Η κρίση που εκτυλίσσεται στην Γάζα, σε συνέχεια της φρίκης που προκάλεσαν οι τρομοκράτες σε βάρος αμάχων Ισραηλινών στις 7 Οκτωβρίου, έδωσε την αφορμή για νέες ρηχές και επιπόλαιες επικρίσεις σε βάρος της Ενωμένης Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής Ιδέας. Αφού οι συνήθως ανησυχούντες δήθεν κατανόησαν τις παραμέτρους της κρίσης και “εντρύφησαν” στις καταβολές της και τους πρωταγωνιστές της, καταφέρθηκαν ανέξοδα κατά της Ευρώπης. Επειδή τάχα είναι και πάλι απούσα και δεν αφήνει, κατά την έκταση του συρμού, το γεωπολιτικό της αποτύπωμα.
Του Πολύκαρπου Αδαμίδη *
Οι ανέξοδοι, για τον χρόνο που αφιερώνουν και το πραγματικό ενδιαφέρον τους για την Ευρωπαϊκή προοπτική, επικριτές, μπορούν να διακριθούν σε τρεις κατά βάση κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν αυτοί, που δεν γνωρίζουν πως δημιουργήθηκε η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση, ποιες είναι οι προτεραιότητές της, ποια είναι η θέση της στο διεθνές στερέωμα και τι προσφέρει στους πολίτες των κρατών μελών της. Για να αποφεύγονται οι παρεξηγήσεις και οι παρερμηνείες, η Ευρώπη δημιουργήθηκε, προκειμένου να προσφέρει ένα καλύτερο αύριο στους πολίτες της. Μέσα από την οικονομική πρόοδο, την ανάπτυξη και την ευημερία, που διασφάλισαν την ειρήνη και δημιούργησαν το πρόσφορο περιβάλλον για την εμπέδωση των δημοκρατικών θεσμών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η Ευρώπη αναδείχθηκε και εξακολουθεί να είναι ο σημαντικότερος εμπορικός παίκτης σε παγκόσμιο επίπεδο. Για αυτό και το σύνολο των θεμάτων της εμπορικής πολιτικής, αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Ευρώπη είναι ο μεγαλύτερος πάροχος ανθρωπιστικής και σπουδαίος παράγοντας αναπτυξιακής βοήθειας. Με βάση την εμπειρία ζωής του μέσου ανθρώπου, αυτός που πληρώνει έχει και παρέμβαση. Αυτή είναι η πραγματική ισχύς της Ευρώπης.
Η Ευρώπη δεν είναι αμυντικός οργανισμός και δεν είναι επιφορτισμένη με τη συλλογική άμυνα των κρατών της. Δεν μπορεί να κάνει προβολή στρατιωτικής ισχύος κι ούτε κανείς ζήτησε, με συγκροτημένο θεσμικό ρόλο και πρόταση μέχρι σήμερα κάτι αντίστοιχο. Ενστικτώδης είναι η αντίδραση της μεγάλης πλειοψηφίας των κρατών μελών. Θα ήταν και ατελέσφορο και μη ρεαλιστικό να επιχειρηθεί να αμφισβητηθούν οι εθνικές προτεραιότητες και ευαισθησίες στα θέματα της άμυνας και της ασφάλειας. Ειδικά μάλιστα ως έκφραση επιβολής στα κράτη μέλη της σχετικής πολιτικής. Στο Παλαιστινιακό από διαφορετική αφετηρία εκκινούν κράτη όπως η Ισπανία και η Ιρλανδία και με άλλο ιστορικό προηγούμενο κράτη όπως η Γερμανία και η Αυστρία. Ούτε η Ευρώπη μπορεί να αποτελέσει πεδίο ικανοποίησης προσωπικής ατζέντας και φαντασιώσεων. Είναι η δεύτερη κατηγορία των επικριτών. Από τη μια οι κάθε λογής ακτιβιστές, που θέλουν να πάρουν εκδίκηση από τα όνειρά τους και πιστεύουν ότι μπορούν να παρακάμψουν τις χώρες τους, στις οποίες αποτελούν επουσιώδεις μειοψηφίες και να αποκτήσουν τον έλεγχο του Ευρωπαϊκού μηχανισμού παραγωγής πολιτικής ακόμα και στην άμυνα και την ασφάλεια. Ουτοπική και αδιέξοδη επιδίωξη. Στο ίδιο μήκος κύματος και όσοι αναζητούν ρόλο ως μέλη μιας δήθεν Ευρωπαϊκής κυβέρνησης και πιστεύουν ότι μέσα από την Ευρώπη θα πολλαπλασιάσουν την κατ΄ αρχήν περιορισμένη τους απήχηση, λόγω των μικρών κρατών από τα οποία προέρχονται.
Η Τρίτη κατηγορία των επικριτών, είναι αυτοί που συστηματικά θέλουν να αποδομήσουν και να υποβαθμίσουν το επίτευγμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα όσα πρόσφερε και προσφέρει στους πολίτες της. Είναι όσοι λειτουργούν για λογαριασμό εμμονικών, ιδεοληπτικών, συνομωσιόλογων και αντηχείων της προπαγάνδας των μεγάλων κρατών της γεωπολιτικής γειτονιάς μας, καθώς και των κρατών που δεν αποδέχονται την ελεύθερη οικονομία και τον Δυτικό πολιτισμό και τις ελευθερίες του. Σε πείσμα όλων αυτών η Ευρώπη υπάρχει για τους πολίτες της. Δε χρειάζεται επιβεβαίωση σε κανένα πεδίο μάχης. Είναι το καταφύγιο σταθερότητας. Και δε θα εκβιαστεί η παρέμβασή της, όταν μάλιστα δεν έχει και σχετικό θεσμικό ρόλο, για να εξιλεωθούν εγκληματίες.