Με περίπου 20 εκτελέσεις να πραγματοποιούνται κάθε χρόνο και αντίστοιχο αριθμό καταδικών, η επιβολή και η εφαρμογή της εσχάτης των ποινών συνεχίζουν να μειώνονται στις ΗΠΑ, αν και με αργούς ρυθμούς, ωστόσο η πλειονότητα των Αμερικανών εξακολουθεί να στηρίζει τη θανατική ποινή.
Το 2023 πραγματοποιήθηκαν στις ΗΠΑ 24 εκτελέσεις, ενώ αντίστοιχος αριθμός αναμένεται να εκτελεστεί και φέτος. Πέρυσι η θανατική ποινή επιβλήθηκε σε 21 ανθρώπους, ποσοστό αντίστοιχο με αυτό προηγούμενων ετών.
Στην ετήσια έκθεσή του που δημοσιεύθηκε τον προηγούμενο μήνα το παρατηρητήριο Death Penalty Information Center (DPIC) ανέφερε ότι για ένατη συνεχή χρονιά λιγότεροι από 30 άνθρωποι εκτελέστηκαν στις ΗΠΑ και λιγότεροι από 50 καταδικάστηκαν σε θάνατο.
Το σύνολο των εκτελέσεων, όλες μέσω ένεσης, πραγματοποιήθηκαν σε πέντε πολιτείες: τρεις στον νότο – Τέξας, Φλόριντα και Αλαμπάμα-και δύο στις κεντρικές ΗΠΑ – Μιζούρι και Οκλαχόμα.
Η πρώτη εκτέλεση, που είναι προγραμματισμένη για το 2024, αυτή του Κένεθ Γιουτζίν Σμιθ στην Αλαμπάμα, θα πραγματοποιηθεί από σήμερα μέχρι αύριο, Παρασκευή,με εισπνοή αζώτου. Πρόκειται για την πρώτη φορά που χρησιμοποιείται η μέθοδος αυτή, με τον ΟΗΕ να έχει ήδη εκφράσει την ανησυχία του ότι ενδέχεται να συνιστά «βασανιστήριο».
Σε αυτού του είδους τις εκτελέσεις ο θάνατος προκαλείται από υποξία του αζώτου, αντικαθιστώντας το οξυγόνο που εισπνέει ο θανατοποινίτης με άζωτο.
Και οι 21 καταδίκες σε θάνατο που επιβλήθηκαν το 2023 αφορούν μόνο επτά πολιτείες: τη Φλόριντα, την Καλιφόρνια, το Τέξας, την Αλαμπάμα, την Αριζόνα, τη Βόρεια Καρολίνα και τη Λουιζιάνα.
Όπως και τα προηγούμενα έτη, οι περισσότεροι άνθρωποι που εκτελέστηκαν το 2023 «πιθανόν να μην είχαν καταδικαστεί σε θάνατο σήμερα», κυρίως επειδή έπασχαν από προβλήματα ψυχικής υγείας ή είχαν ψυχικά τραύματα είτε λόγω νομοθετικών αλλαγών στην επιβολή της εσχάτης των ποινών, σημείωσε το DPIC.
Το 79% όσων εκτελέστηκαν πέρυσι έπασχαν από τουλάχιστον μία σοβαρή ψυχική ασθένεια, είχαν υποστεί εγκεφαλική κάκωση, είχαν νοητική υστέρηση ή/και είχαν υποστεί σοβαρό ψυχολογικό τραύμα στην παιδική τους ηλικία.
Το παρατηρητήριο θεωρεί ότι η συνεχής μείωση του αριθμού των καταδικών σε θάνατο εδώ και 20 χρόνια αποτελεί «ισχυρή ένδειξη ότι έχει αλλάξει η γνώμη των ενόρκων σχετικά με την αποτελεσματικότητα, την ορθότητα και την ηθική διάσταση της επιβολής της θανατικής ποινής».
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του ινστιτούτου Gallup, η πλειονότητα των Αμερικανών -50% έναντι 47% – θεωρεί ότι η θανατική ποινή δεν εφαρμόζεται με δίκαιο τρόπο στις ΗΠΑ, για πρώτη φορά από το 2000, όταν ξεκίνησε η έρευνα αυτή.
Ωστόσο το 53% των ερωτηθέντων εξακολουθεί να στηρίζει τη θανατική ποινή.
Είκοσι τρεις αμερικανικές πολιτείες έχουν καταργήσει τη θανατική ποινή, ενώ έξι άλλες έχουν επιβάλει μορατόριουμ στις εκτελέσεις έπειτα από απόφαση των κυβερνητών τους.
