«Η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα είναι πάγια επιδίωξη της Ελλάδας» τόνισε σήμερα στη Βουλή η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. «Ποτέ αυτή η Κυβέρνηση και κανένα μέλος της από τον Πρωθυπουργό και τους Υπουργούς δεν έχει μιλήσει για ανταλλαγή, για δανεισμό και για αναγνώριση κυριότητας. Τώρα από πού προκύπτουν αυτά που λέτε, αυτό είναι κάτι δικό σας. Πάντως ποτέ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί αυτές οι λέξεις» προσέθεσε, απευθυνόμενη στη βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κυριακή Μάλαμα που είχε καταθέσει σχετική ερώτηση.
Η υπουργός υπογράμμισε πως η επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα «δεν είναι τυχαίο ότι ξεκινά ήδη από τη σύσταση του νεοελληνικού κράτους. Γιατί; Γιατί η επανένωση αποτελεί το αίτημα του ιδίου του χάσκοντος και ακρωτηριασμένου μνημείου, προκειμένου να αποκατασταθεί η ακεραιότητά του. Εμείς ως διαχειριστές αυτού του οικουμενικού μνημείου, αυτού του μνημείου της παγκόσμιας κληρονομιάς, επιμένουμε εμφατικά στην ικανοποίηση αυτού του αιτήματος.»
«Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι συζητήσεις με το Βρετανικό Μουσείο για το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα;» ήταν το θέμα της επίκαιρης ερώτησης. Και η ερωτώσα βουλευτής περίμενε απάντηση σε ένα θέμα για το οποίο τίποτα το νέο δεν υπάρχει. Και αν υπάρχει, το γνωρίζουν όλοι καλά, σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, πως δεν είναι ανακοινώσιμο. Προς τι λοιπόν οι σχετικές ερωτήσεις;
«Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη ήδη από την πρώτη της θητεία τον Ιούλιο του 2019, εργάζεται, με αθόρυβο και συστηματικό τρόπο για την επίτευξη του εθνικού στόχου, δηλαδή της επανένωσης των γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα και στο μουσείο της Ακρόπολης. Και η πολιτική αυτή κεφαλαιοποιείται» τόνισε η Λίνα Μενδώνη.
«Η κυβέρνηση έχει στρατηγική» τόνισε η Υπουργός Πολιτισμού, επισημαίνοντας ότι αποτέλεσμα αυτής της στρατηγικής είναι «και η απόφαση της 22ας Συνόδου της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την επιστροφή των πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσης, τον Σεπτέμβρη του 2021, με την οποία αναγνωρίζεται διεθνώς το ορθό, το δίκαιο, το αρχικό του αιτήματος της χώρας μας».
Σχετικά με τη διοργάνωση περιοδικών εκθέσεων στο Βρετανικό Μουσείο η Υπουργός Πολιτισμού σημείωσε ότι «οι διοργανώσεις εκθέσεων σε μουσεία του εξωτερικού, μέσω δανεισμού εκθεμάτων και σημαντικότατων εκθεμάτων, αποτελεί πάγια πρακτική του Υπουργείου Πολιτισμού διαχρονικά, η οποία γίνεται στο πλαίσιο της εξωστρέφειας και της διακίνησης των ιδεών του ελληνικού πολιτισμού. Αλλωστε, ο δανεισμός εκθεμάτων ή και η διοργάνωση ολόκληρων περιοδικών εκθέσεων θα ήταν για το Βρετανικό Μουσείο μεγάλο δέλεαρ προκειμένου να μας επιστρέψει τα Παρθενώνεια γλυπτά. Πρώτον θα συνέβαλε στην αύξηση επισκεψιμότητας σε αυτό, δεύτερο θα απέφερε έσοδα, εφόσον επιτρέπεται να μπει εισιτήριο στις περιοδικές εκθέσεις. Και με τόσους χορηγούς να βουλιάζουν διεθνώς και να αποσύρονται, το Βρετανικό Μουσείο θα έπρεπε να σκεφθεί σοβαρά τυχόν αρνητική του απάντηση. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ είναι κατά των χορηγών, επομένως δεν το σκέφτεται καν.
Η επιστροφή των γλυπτών του Παρθενώνα είναι, επομένως, πάγια επιδίωξη της Ελλάδος και «η εθνική θέση της χώρας μας δεν άλλαξε, ούτε αλλάζει, ούτε η κυβέρνηση παραιτείται από τη διεκδίκηση της αρχαίας πολιτιστικής κληρονομιάς, πλέον των γλυπτών του Παρθενώνα, που βρίσκονται παρανόμως σε μουσεία του εξωτερικού» τόνισε σε άλλο σημείο η κα Μενδώνη. «Νομίζω ότι γνωρίζετε τις συμβάσεις της UNESCO και από ποια χρονική στιγμή μπορεί να διεκδικήσει και πως διεκδικεί η Ελλάδα. Ο επαναπατρισμός των παρανόμως εξαχθέντων από τη χώρα μας πολιτιστικών αγαθών αποτελεί πολιτική προτεραιότητα και σταθερή επιδίωξη του Υπουργείου Πολιτισμού διαχρονικά, αλλά ιδιαίτερα από το 2019 και εξής. Eιδικά την περίοδο 2019-2023, έχουν επιστρέψει μετά από συντονισμένες προσπάθειες των υπηρεσιών και της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟ δεκάδες παρανόμως διακινηθέντα μνημεία. Η αρμόδια διεύθυνση τεκμηρίωσης και προστασίας πολιτιστικών αγαθών συνεχίζει δυναμικά το έργο και τις διεκδικήσεις, αξιοποιώντας κάθε πρόσφορο μέσον και έχουμε εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα.»
Η υπουργός σημείωσε: «Θα σας πω μόνο τούτο. Ο επαναπατρισμός 30 αρχαιοτήτων που επεστράφησαν στην Ελλάδα μετά από την κατάσχεσή τους το Δεκέμβριο του 2023, ο επαναπατρισμός 351 αρχαίων αντικειμένων και 25 ομάδων αρχαίων αντικειμένων και πολυάριθμων ομάδων συνανηκόντων αγγείων που βρίσκονταν στην κατοχή υπό εκκαθάριση της εταιρείας Robin Symes Limited και επαναπατρίστηκαν από το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, έχοντας τα τελευταία 4 χρόνια κάνει κάθε δυνατή προσπάθεια και αυτά όλα επιστρέφουν τον Μάιο του 2023. Ο επαναπατρισμός συνεχίζεται. Είναι διαρκής. Μάρτιο του 2023 έχουμε και άλλους επαναπατρισμούς, Μάιο του 2022 επιστρέφεται το χρυσό Σφραγιστικό δακτυλίδι των μυκηναϊκών χρόνων που είχε κλαπεί από την Ρόδο και εντοπίστηκε στο μουσείο μεσογειακών και Ανατολικών Αρχαιοτήτων της Στοκχόλμης και είναι ατελείωτος ο κατάλογος. Επομένως τι είναι αυτά που λέτε; Ποιος αποποιείται των δικαιωμάτων επί της πολιτιστικής κληρονομιάς; Ποιοι είναι αυτοί που τα φέρνουν πίσω με επιτυχία και θα συνεχίσουν να το κάνουν;»
Ισως χρειαζόταν να ρωτήσει η υπουργός τι έγινε ως προς τον επαναπατρισμό αρχαιοτήτων από τη συλλογή Σάιμς στο Λονδίνο κατά τα έτη διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Τότε που ακόμα και μέλος της πολιτικής ηγεσίας είχε πάει στη βρετανική πρωτεύουσα, και επέστρεψε χωρίς να καταφέρει τίποτα. Κι όμως, ελάχιστα χρόνια μετά, ήρθε η δικαίωση της Ελλάδας.
Πριν, η κα Μάλαμα είχε μεταφέρει «την αγωνία της ελληνικής κοινωνίας για τους όρους με τους οποίους εσείς (σ.σ. η κυβέρνηση) σχεδιάζετε να υπηρετήσετε τον στόχο αυτόν της επανένωσης των Γλυπτών.
Έχοντας παρακολουθήσει τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού, του Υπουργού Εξωτερικών και τις δικές σας, αλλά και τις δηλώσεις του διευθυντή του Μουσείου της Ακρόπολης, έχουμε την εντύπωση -και όχι μόνο εμείς, αλλά και μεγάλο τμήμα του ελληνικού λαού- ότι είστε διατεθειμένοι να προσφέρετε στη βρετανική πλευρά γην και ύδωρ, για να καταφέρετε μία ακόμα ή έστω μερική, ακόμα και προσωρινή μεταφορά των Γλυπτών στο Μουσείο της Ακρόπολης.
Και σας ρωτάμε, για να πληροφορηθεί και ο ελληνικός λαός τη στόχευσή σας και τη μεθοδολογία σας σε αυτό το τόσο κρίσιμο εθνικό θέμα:
Δέχεστε είτε την ανταλλαγή, είτε τον δανεισμό, είτε την υπογραφή οποιουδήποτε είδους αναγνώρισης της κατοχής των Γλυπτών από το Βρετανικό Μουσείο;
Κι αν δεν δέχεστε οτιδήποτε από όλα αυτά, τότε γιατί η πλευρά του Βρετανικού Μουσείου δηλώνει ότι οι συνομιλίες μαζί σας είναι πάρα πολύ εποικοδομητικές και εκφράζει την αισιοδοξία του ότι θα τα βρείτε έτσι απλά;
Πείτε μας σας παρακαλώ, κυρία Υπουργέ, τι συζητάτε και με ποιους στο Ηνωμένο Βασίλειο για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, για να το μάθουμε και εμείς, αλλά και όλος ο ελληνικός λαός.»
Ανάλογες ερωτήσεις δεν χρήζουν, βεβαίως, απαντήσεων. Χρήζει όμως επανέλεγχο η πολιτική ΣΥΡΙΖΑ επί του θέματος. Οσο πιο γρήγορα το κάνει τόσο πιο γρήγορα θα σταματήσει να είναι κοινότοπος. Ας πούμε, είπε η Κυριακή Μάλαμα: «Αναφέρομαι αφενός στη δήλωση που κάνατε από την Κέρκυρα για τις αρχαιότητες του νησιού που υφαρπάχθηκαν από τον Έλγιν επίσης και βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Είπατε ότι ανήκουν στην οικουμένη, υπονοώντας ότι δεν μας ανήκουν και ότι εσείς αποποιείστε την αναζήτησή τους και τη διεκδίκησή τους και την επιστροφή τους. Η δεύτερη εξίσου ανησυχητική δήλωσή σας ήταν ότι μπορεί το Βρετανικό Μουσείο να βάλει στη θέση των Γλυπτών του Παρθενώνα τα γλυπτά που υφαρπάχθηκαν από τον Ναό του Επικούριου Απόλλωνα. Αυτές είναι οι δηλώσεις σας, κυρία Υπουργέ.
Οι δηλώσεις αυτές ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων στο παγκόσμιο στερέωμα των ανθρώπων που πραγματικά θαυμάζουν τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Και σας ρωτάμε με ποιο δικαίωμα απεμπολείτε το ηθικό και απαράγραφο δικαίωμα της Ελλάδας να διεκδικήσει όλους τους αρχαιολογικούς θησαυρούς που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφός της. Αυτή η θέση είναι δική σας θέση, κυρία Υπουργέ, ή είναι η θέση της Κυβέρνησης; Και αν είναι η θέση της Κυβέρνησης, γιατί δεν τα είπατε όλα αυτά στον ελληνικό λαό προεκλογικά;»
Τα του Επικουρίου Απόλλωνος τα άκουσαν στον ύπνο τους, ή τα φαντάστηκαν, διότι ποτέ δεν ειπώθηκε κάτι τέτοιο. Επίσης φαντάζονται πως η Ελλάδα δεν είναι εντάξει απέναντι στον εαυτό της κυρίως, ως προς την διεκδίκηση των αρχαιοτήτων μας από όποιον τις κατέχει παράνομα και μπορούμε να το αποδείξουμε, όση φήμη ή χρήμα και αν έχει.
Ακόμα μερικές ερωτήσεις ανάλογης σοβαρότητας και ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποβιβαστεί και από την τρίτη θέση. Κάνει πάντως ό,τι μπορεί.
Αγγελική Κώττη
