Η βάση πολλών καταστάσεων που δυσκολευόμαστε να διαχειριστούμε είναι το άγχος. Πίσω από Τα περισσότερα θέματα που καλούνται να διερευνήσουν οι άνθρωποι ανακαλύπτουν συχνά το άγχος. Από μικρές ηλικίες που νιώθουν πίεση και πρέπει να ανταποκριθούν σε διάφορες δραστηριότητες μαζί με το σχολείο.
Της Μίκας Πανάγου *
Ακόμα και οι δάσκαλοι με τους γονείς αναγνωρίζουν ότι οι απαιτήσεις των μαθημάτων και η ύλη έχει ανεβεί σημαντικά με αποτέλεσμα πολλά παιδιά να δυσκολεύονται να ανταποκριθούν. Παράλληλα αρκετά συχνά στην προσπάθεια τους οι γονείς να προσφέρουν ποιοτικό χρόνο στα παιδιά τους, τους φορτώνουν με πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες. Εδώ λοιπόν καλούμαστε να μιλήσουμε για την αξιολόγηση. Κάθε άτομο έχει διαφορετική προσωπικότητα, διαφορετικές δεξιότητες, διαφορετικούς χρόνους ανταπόκρισης. Είναι λοιπόν σημαντικό να διαμορφώνουμε το πρόγραμμα μαζί με τα ίδια τα παιδιά και να τους τονίζουμε το δικαίωμα της επιλογής και της αντοχής. Χρειάζεται ένας αυστηρός διαχωρισμός από τις προσωπικές προσδοκίες του γονιού μέχρι τις ρεαλιστικές δυνατότητες του παιδιού.
Αυτό θα ισχύσει και σε μεγαλύτερες ηλικίες ειδικά στην εφηβεία. χρειάζεται συνεχή επικοινωνία με το παιδί και να ακούμε όχι μόνο τι θέλει αλλά και τι αντέχει. Επίσης θέλει ιδιαίτερη προσοχή η τάση να δίνουμε γονεϊκούς ρόλους στα παιδιά, όπως για παράδειγμα να αναλαμβάνουν την φροντίδα των μικρότερων αδερφών τους ή την φροντίδα κάποιου μέλους στην οικογένεια που νοσεί. Αν δούμε αλλαγές στην συμπεριφορά ενός παιδιού ή στην διάθεση το συζητάμε και τον παροτρύνουμε να αφαίρεση ότι τον πιέζει από την ζωή του. Κάτι που θα βοήθησε και τους ενηλίκους αν είχαν εκπαιδευτεί από μικροί. Είναι αρκετά χρήσιμο να μπορεί ο καθένας μας να εντοπίζει τι τον δυσκολεύει και τι δεν του αρέσει. Τι τον φοβίζει και τι τον μπλοκάρει.
Μέσα λοιπόν από προσωπικές διεργασίες μπορεί να ξεκαθαρίσει το τοπίο και να αντιληφθεί ότι για όλα υπάρχει πάντα μια λύση χωρίς να χρειάζεται να επιλέξει αυτοκαταστροφικές μεθόδους τόσο της ψυχής του όσο και του σώματος του. Δεν είμαστε όλοι για όλα, ούτε τα μπορούμε όλοι όλα. Δεν μεταφράζεται αδυναμία το να μην μπορούμε να ανταποκριθούμε σε μια κατάσταση, ούτε χρειάζεται συνεχώς να αποδεικνύουμε ότι τα καταφέρνουμε σε όλους γύρω μας. Ο πιο κατάλληλος κριτής είναι ο εαυτός μας.
Το άγχος και οι κρίσεις δεν εμφανίζονται μια μέρα τυχαία. Υπάρχουν σημάδια που συχνά αγνοούνται, υπάρχει το περιβάλλον κάποιου που και εκεί να κυριαρχεί το άγχος.Ουσιαστικά το άγχος εμπεριέχει φόβο και δυσκολία για κάτι. Το αντίδοτο είναι η ψυχραιμία και η αναγνώριση διαφορετικών οπτικών προσέγγισης μας. Αν δεν προλάβουμε κάτι, αν δεν πετύχουμε κάτι, αν δεν πάμε κάπου που θέλαμε, αν δεν γράψουμε άριστα, δεν είναι το τέλος μας, είναι απλά μια κακή στιγμή, μια αποτυχία μέσα σε όλες τις εμπειρίες μας.
Η προσδοκία της τελειότητας είναι ουτοπική γιατί απλά το τέλειο και ο τέλειος σε όλα δεν υπάρχουν. Καθένας μας ας αναγνωρίσει τι αγαπάει, τι θέλει, τι επιλέγει ώστε να ζήσει μια ρεαλιστική ζωή με τα πάνω και τα κάτω, η αποδοχή του εαυτού μας θα νικήσει το άγχος μας.
* Η Μίκα Πανάγου είναι κοινωνική λειτουργός με εκπαίδευση στη συστημική οικογενειακή θεραπεία