Η αντικεραυνική προστασία της Ιεράς Μονής Οσίου Λουκά θα επεκταθεί σύντομα. Η σχετική προμελέτη συζητήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, καθώς η Μονή είναι κηρυγμένη ως προέχον βυζαντινό μνημείο, το δε περιβάλλον της είναι χαρακτηρισμένο ως «τοπίο εξαίρετου φυσικού κάλλους και τόπος που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία. Ηδη από το 1990 έχει εγγραφεί στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Η μελέτη, την οποία συνέταξε το Τεχνικό Γραφείο της Εταιρείας «ΕΛΕΜΚΟ ΑΒΕΕ» αποσκοπεί στη διασφάλιση των επισκεπτών αλλά και των αγαθών από ένα κεραυνικό πλήγμα, καθώς το υπάρχον αλεξικέραυνο δεν καλύπτει όλο το μοναστηριακό συγκρότημα. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται, στη Μονή υφίσταται αλεξικέραυνο εκπομπής πρώιμου οχετού, εγκατεστημένο στο καμπαναριό.
Κατόπιν επιθεώρησής του συστήματος (αν και δεν κατέστη δυνατή η πρόσβαση στην κεφαλή του αλεξικέραυνου, λόγω έλλειψης σκαλωσιάς), η εταιρεία κατέληξε στα εξής συμπεράσματα και προτάσεις: 1. Να τοποθετηθεί η κεφαλή του αλεξικέραυνου σε νέο ιστό εδάφους κοντά στο χώρο στάθμευσης, σε σημείο που θα είναι δυνατός ο έλεγχός της με ανυψωτικό μηχάνημα, ενώ στον ιστό του καμπαναριού να τοποθετηθεί ακίδα Franklin, για την τοπική προστασία του καμπαναριού. 2. Ακόμα και σε περίπτωση μετακίνησης, το υπάρχον αλεξικέραυνο παρέχει ακτίνα προστασίας σε τμήμα μόνο της Μονής και όχι στο σύνολο αυτής. Επομένως, προτείνεται η εγκατάσταση και δεύτερης κεφαλής αλεξικέραυνου, επίσης σε ιστό εδάφους. 3. Θα πρέπει να τοποθετηθούν κατάλληλοι απαγωγοί υπερτάσεων σε ηλεκτρολογικούς πίνακες (σε διάφορα σημεία της Μονής) και σε μετρητικά όργανα (στον τρούλο) που δε φέρουν προστασία.
Ζητήθηκε η επικαιροποίηση και διάφορες αλλαγές, κάτι που έγινε και η μελέτη διαβιβάστηκε στις συναρμόδιες διευθύνσεις από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας με την οποία διευκρινίστηκαν ορισμένα στοιχεία. Τη συνέταξε το Τεχνικό Γραφείο της Εταιρείας «ΕΛΕΜKΟ» σύμφωνα με τα Γερμανικά Ελληνικά Πρότυπα. Καθώς πρόκειται για Μνημείο UNESCO με την ετήσια επισκεψιμότητα να ανέρχεται περίπου σε 50.000 άτομα, η Εφορεία θεωρεί ότι θα πρέπει να επιλεγεί η αυστηρότερη στάθμη προστασίας. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων θεωρεί ότι το σύνολο του μοναστηριακού συγκροτήματος θα πρέπει να καλύπτεται από την αντικεραυνική προστασία, αφού όλο είναι προσβάσιμο στους επισκέπτες.
Ωστόσο, κατά τους μελετητές, λόγω της παλαιότητας ορισμένων εκ των στεγών και κεραμιδιών κάποιων κτηρίων του μοναστηριακού συγκροτήματος, τίθεται το ερώτημα κατά πόσο θα αντέξουν τις εργασίες εγκατάστασης. Επίσης αναφέρεται πως δεδομένου ότι δεν είναι δυνατή η πρόσβαση ανυψωτικού μηχανήματος στο χώρο, θα απαιτηθεί η τοποθέτηση σκαλωσιάς περιμετρικά των κτηρίων. Θα απαιτηθεί, μάλιστα, να πατηθεί η στέγη σε κάποια μέρη.
Πολύωρη ήταν η παρουσίαση για τις διαδρομές ΑΜΕΑ στον Οσιο Λουκά και εξαντλητική η συζήτηση, καθώς σύμφωνα με τη μελέτη ήταν μεγάλες και κάλυπταν σκαλοπάτια. Το ΚΑΣ πρότεινε τον περιορισμό τους και πιθανή χρήση περισσότερων αναβατορίων, πλην του ενός προβλεπόμενου. Η γνωμοδότηση ελήφθη με σχεδόν οριακή πλειοψηφία.
Αγγελική Κώττη
