Κάπως «μαγικά» υπάρχει μια αυτοματοποιημένη εγγραφή μέσα σε κάθε άνθρωπο, ότι με την αλλαγή της χρονιάς θα πρέπει να έχει ετοιμάσει ο καθένας μια λίστα με αλλαγές που θέλει να πετύχει.
Της Μίκας Πανάγου *
Να έχει ετοιμάσει και ένα απολογισμό για το έτος που αποχαιρετά και να ξεκινήσει η σύγκριση του τι θέλω εγώ, τι θες εσύ, τι πέτυχε ο διπλανός και τι ο γείτονας. Σίγουρα για μια επιχείρηση το πλάνο και η μεθοδικότητα βοηθάει στην ανάπτυξη της, όμως συμβαίνει το ίδιο και για τον άνθρωπο; Ταιριάζει τελικά σε όλους αυτή η στερεοτυπική μέθοδος; Δεν ταιριάζουν λοιπόν όλα σε όλους και συχνά μπορεί να δημιουργήσει άγχος και πίεση σε κάποιον. Πιο συγκεκριμένα αν πλησιάζει στο τέλος η χρόνια και δεν έχει εκπληρώσει όλους τους στόχους, θα αγχωθεί πολύ και θα πιέσει τον εαυτό του ή θα παρατήσει και όσα έχει ήδη πετύχει. Στον σχεδιασμό της νέας χρονιάς, μπορεί επίσης από την αγωνία του να μην βάλει λίγους ή μικρούς στόχους να προσπαθήσει να βάλει περισσότερα από όσα αντέχει.
Εδώ είναι σημαντικό να αναφερθούμε στο μέτρο, που σχετίζεται συχνά με το άγχος. Ο καθένας μας έχει τα δικά του μέτρα και σταθμά, έχει διαφορετικές συνθήκες διαβίωσης, διαφορετικές δυνατότητες και δεξιότητες. Για να συγκριθούμε λοιπόν με κάποιον άλλον θα πρέπει να είναι επί ίσοις όροις κάτι που δεν γίνεται πάντα. Αυτό όμως μας δημιουργεί το συναίσθημα της αποτυχίας, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να έχουμε πετύχει ήδη σπουδαία πράγματα για το δικό μας πλαίσιο. Σε μια κοινωνία που η κατανάλωση υλικών αγαθών υπερτερεί, δεν γίνεται να μην κάνουμε αναφορά στην προσπάθεια απόκτησης υλικών αγαθών και πόσο εύκολα θα μας οδηγήσει σε συνθήκες στρεσογόνας αντίδρασης. Κατά πόσο αξιολογούμε τις πραγματικές μας ανάγκες και προτεραιότητες σε σχέση με αυτό που μας προστάζει η μόδα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αν για παράδειγμα μας προβάλλει συνεχώς ακριβά ταξίδια για διακοπές ή απόκτηση ακριβού κινητού και εμείς αδυνατούμε να το έχουμε πόσο ευτυχισμένοι θα νιώσουμε με το δώρο που θα μας κάνουν ή που θα κάνουμε εμείς οι ίδιοι στον εαυτό μας; Θα δυσκολευτούμε να εκτιμήσουμε αυτά που έχουμε γιατί θα μας λείπουν αυτά που δεν καταφέραμε να αποκτήσουμε. Έτσι θα μπούμε σε ένα φαύλο κύκλο του ανικανοποίητου και πολλές φορές θα νιώθουμε «άχρηστοι» που δεν τα καταφέραμε.
Όλα τα παραπάνω που έχουμε αναφέρει σκοπό έχουν να μας προβληματίσουν τελικά για το κατά πόσο αναγνωρίζουμε στον εαυτό μας καθημερινά όσα πετυχαίνει. Γινόμαστε πολύ αυστηροί με τον ίδιο μας τον εαυτό και πλέον όλοι ζουν με ένα μόνιμο άγχος να προλάβουν, να προλάβουν να κατακτήσουν τον κόσμο όλο, να προλάβουν να πετύχουν δέκα στόχους ενώ στην πραγματικότητα μπορούν πέντε, να φτάσουν σε σημείο που δεν αντέχουν να διαχειριστούν όλη αυτή την πίεση αλλά να μην δίνουν κι ένα διάλειμμα στον εαυτό τους γιατί πρέπει να προλάβουν. Να εθελοτυφλούν στις κρίσεις πανικού και τα ψυχοσωματικά γιατί πάνω απ’ όλα είναι άλλες οι προτεραιότητες και πρέπει να τρέξουν κι άλλο κι άλλο.
Η κάθε μας ημέρα είναι σημαντική και πρέπει να την ζούμε. Οι στόχοι είναι υγιές κομμάτι αν σχεδιάζονται στα δικά μας προσωπικά όρια. Τα υλικά αγαθά προσφέρουν ικανοποίηση αλλά πόσο μεγάλη προτεραιότητα έχουν όλα; Να μάθουμε να αγκαλιάζουμε και τα καλά μας και τα κακά μας, τα λάθη μας και τα σωστά μας, όταν το σώμα μας μιλάει να το ακούμε και να το ξεκουράζουμε. Να κάνουμε απολογισμούς όποτε νιώθουμε έτοιμοι και όχι γιατί φεύγει ένα έτος, γιατί κάπως έτσι φεύγουν και οι μέρες από την ζωή μας και συχνά δεν τις απολαμβάνουμε. Να μας λέμε ευχαριστώ και μπράβο πιο συχνά γιατί το αξίζουμε.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία
