Ασφαλώς και όλοι έχουν δικαίωμα να πουν την άποψή τους, αυτό πρεσβεύει άλλωστε η Δημοκρατία. Ασφαλώς, όμως, δεν είναι όλες οι απόψεις σημαντικές, ενδιαφέρουσες, πολύτιμες. Ας δούμε ένα χοντροκομμένο παράδειγμα, για να συνεννοηθούμε. Η γνώμη του (αειμνήστου) Κρίστιαν Μπάρναρντ, πρωτοπόρου στις μεταμοσχεύσεις καρδιάς επί του επιστημονικού του πεδίου, σε καμία περίπτωση δεν γίνεται να είναι ίδια με τη δική μου, που ουδεμία γνώση έχω. Αλλά και εκτός επιστήμης να το δούμε, πάντοτε στην κοινωνία υπάρχουν άνθρωποι που ο λόγος τους θεωρείται πως έχει βαρύτητα και τους παρακολουθούμε επισταμένως.
Υπάρχουν πάλι κι άλλοι, που όσο μεγάλη ιδέα και αν έχουν για τον εαυτό τους, λένε πράγματα που δεν έχουν μεγάλη σημασία. Είτε επειδή δεν διαθέτουν Παιδεία, ή, έστω, λαϊκή σοφία, είτε επειδή μαστίζονται από κάθε λογής -ισμό (ρατσισμό, εθνικισμό κλπ) είτε διότι δεν το έχουν ψάξει και έμειναν στο στάδιο του ξερόλα. Βεβαίως, άντε να πεις στον Ελληνα πως η άποψή του είναι αδιάφορη, άντε και άχρηστη (μπορεί να συμβαίνει και σε άλλους λαούς, δεν τυγχάνει να το γνωρίζω).
Το ότι τα κάνουμε όλα κουλουβάχατα και θεωρούμε πως όλες οι απόψεις είναι ίσες (με την έννοια πως πρέπει να λαμβάνονται το ίδιο υπόψιν) είναι μια μεγάλη πληγή σήμερα στη χώρα μας και στον Κόσμο. Δεν είναι όλα ίσα, όπως και να το κάνουμε. Ισχύει για τα πάντα, όχι μονάχα για τις απόψεις. Όταν τα ισοπεδώνουμε, καταβιβάζοντας εσωτερικά μεγέθη και αξίες, καταντούμε να ζούμε χωρίς τις τελευταίες. Από εκεί ξεκινούν τα πάντα στη σημερινή εποχή. Από την έλλειψη των αξιών.
Σεβασμός στη γνώμη του άλλου; Όχι. Σεβασμός στους γονείς, στον δάσκαλο στον καθηγητή; Με τίποτα. Υπόκλιση σε ανθρώπους με μεγάλη μόρφωση και μεγάλη αποδοχή; Ούτε να το συζητήσουμε. Πού καταλήγουμε; Στο να είναι ο σκυλάς ίδιος με τον σπουδαίο τραγουδιστή που έχει χρόνια καριέρας.
Όχι; Αλήθεια ε; τότε πώς στα τηλεπαιχνίδια γνώσεων έχουν εμφιλοχωρήσει ερωτήσεις του τύπου «συμπλήρωσε τον στίχο» κάθε αοιδού της νύχτας; Δίπλα σε ερωτήσεις για όπερα, αστρονομία, ποίηση, θέατρο, τσουπ η υποκουλτούρα.
Αυτή είναι η ήττα της δικής μου γενιάς στη δημοσιογραφία. Οσο και αν παλέψαμε να βγάλουμε τις δευτεράντζες εκτός επικαιρότητας, και κάποια σοβαρά ΜΜΕ ούτε σήμερα τις προβάλλουν, γέμισε ο τόπος από δαύτες. Από ανθρώπους που με λίγο ταλέντο, κακό έργο, παίρνουν κυρίως από τη μουσική αντί να φέρνουν- όχι ότι εξαιρούνται άλλοι κλάδοι. Και, ακόμα χειρότερο πλέον, γιατί στον καιρό μου δεν υπήρχαν: από ανθυποσελέμπριτις και από παίκτες ριάλιτι.
Δεν έχει σημασία τι είναι αυτό που λες, έχει σημασία ποιος είσαι εσύ, για τη σημερινή τηλεόραση (αλλά και κάποια περιοδικά, εφημερίδες, σάιτ). Σε γνωρίζουν οι πανελίστες των εκπομπών; Μια χαρά! Θα παίζουν πλάνα σου μέχρι να ξεθωριάσει το θέμα. Δεν είσαι από αυτούς που τους τροφοδοτεί, επειδή κοιτάς μόνο τη δουλειά σου και όχι το λάιφστάιλ; Δεν σε ξέρουν, δεν σε είδαν.
Αυτό δεν έγινε εν μια νυκτί και οφείλω να πω ότι μεγάλο μερίδιο ευθύνης φέρουμε και εμείς οι δημοσιογράφοι αλλά, κυρίως, οι ανώτεροι. Διευθυντές, αρχισυντάκτες, συντάκτες ύλης. Που δεν είχαν την κουλτούρα, δεν είχαν την παιδεία, δεν είχαν το ενδιαφέρον. Και πίεζαν διαρκώς ώστε να γίνονται εκπτώσεις στα κριτήρια προβολής. Όταν μάλιστα τούς έλεγες (προσωπικό παράδειγμα) πως η πλειονότητα των -τότε- εφημερίδων δεν βάζει λάιφστάιλ, σου απαντούσαν «ναι, αλλά το δικό μας κοινό το θέλει». Ενώ δεν το γνώριζαν, δεν είχαν κάνει καμία έρευνα. Ετσι σιγά- σιγά εμείς φύγαμε και σήμερα πολλοί ρεπόρτερ λάιφστάιλ θεωρούν ότι είναι σπουδαίοι και τρανοί.
Η δουλειά του καθενός είναι ιερή. Όμως στη ζωή, οι επιλογές σου είναι αυτές που μετρούν. Πας επί παραδείγματι, επειδή αυτό συνέβη τα τελευταία 24ωρα, έξω από κτήριο ραδιοφώνου όπου μίλησε ο Γιώργος Νταλάρας για τον Τσιτσάνη, του τη στήνεις ώστε να του μιλήσεις μόλις τελειώσει (προφανώς και σε έχουν στείλει, πάντως δεν σε χάλασε) και του κάνεις ερωτήσεις για να δώσεις συνέχεια σε θέμα που έχει προκύψει με απαξιωτικές δηλώσεις του για αοιδούς της νύχτας. Και τα παίρνει κρανίο ο Νταλάρας, και λέει το εξής απλό: κοριτσάκια και αγοράκια μου, ας κρατηθούμε λίγο. Εδώ παρουσίασα κάτι για τον μέγα Τσιτσάνη και αντί να με ρωτήσετε γι’ αυτό, με ρωτάτε για ανοησίες (η τελευταία λέξη δική μου).
Και εξανίστανται στα κυριακάτικα πάνελ και λένε: μα ο Τσιτσάνης είναι παλιός, γιατί οφείλουμε να τον ξέρουμε;
Ο Αισχύλος να δείτε πόσο παλιός είναι. Αλλά δεν κάνουμε τίποτα εφόσον δεν τον ξέρετε- και δεν τον ξέρετε αποδεδειγμένα. Διότι αν τον ξέρατε, δεν θα κλωθογυρίζατε γάμους, βαφτίσια και τσακωμούς αδιάφορων και ατάλαντων, ώρες ατέλειωτες. Βάζοντας μάλιστα την ένδειξη «αποκλειστικό» σαν να έδειξε ενδιαφέρον και κάποιος άλλος να ασχοληθεί με την ξενερωσιά αυτή.
Θα μου πείτε κάνετε νούμερα; Όχι και τόσα, οφείλω να πω. Και από την άλλη, φυσικά και έχουμε την τηλεόραση που μας αξίζει.
Πάμε στα εξωτερικά, όπου και εκεί ασχολούνται με θέματα άλλης λογικής. Τι έχει η Κέιτ Μίντλετον, από τι πάσχει και χειρουργήθηκε; Θα σας πει η ίδια κάποτε, αν το θελήσει. Αλλά είναι γυφτιά να ασχολούνται ρεπόρτερ επί ρεπόρτερ με ένα θέμα το οποίο δεν παύει να είναι αυστηρά προσωπικό.
Το δήθεν βασιλικό ρεπορτάζ στη χώρα μας, πάσχει. Πάσχει τρελά. Θα εξαιρέσω τον πρίγκιπα Χρήστο Ζαμπούνη, που ούτε λάθη κάνει, ούτε ό,τι του κατέβει λέει.
«Η Αυτού Βασιλική Υψηλότητα, Πριγκίπισσα της Ουαλίας, εισήχθη χθες στην Κλινική του Λονδίνου» γράφει σάιτ. Πόσες φορές να το πούμε ότι εφόσον είναι γυναίκα είναι η Αυτής Βασιλική Υψηλότητα; Ετσι και η Ελισάβετ ήταν Αυτής Μεγαλειότης και όχι Αυτού Μεγαλειότης.
Μια και αναφερθήκαμε στην Ελισάβετ, μικρή από τα Λονδίνα, δεν γίνεται να είναι μακαριστή, επειδή δεν υπήρξε ιερέας. Η αείμνηστος, η αξέχαστη, ό,τι άλλο μπορεί να είναι και δεν μπορεί να μην το ξέρεις.
Επίσης, δεν υπάρχει καρκινοπάθεια. Λέμε καρκινοπαθής, ναι, η καρκινοπάθεια πάντως είναι δικό σου επίτευγμα.
Τέλος, πριν κλείσουμε με την Κέιτ (καλή της ανάρρωση) δεν λέμε: «η πριγκίπισσα της Ουαλίας απολογείται για το γεγονός ότι θα ακυρώσει τις δημόσιες εμφανίσεις της.» Στην αγγλική γλώσσα το apologize, ελληνικότατης προέλευσης, σημαίνει ζητώ συγγνώμη. Εμείς το εξελληνίσαμε ως «απολογούμαι», ενώ πρέπει να σημαίνει υπερασπίζω τον εαυτό μου με γραπτή ή προφορική ομιλία ή γενικά δίνω εξηγήσεις σχετικά με κατηγορία που με βαρύνει. Εχει κάποια διαφορά, για όσους δεν το καταλαβαίνουν. Η σωστή χρήση της γλώσσας σημαίνει να ξεχωρίζουμε τις διαφορές, ακόμα και τις λεπτές, ή τις λεπτότατες.
Εν πάση περιπτώσει, να μια ακόμα περίπτωση όπου τα αγγλικά αλλοιώνουν τη γλώσσα μας, μέσω δικής μας λέξης. Μαλλιοκούβαρα!
«Οι δολοφόνοι του 44χρονου αδιαφορούσαν ότι μπορεί κάποιος άγνωστος να τραυματιστεί.» Αδιαφορούσαν για το ότι, αλλά κάποιος το κατάπιε το «για». Γεια σου, χαρά σου Βενετιά!
«Οι πρώτες παράμετρες του νομοσχεδίου. Η παράμετρος της παραμέτρου οι παράμετροι. Δεν χωράει μαλλιαρισμός στην τηλεόραση, σοβαρευτείτε.
«Τους είδε να δειπνίζουν». Το χρησιμοποιούμε. Όμως πόσο πιο κομψό το «δειπνούν»…
«Η σχηματισθείσα δικογραφία θα οδηγηθεί στον εισαγγελέα» Επειδή είπε σωστά το «σχηματισθείσα» δεν θα γράψεις τιμωρία, αλλά θα μείνεις με τη μουρίτσα στον τοίχο να σκεφτείς: οδηγείται η δικογραφία ή αποστέλλεται;
Λεμονάκι μυρωδάτο αυτή την εβδομάδα: “Τεθομαστε κατά των Ιδιωτικών Πανεπιστημίων και του άρθρου 16” (Από ανακοίνωση συλλόγου φοιτητών αναρτημένη στην ιστοσελίδα του Τμήματος)
Όπως λέει και η φίλη μου Σοφία, φιλόλογος,
«τεθοντουσαντόντανε ανοιχτά»
Εμ, τι κάνανε;