Η Γαλλία γίνεται σήμερα η πρώτη χώρα που εγγράφει ρητά και απερίφραστα στο Σύνταγμά της το δικαίωμα στην άμβλωση, το οποίο αμφισβητείται και υποχωρεί σε πολλές χώρες.
Βουλευτές και γερουσιαστές συνέρχονται σε κοινή σύνοδο στο Ανάκτορο των Βερσαλλιών και αναμένεται να εγκρίνουν με πολύ μεγάλη πλειοψηφία την τροποποίηση του Συντάγματος που προτείνεται από την κυβέρνηση του Εμανουέλ Μακρόν.
Τέσσερις ημέρες πριν από τις 8 Μαρτίου, παγκόσμια ημέρα για τα δικαιώματα των γυναικών, η μεταρρύθμιση αυτή θα εισαγάγει στο άρθρο 34 την εξής φράση: «Νόμος ορίζει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες ασκείται η εγγυημένη ελευθερία της γυναίκας να προσφεύγει στην εκούσια διακοπή κύησης».
Η τροποποίηση του Συντάγματος πρέπει να εγκριθεί από τρία πέμπτα των ψηφισάντων. Η ειδική αυτή πλειοψηφία αναμένεται να εξασφαλισθεί χωρίς δυσκολία, όπως δείχνουν τα αποτελέσματα των ψηφοφοριών στην Γαλλική Εθνοσυνέλευση (493 ψήφοι υπέρ, 30 κατά) και στην Γερουσία (267 ψήφοι υπέρ, 50 κατά).
«Οταν τα δικαιώματα των γυναικών δέχονται επίθεση στον κόσμο, η Γαλλία εγείρεται στην θέση της πρωτοπορίας στην πρόοδο», δήλωσε ο γάλλος πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Ατάλ μέσω της πλατφόρμας Χ (Twitter).
«Δεν υπάρχει αγωνία, αλλά η στιγμή είναι κρίσιμη», συνόψισε η Γιαέλ Μπράουν -Πιβέ, πρόεδρος της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης, πρώτη γυναίκα που προεδρεύει της συνόδου Εθνοσυνέλευσης-Γερουσίας, κάνοντας λόγο για «μία σημαντική στιγμή για τις γυναίκες ολόκληρου του κόσμου».
Θα πρόκειται για την «πρώτη ρητή και ευρεία συνταγματική ρύθμιση για το θέμα, όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά στον κόσμο», δήλωσε η Λία Χόκτορ του Center for Reproductive Rights, αμερικανικής οργάνωσης που υπερασπίζεται το δικαίωμα στην άμβλωση.
Η κοινή κοινοβουλευτική σύνοδος θα επιστεγάσει μία μακρά πολιτική μάχη που ξεκίνησε με πρωτοβουλία της αριστεράς και υποστηρίχθηκε από τις φεμινιστικές οργανώσεις για να υιοθετηθεί από την κυβέρνηση.
«Μήνυμα ελπίδας»
Η εγγραφή του δικαιώματος στην άμβλωση στο γαλλικό Σύνταγμα υποστηρίζεται από το 80% του πληθυσμού, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις και προοδευτικά επιβλήθηκε στο πολιτικό τοπίο.
Ακόμη και η δεξιά και η άκρα δεξιά, ιστορικά αντίθετες ή επιφυλακτικές ως προς την διατύπωση που υιοθέτησε η κυβέρνηση, κατέληξαν να ψηφίσουν μαζικά υπέρ της μεταρρύθμισης, παρά τους δισταγμούς.
Η έκβαση της ψηφοφορίας της 28ης Φεβρουαρίου στην Γερουσία, όπου κυριαρχεί η δεξιά και το κέντρο, εξέπληξε με την ευρεία αποδοχή της μεταρρύθμισης.
«Πρέπει να εγγράψουμε την ρύθμιση στο Σύνταγμά μας για την καλύτερη προστασία των γυναικών, για να διασφαλίσουμε ότι κανείς δεν θα αγγίξει την άμβλωση», δήλωσε χθες ο υπουργός Δικαιοσύνης Ερίκ Ντυπόν-Μορετί.
Η εκούσια διακοπή της κύησης νομιμοποιήθηκε στην Γαλλία στο 1975, τέσσερα χρόνια έπειτα από μία έκκληση-σοκ στην οποία 343 γυναίκες, ανάμεσά τους οι ηθοποιοί Ζαν Μορό και Κατρίν Ντενέβ, οι συγγραφείς Σιμόν ντε Μποβουάρ, Μαργκετίρ Ντυράς και Φρανσουάζ Σαγκάν, αποκάλυπταν ότι έχουν υποβληθεί σε άμβλωση.
Η οργάνωση Planning familial χαιρέτισε εκ των προτέρων την μεταρρύθμιση ως «μήνυμα ελπίδας» προς τους υπέρμαχους των δικαιωμάτων των γυναικών σε ολόκληρο τον κόσμο. «Διότι στην Γαλλία και σε ολόκληρο τον κόσμο, το δικαίωμα στην άμβλωση βρίσκεται ακόμη υπό σοβαρή απειλή», τονίζει η οργάνωση για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών στην σεξουαλικότητα και την αντισύλληψη.
«Πολιτισμική μάχη»
Απόδειξη της απειλής, η θεαματική αναίρεση τον Ιούνιο 2022 στις ΗΠΑ της ιστορικής απόφασης Roe v. Wade, η οποία προστάτευε το δικαίωμα στην άμβλωση σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Εκτοτε, πολλές αμερικανικές πολιτείες εφάρμοσαν μέτρα περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση στο έδαφός τους και χιλιάδες Αμερικανίδες υποχρεώθηκαν να κάνουν δύσκολα και δαπανηρά ταξίδια για να υποβληθούν σε άμβλωση.
Η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ προκάλεσε ηλεκτροσόκ στην γαλλική κοινή γνώμη και τους γάλλους βουλευτές οδηγώντας στις πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες υπό την ώθηση της ριζοσπαστικής αριστεράς.
Τον Μάρτιο 2023, ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε την πρόθεσή του να εγγράψει ρητά στο γαλλικό Σύνταγμα το δικαίωμα στην άμβλωση.
«Πρόκειται για γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας, πηγή έμπνευσης για τις γυναίκες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ξεπέρασε τα όνειρά μας!», δήλωσε η Κλοντίν Μοντέιγ, πρωτοπόρος φεμινίστρια, η νεαρότερη γυναίκα που είχε υπογράψει το Μανιφέστο των 343 το 1971.
