Οι τέσσερις άξονες παρεμβάσεων για την προώθηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα είναι η διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος, η προώθηση της συνεργασίας και η διάδοση βέλτιστων πρακτικών, η ευθυγράμμιση της τουριστικής στρατηγικής με στόχο έναν αμιγώς θετικό τουριστικό αντίκτυπο και η παρακολούθηση της προόδου της χώρας προς τον στόχο αυτό.
Αυτό προκύπτει από την έκθεση εμπειρογνωμοσύνης της ConsiderateGroup, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΙΝΣΕΤΕ, με τίτλο: «EXPERT REPORT: Sustainable Tourism in Greece- Βιώσιμος τουρισμός στην Ελλάδα » και μπορεί να λειτουργήσει ως βάση τεκμηρίωσης για τον σχεδιασμό μελλοντικών δράσεων και πρωτοβουλιών.
Η έκθεση παρουσιάστηκε σήμερα, Δευτέρα 20 Νοεμβρίου 2023, στο πλαίσιο δημοσιογραφικής ενημέρωσης και αναγνωρίζει την πρόοδο που έχει σημειώσει ο τομέας στην κατεύθυνση της βιωσιμότητας. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω βήματα προκειμένου να γίνει η μετάβαση από μια προσέγγιση που απλώς δεν είναι επιβλαβής, σε μια προσέγγιση που έχει αμιγώς θετικό αντίκτυπo. Εφαρμόζοντας οκτώ προτάσεις κατά προτεραιότητα, ο ελληνικός τουρισμός μπορεί να ενισχύσει τον θετικό του αντίκτυπο, να ενθαρρύνει τη συμμετοχή ενός ευρύτερου φάσματος ενδιαφερόμενων μερών, να προωθήσει την οικονομική διαφοροποίηση και να ανταποκριθεί στην αυξανόμενη ζήτηση για βιώσιμες τουριστικές πρακτικές.
Οι 8 προτεραιότητες και οι 21 προτάσεις για βιώσιμο τουρισμό
Στην έκθεση περιλαμβάνονται 21 προτάσεις συνολικά για την προώθηση της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης στην Ελλάδα. Οι προτάσεις αυτές έχουν ταξινομηθεί σε τέσσερις κύριους άξονες, ενώ κάθε πρόταση έχει αξιολογηθεί ανάλογα με τη δυνατότητα υλοποίησης και το όφελος που θα προκύψει από την επιτυχή εφαρμογή της, αναδεικνύοντας τις 8 ακόλουθες προτεραιότητες:
1ος Άξονας |Διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος
Οι τρεις προτεραιότητες σε σχέση με τη διαφοροποίηση του τουριστικού προϊόντος είναι:
-Υπεύθυνη ενίσχυση και προώθηση προορισμών με πλούσια βιοποικιλότητα
-Επέκταση της τουριστικής περιόδου σε προορισμούς εκτός των καλοκαιρινών μηνών
-Προώθηση εναλλακτικών τουριστικών προϊόντων και διεύρυνση του χαρτοφυλακίου πέρα από το παραδοσιακό προϊόν «ήλιος-θάλασσα»
2ος Άξονας |Αναζήτηση συνεργασιών και διάδοση βέλτιστων πρακτικών
Δύο επιπλέον προτεραιότητες προκύπτουν σε σχέση με τον άξονα της αναζήτησης συνεργασιών και των βέλτιστων πρακτικών:
-Ενίσχυση και προβολή των υφιστάμενων πρωτοβουλιών μέσω της διάδοσης βέλτιστων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένων μοντέλων χρηματοδότησης
-Υποστήριξη της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης με στόχο την ευαισθητοποίηση και την κατανόησης των ζητημάτων ESG (Περιβάλλον-Κοινωνία-Διακυβέρνηση)
3ος Άξονας | Ευθυγράμμιση της τουριστικής στρατηγικής με την πορεία προς έναν αμιγώς θετικό αντίκτυπο
Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου άξονα η κεντρική προτεραιότητα εστιάζει στην:
-Προώθηση και διευκόλυνση της υιοθέτησης εδραιωμένων πλαισίων βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης
4ος Άξονας | Παρακολούθηση και αξιολόγηση της Ελλάδας
Δύο ακόμη προτεραιότητες θα πρέπει να τεθούν στο κομμάτι της αξιολόγησης της χώρας:
-Αξιολόγηση της κατανάλωσης νερού στον τουρισμό με στόχο την επικαιροποίηση του σχεδιασμού και τη διαχείριση των σχετικών υποδομών
-Εκπόνηση μελετών για την αξιολόγηση των προσπαθειών του τομέα ως προς τη μείωση των αποβλήτων.
Ενδεικτικά, στις 21 προτάσεις της έκθεσης περιλαμβάνονται η αξιολόγηση του βαθμού ενσωμάτωσης της κυκλικής οικονομίας στις δραστηριότητες του τουριστικού τομέα, η εξέταση των υποδομών μεταφορών, με στόχο την εξεύρεση βιώσιμων λύσεων, η διευκόλυνση της πολυμερούς συνεργασίας σε τοπικό επίπεδο, ειδικά εντός των δήμων, η ανάπτυξη και προώθηση περιοχών μικρότερης επισκεψιμότητας, η δημιουργία τοπικών Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών, η υιοθέτηση δεικτών απόδοσης που ενσωματώνουν δείκτες βιωσιμότητας, ικανοποίησης επισκεπτών και ευημερίας της κοινότητας.
Σε πλαίσιο της συνάντησης, πραγματοποιήθηκαν τοποθετήσεις από τον γενικό γραμματέα του ΣΕΤΕ και πρόεδρο του ΙΝΣΕΤΕ, Γιώργο Βερνίκο, τον εντεταλμένο σύμβουλο του ΣΕΤΕ, Aλέξανδρο Θάνο, τον γενικό διευθυντή του ΙΝΣΕΤΕ Ηλία Κικίλια και τον επιστημονικό διευθυντή του ΙΝΣΕΤΕ Άρη Ίκκο.
Ο γενικός γραμματέας του ΣΕΤΕ και πρόεδρος του ΙΝΣΕΤΕ, Γιώργος Βερνίκος με αφορμή την παρουσίαση της έκθεσης «EXPERT REPORT: Sustainable Tourism in Greece» επεσήμανε ότι: «Ο τουρισμός έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία χρόνια, βελτιώνοντας το τουριστικό προϊόν και τη ζωή των κατοίκων, αλλά και δημιουργώντας παράλληλα αυξημένες απαιτήσεις για ν’ αντιμετωπιστούν οι σύγχρονες προκλήσεις. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, με κορυφαία την κλιματική αλλαγή, η ανάγκη διαχείρισης των τοπικών κοινωνιών σε όλα τα επίπεδα, η εξέλιξη της ταξιδιωτικής συμπεριφοράς καθιστούν τη βιωσιμότητα προτεραιότητα. Σε αυτό το πλαίσιο, στόχος είναι ο τουρισμός, που αποτελεί την ατμομηχανή της ελληνικής οικονομίας, να μην παρακολουθεί απλά τις εξελίξεις, αλλά να γίνει παράγοντας θετικής αλλαγής. Οι μεγάλες επιχειρήσεις ενσωματώνουν ήδη τα κριτήρια ESG (Περιβάλλον-Κοινωνία-Διακυβέρνηση) στη στρατηγική τους, όμως είναι σημαντικό να ενισχυθεί στο σύνολό του ο τομέας ώστε να διαμορφωθεί μια κοινή αντίληψη για τη βιώσιμη ανάπτυξη».
Στην παρέμβαση του, ο εντεταλμένος σύμβουλος του ΣΕΤΕ, Aλέξανδρος Θάνος, αναφέρθηκε στους πυλώνες στρατηγικής του ΣΕΤΕ για τα επόμενα χρόνια, με έμφαση στη βιωσιμότητα. Ο κ. Θάνος τόνισε ότι η μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ τεκμηρίωσε την ανάγκη για δράσεις και πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν απτά και αποτελεσματικά τη βιώσιμη μετάβαση των ελληνικών τουριστικών επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό ο ΣΕΤΕ, σε συνεργασία με τον ΙΝΣΕΤΕ και την Marketing Greece σχεδιάζει πλέγμα ενεργειών, τις οποίες θα ανακοινώσει στο προσεχές διάστημα.
Ο Ηλίας Κικίλιας, γενικός διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ, δήλωσε σχετικά: «Το ΙΝΣΕΤΕ έχει αναδείξει διάφορες πτυχές της βιώσιμης ανάπτυξης, όπως οι υποδομές, η κλιματική αλλαγή, οι έξυπνοι προορισμοί, η ισόρροπη ανάπτυξη, ο χωροταξικός σχεδιασμός, η ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, η προσβασιμότητα. Με στρατηγικές κι εξειδικευμένες μελέτες, καθώς και με πρακτικά εργαλεία, υποστηρίζουμε προορισμούς και επιχειρήσεις κάθε μεγέθους στην εφαρμογή βιώσιμων πρακτικών. Αξίζει να αναφερθεί ότι η έκθεση που παρουσιάστηκε σήμερα επιβεβαιώνει τις κατευθύνσεις που έχουν προταθεί στη μελέτη “Ελληνικός Τουρισμός 2030-Σχέδια Δράσης” σχετικά με τη διαφοροποίηση του προϊόντος, τη διαχείριση των πόρων, τη διαχείριση των απορριμμάτων, τις υποδομές και την ολιστική αντιμετώπιση των προορισμών. Το Ινστιτούτο εστιάζοντας στη βιωσιμότητα, στο προσεχές διάστημα, θα δημοσιεύσει μελέτη σχετικά με τη διαφορετικότητα, την ισότητα και τη συμπερίληψη».
Ο επιστημονικός διευθυντής του ΙΝΣΕΤΕ, Άρης Ίκκος παρουσίασε τα βασικά σημεία της έκθεσης τονίζοντας ότι: «Η έκθεση αναδεικνύει μια ισχυρή διασύνδεση και αλληλεξάρτηση μεταξύ του ελληνικού τουρισμού και άλλων κλάδων. Η αναζήτηση συνεργασιών και η ενίσχυση των υφιστάμενων πρωτοβουλιών και πλαισίων βιώσιμου τουρισμού αναγνωρίζονται ως προϋποθέσεις, αλλά και καταλύτες για την προώθηση της βιωσιμότητας στη χώρα. Η επίτευξη του στόχου της βιωσιμότητας απαιτεί τη συνεχή παρακολούθηση του αντίκτυπου της υλοποίησης των νέων στρατηγικών, ώστε να καταγραφεί η πρόοδος και να εντοπιστούν νέες ευκαιρίες ή συναφείς προκλήσεις».
