Δυο «ραντεβού» Μητσοτάκη – Ερντογάν «κρύβει» το 2024, που ανάγεται σε μια κρίσιμη χρονιά για την προσέγγιση των δυο χωρών, μετά την υπογραφή της Διακήρυξης Φιλίας και Καλής Γειτονίας, στη Αθήνα, στις αρχές Δεκεμβρίου η οποία δημιουργεί μια «αίσθηση» ώθησης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Του Κώστα Πασίση
Το πρώτο τετ-α-τετ των δυο ηγετών είναι προγραμματισμένο να γίνει τον ερχόμενο Απρίλιο στην Άγκυρα όπου ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Τούρκος Πρόεδρος θα «μετρήσουν τις πολιτικές τους». Δηλαδή θα κάνουν μια αποτίμηση της κατάστασης, μετά τη βελτίωση του κλίματος.
Ωστόσο το δεδομένο είναι ότι οι προκλήσεις παραμένουν και είναι μεγάλες και αγεφύρωτες.
Η Τουρκία συνεχίζει να θέτει θέμα «Γαλάζιας Πατρίδας», αλλά σε πιο χαμηλούς τόνους και παράλληλα με διπλωματική ρητορική διεκδικεί κυριαρχικά δικαιώματα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ταυτόχρονα η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στην προστασία των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, εστιάζει στις διεθνείς συμμαχίες, με βραχίονα τις ΗΠΑ και την Ευρώπη και φυσικά εξοπλίζεται για παν ενδεχόμενο.
«Η Αθήνα εργάζεται για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης με την Τουρκία, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη. Η επιτυχία της προσέγγισης θα εξαρτηθεί από την ειλικρινή διάθεση της Άγκυρας για να βρεθούν βιώσιμες λύσεις στα διμερή τους ζητήματα», αναφέρει διπλωματική πηγή.
Η δεύτερη συνάντηση αναμένεται να γίνει τον Ιούλιο στις ΗΠΑ, στο πλαίσιο της Συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ.
Ενώ για τον Φεβρουάριο προγραμματίζονται οι συναντήσεις για τη θετική ατζέντα, «Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και Πολιτικό Διάλογο».
Ο «Πολιτικός Διάλογος» δεν είναι αφηρημένη έννοια αλλά έχει υψηλή αξία. Σε αυτό το σημείο επισημαίνονται οι δηλώσεις σε δημοσιογράφους που έκανε ο Τούρκος Πρόεδρος στο αεροπλάνο της επιστροφής του στην Άγκυρα.
«Η στάση μας απέναντι στη δίκαιη κατανομή των φυσικών πλούτων της περιοχής μας ήταν η ίδια από την αρχή. Όπως δεν έχουμε μάτια στο νόμο κανενός, έχουμε ισχυρή θέληση να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να παραβιάσει τα δικαιώματά μας. Επιπλέον, είναι δυνατή μια δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς κοινή χρήση στην Ανατολική Μεσόγειο. Αρκεί να χτίσουμε τις βάσεις που θα το διασφαλίσουν, να δημιουργήσουμε σωστούς οδικούς χάρτες και να μην επιτρέψουμε προκλήσεις», ανέφερε.
Το 2024 λοιπόν φαίνεται καθοριστικό για το μέλλον των σχέσεων Ελλάδας-Τουρκίας, καθώς τα ραντεβού Μητσοτάκη-Ερντογάν θα δείξουν αν επικρατεί διάθεση για συνέχιση του διαλόγου ή επιστροφή στο γνωστό παρελθόν.
Η κίνηση της Λιβύης
Λίγο πριν μας …αποχαιρετίσει οριστικά το 2023, η Λιβύη έκανε την «έκπληξη» και προκάλεσε την προσοχή της Αθήνας.
Κοινοποίησε στον ΟΗΕ την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου της για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια.
Σύμφωνα με τους ειδικούς επί των διεθνών σχέσεων, παρότι η κίνηση της Λιβύης δεν μας αφορά άμεσα, ενδέχεται να δημιουργήσει νέα ένταση στην περιοχή, που ήδη «σημαδεύεται» από τη σύγκρουση Ισραήλ με τους τρομοκράτες της Χαμάς.
Επίσης ενθαρρύνει εντάσεις με την Αίγυπτο, καθώς επικαλύπτει τμήμα των αιγυπτιακών διεκδικήσεων στην ΑΟΖ.
Ανοίγει «κεφάλαια» για τα ενεργειακά συμφέροντα χωρών όπως η Ελλάδα, καθώς η περιοχή περιλαμβάνει πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Και είναι βέβαιο ότι δημιουργεί αβεβαιότητα…
Το υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι πιθανό η Ελλάδα να συμμετάσχει σε μια συλλογική διπλωματική αντίδραση των χωρών της περιοχής στον ΟΗΕ.