεί σε ισχύ ο νέος θεμελιώδης νόμος δεν είναι σαφές σε αυτό το στάδιο.
Το νέο Σύνταγμα θεσπίζει θέση «προέδρου του υπουργικού συμβουλίου» (σ.σ. αξιώματος αντίστοιχου του πρωθυπουργού σε άλλες χώρες), που θα έχει «πλήρη εξουσία στη διαχείριση των κυβερνητικών υποθέσεων» και θα είναι υπεύθυνος κατά το νόμο.
Ο πρόεδρος του υπουργικού συμβουλίου είναι «ο αρχηγός του κόμματος ή της συμμαχίας κομμάτων που εξασφαλίζει πλειοψηφία μετά τις βουλευτικές εκλογές» και η θητεία του «είναι εξαετής», σύμφωνα με το κείμενο.
«Ο αρχηγός του κράτους στην πράξη απαλλάσσεται από τις εξουσίες του, που εκχωρούνται στον πρόεδρο του υπουργικού συμβουλίου, ο οποίος θα είναι αυτός που θα αντιπροσωπεύει τη Δημοκρατία του Τόγκο στο εξωτερικό και θα κυβερνά ουσιαστικά τη χώρα διαχειριζόμενος τις καθημερινές υποθέσεις», ανέφερε ο Τσιτσαό Τσαλίμ, πρόεδρος της επιτροπής θεμελιωδών διατάξεων, νομοθεσίας και γενικής κυβέρνησης στο κοινοβούλιο.
Με το νέο θεμελιώδη νόμο, το Τόγκο θα εισέλθει στην 5η Δημοκρατία του. Πρόκειται για την πιο σημαντική αναθεώρηση του Συντάγματος από το 1992. Καταγράφεται λιγότερο από έναν μήνα πριν από τις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, που αναμένεται να διεξαχθούν την 20ή Απριλίου, ταυτόχρονα με τις νομαρχιακές, στις οποίες η αντιπολίτευση έχει αναγγείλει πως θα συμμετάσχει.
Το 2019, τα μέλη του κοινοβουλίου του Τόγκο είχαν ήδη αναθεωρήσει το Σύνταγμα, περιορίζοντας σε δύο τις προεδρικές θητείες και ταυτόχρονα μηδενίζοντας το κοντέρ για τον πρόεδρο Φορ Γκνιασιμπέ.
Αυτός ο τελευταίος, στην εξουσία από το 2005, διαδέχθηκε τον πατέρα του, τον Γκνιασιμπέ Εγιαντεμά, ο οποίος κυβέρνησε την πρώην γαλλική αποικία με σιδηρά πυγμή για σχεδόν 38 χρόνια.
