Η διατήρηση του «χαμηλού βαρομετρικού» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και το άνοιγμα του «κεφαλαίου» της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, σε επίπεδο διερεύνησης, στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου, περιλαμβάνονται στο βασικό «μενού» της συνάντησης του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, στη Νέα Υόρκη.
Του Κώστα Πασίση
Στη ΔΕΘ πάντως ο Έλληνας Πρωθυπουργός έστειλε προκαταβολικά ένα μήνυμα στον Τούρκο Προέδρο, που βάζει το πλαίσιο της συζήτησης των δυο ηγετών, όπως προετοιμάστηκε από τους δυο υπουργούς Εξωτερικών Γίωργο Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν στις επαφές τους.
«Το βασικό ζητούμενο με την Τουρκία είναι να διερευνήσουμε αν μπορούμε να πετύχουμε μια συμφωνία για τη μόνη διαφορά μας που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη ΔΕΘ.
Επίσης ξεκαθάρισε δεν υπάρχει καμία περίπτωση η Ελλάδα να συζητήσει ποτέ ζητήματα τα οποία έχουν να κάνουν με την εθνική κυριαρχία και το καθεστώς των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, ενώ εκτίμησε ότι η Χάγη είναι ακόμη πολύ μακριά.
Δίνοντας το περίγραμμα αυτού του «θολού» ακόμη διαλόγου, ανέφερε: «Αλλά και να μην μπορέσουμε να το πετύχουμε, διότι πολύ απλά θα καταλήξουμε ότι δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε, αυτό δεν μας υποχρεώνει να είμαστε μονίμως “στα κόκκινα”», λέγοντας ότι η Τουρκία, για πολλούς λόγους, «αυτή τη εποχή έχει συμφέρον να προσεγγίσει περισσότερο τη Δύση, την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά να είναι και ένας πιο συνεργάσιμος εταίρος μέσα στο ΝΑΤΟ».
Λίγες ώρες πάντως πριν τη συνάντηση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, σε συνέντευξη του στο τηλεοπτικό δίκτυο PBS, ανέφερε. «Με την Ελλάδα είμαστε φίλοι πολλές δεκαετίες, ποτέ δεν πολεμήσαμε σε αντίθετα στρατόπεδα».
Μια δήλωση που δεν διαταράσσει το καλό κλίμα, αν και ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί που το πάει ο Ταγίπ Ερντογάν.
Μια ερμηνεία που δίνεται από κυβερνητικές πηγές είναι ότι ο Τούρκος Πρόεδρος αντιμετωπίζει πλείστα οικονομικά προβλήματα και ο δρόμος της Τουρκίας προς την Ευρώπη περνάει από την Ελλάδα.
Επισημαίνεται πάντως τις τελευταίες ημέρες πως «ειδικοί» επί των διεθνών σχέσεων, από τη γειτονική χώρα, απόστρατοι αξιωματικοί αλλά και «διάσημοι» τούρκοι δημοσιογράφοι έχουν επαναφέρει την εμπρηστική ατζέντα όπως είναι η Γαλάζια Πατρίδα, η αποστρατικοποίηση των νησιών και τις λοιπές προκλήσεις της τουρκικής διπλωματίας.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ρωτήθηκε για την ατζέντα και τις επιδιώξεις της χώρας μας από τη συνάντηση και απάντησε: «Πιστεύουμε στον διάλογο, θα κινηθεί σε όσα συμφωνήθηκαν στην πρώτη συνάντηση (Βίλνιους), πιστεύουμε στο κλίμα διαλόγου που καλλιεργείται και θα σχεδιαστούν τα επόμενα βήματα».
Επίσης πρόσθεσε ότι «Η Ελλάδα, πιστεύει στον διάλογο, πιστεύει στην επίλυση της μοναδικής διαφοράς που μας χωρίζει με την Τουρκία, που δεν είμαστε ακόμη εκεί, αλλά αυτός είναι ο στόχος. Ο διάλογος θα προχωρήσει σε όλα τα επίπεδα και θα τον αξιολογούμε κάθε φορά με βάση και τις εξελίξεις».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η δεύτερη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν εντός δυο μηνών είναι μια ευκαιρία για βελτίωση των σχέσεων των δυο χωρών. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται η ειλικρινής διάθεση της Τουρκίας να συνεργαστεί και κυρίως να δηλώσει ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο.
Παρόντες στην εν λόγω συνάντηση θα είναι ο Γιώργος Γεραπετρίτης και η διπλωματική σύμβουλος Άννα Μαρία Μπούρα, ενώ τον Τούρκο πρόεδρο θα πλαισιώνουν ο Χακάν Φιντάν και ο σύμβουλος του Τσαγατάι Κιλίτς.
