Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν ζήτησε σήμερα να αντιμετωπισθούν «οι ανισορροπίες και οι διαφορές» ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κίνα, με την ευκαιρία της πρώτης συνόδου κορυφής ενώπιος ενωπίω που πραγματοποιείται έπειτα από περισσότερο από τέσσερα χρόνια μεταξύ των δύο πλευρών.
«Η Κίνα είναι ο πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος της ΕΕ», υπενθύμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, «όμως υπάρχουν ξεκάθαρα ανισορροπίες και διαφορές τις οποίες οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε».
Ο κινέζος πρόεδρος Σι Τζινιπίνγκ ζήτησε από την πλευρά του «να απαντήσουμε μαζί στις παγκόσμιες προκλήσεις και να εργασθούμε μαζί για να προωθήσουμε τη σταθερότητα και την ευημερία στον κόσμο», στη διάρκεια συνάντησής του με την φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ στην Ντιαογιουτάι, την κρατική έπαυλη της κινεζικής κυβέρνησης στο Πεκίνο.
«Η Κίνα και η ΕΕ θα πρέπει να είναι εταίροι στο πλαίσιο μιας αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας», πρόσθεσε υπογραμμίζοντας τη σημασία της «πολιτικής εμπιστοσύνης» μεταξύ των δύο εταίρων.
Από την πλευρά του, ο Σαρλ Μισέλ διαβεβαίωσε πως η ΕΕ επιθυμεί «μια σταθερή και αμοιβαία επωφελή σχέση με την Κίνα».
Όμως «είναι πολύ φυσικά να προωθήσουμε σήμερα τις ευρωπαϊκές αξίες μας, περιλαμβανομένων των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας», διαβεβαίωσε.
Η σύνοδος κορυφής, η πρώτη δια ζώσης εδώ και περισσότερο από τέσσερα χρόνια, πραγματοποιείται σε μια στιγμή που οι διπλωματικές ανταλλαγές ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Πεκίνο επαναλαμβάνονται, μετά την έξοδο από την πανδημία της Covid-19, η οποία είχε απομονώσει την Κίνα από τον υπόλοιπο κόσμο.
Έτσι εδώ και μήνες ευρωπαίοι επίτροποι επισκέπτονται τη χώρα για να αποκαταστήσουν προσωπικά το διάλογο.
– «Να προστατεύσουμε την αγορά μας» –
Όμως τα θέματα που διχάζουν παραμένουν πολλά ανάμεσα στην ΕΕ και τον πρώτο οικονομικό εταίρο της, είτε πρόκειται για το σημαντικό εμπορικό έλλειμμα είτε για τον πόλεμο στην Ουκρανία, δύο ζητήματα που επρόκειτο να βρεθούν στην καρδιά των σημερινών συνομιλιών.
«Οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν θα ανεχθουν να διαρκέσει μια ανισορροπία στις εμπορικές ανταλλαγές», προειδοποίησε προχθές, Τρίτη, η φον ντερ Λάιεν σε συνέντευξή της στις Βρυξέλλες με το Γαλλικό Πρακτορείο.
«Έχουμε εργαλεία για να προστατεύσουμε την αγορά μας», υπογράμμισε προσθέτοντας πάντως ότι προτιμά «λύσεις έπειτα από διαπραγμάτευση».
Το εμπορικό έλλειμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Κίνα διπλασιάσθηκε μέσα σε δύο χρόνια για να φθάσει το 2022 τον αριθμό ρεκόρ των 390 δισεκ. ευρώ, σύμφωνα με την φον ντερ Λάιεν.
Το Πεκίνο απάντησε χθες, Τετάρτη, ότι η πολιτική εξαγωγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Κίνα, που συνδυάζεται με περιορισμούς στις εξαγωγές προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, «δεν έχει νόημα».
Η Κίνα θα επιχειρήσει στη διάρκεια αυτής της συνόδου κορυφής «να προστατεύσει την εικόνα της ως παγκόσμιου παράγοντα και να καθησυχάσει τους Ευρωπαίους σχετικά με τον προσανατολισμό που αποκτά η κινεζική οικονομία», εκτιμά ο Γκρέγκορ Στετς, αναλυτής της δεξαμενής σκέψης για την Κίνα Merics.
Την παραμονή της συνόδου κορυφής ΕΕ-Κίνας, πηγή στους κόλπους της κυβέρνησης της Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η Ιταλία αποσύρεται από τη συμφωνία με την Κίνα για τους Νέους Δρόμους του μεταξιού.
Η ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι είχε ήδη δηλώσει πριν ανέβει στην εξουσία στα τέλη του 2022 πως η συμμετοχή της χώρας της στο πρόγραμμα μαζικών επενδύσεων του Πεκίνου -που περιγράφεται από πολλούς ως Δούρειος Ίππος με στόχο την επίτευξη πολιτικής επιρροής- ήταν ένα «σοβαρό σφάλμα».
– «Καμιά εμπιστοσύνη» –
Ο πόλεμος ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Χαμάς και η ρωσική επίθεση στην Ουκρανία θα βρεθούν επίσης στην ημερήσια διάταξη.
Το Πεκίνο επικρίνεται τακτικά από τους Δυτικούς αναφορικά με το ουκρανικό ζήτημα. Αυτό επειδή, μολονότι η Κίνα κάνει εκκλήσεις για σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας όλων των χωρών -υπονοείται της Ουκρανίας περιλαμβανομένης-, ουδέποτε καταδίκασε δημόσια τη Μόσχα.
Τον Οκτώβριο ο Σι υποδέχθηκε τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο Πεκίνο και χαιρέτισε τη «βαθιά φιλία» τους.
Η σύνοδος κορυφής ΕΕ-Κίνας θα είναι πιθανόν διαφορετική, προβλέπει ο αναλυτής Νικολά Μπεκελέν, ο οποίος υπογραμμίζει πως η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει «καμιά εμπιστοσύνη» στο Πεκίνο.
«Είναι λίγο πιθανό τα δύο μέρη να πετύχουν αυτό που θέλουν το ένα από το άλλο», υπογραμμίζει αυτός ο ειδικός του κέντρου σκέψης Paul Tsai China Center.
«Η Κίνα και η Ευρώπη είναι εταίροι, όχι αντίπαλοι, και τα κοινά συμφέροντά τους υπερτερούν ευρέως των διαφορών τους», επέμεινε αυτή την εβδομάδα ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών Ουάνγκ Ουενμπίν.
Οι εντάσεις γύρω από το αυτόνομο νησί της Ταϊβάν θα βρεθούν εξάλλου στην καρδιά των συζητήσεων.
Με φόντο τις διαπραγματεύσεις για την κλιματική αλλαγή στο Ντουμπάι για την COP28, οι ευρωπαίοι ηγέτες σκοπεύουν επίσης να ωθήσουν την Κίνα, τη μεγαλύτερη στον κόσμο παραγωγό αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, να διπλασιάσει τις προσπάθειές της για το κλίμα.
Τέλος οι ευρωπαίοι ηγέτες θα θίξουν πιθανόν το ζήτημα των ηλεκτρικών οχημάτων που παράγονται στην Κίνα, τα οποία αποτελούν στόχο έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιδοτήσεις που θεωρούνται παράνομες.