Η ανακοίνωση της Federal Reserve για τα επιτόκια είναι πιθανό να είναι το λιγότερο ενδιαφέρον πράγμα που θα προκύψει από τη συνεδρίαση αυτής της εβδομάδας της επιτροπής νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας. Η FED, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αφήσει τον στόχο αναφοράς της, στο εύρος 5,25% έως 5,50%, που έθεσε στην τελευταία συνεδρίαση. Το ενδιαφέρον όμως βρίσκεται σε άλλα οικονομικά στοιχεία και προβλέψεις που θα μάθουμε αργότερα σήμερα από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Αμερικής και εκεί πολλά θα αλλάξουν. Ένα είναι βέβαιο, στην Αμερική ξημερώνει λιακάδα με πιθανά συννεφάκια εδώ και εκεί, ενώ στην Ευρώπη έρχεται καταιγίδα.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Εάν η FED επρόκειτο να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων σήμερα, πιθανότατα θα είχαμε ακούσει υπαινιγμούς σε ομιλίες αξιωματούχων της Federal Reserve την περασμένη εβδομάδα. Αντ ‘αυτού, οι αξιωματούχοι της FED φαίνεται να συμφωνούν ευρέως να διατηρήσουν τα επιτόκια σταθερά.
Η αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης ομοσπονδιακών κεφαλαίων, η οποία επιτρέπει στους εμπόρους να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο αλλαγών στην πολιτική της FED ή να στοιχηματίσουν στην κατεύθυνση του επιτοκίου μίας ημέρας, βρίσκεται στο 99% πιθανότητα, να μην υπάρξει αλλαγή στα επιτόκια, από 92% πιθανότητα να μην υπάρξει αλλαγή πριν από μια εβδομάδα.
Εκεί που θα εστιαστεί η προσοχή είναι στις οικονομικές προσδοκίες των αξιωματούχων της FED, οι οποίες θα δημοσιευθούν στην “Περίληψη των Οικονομικών Προβλέψεων”. Αυτή δημοσιεύεται σε κάθε άλλη συνεδρίαση της FED, πράγμα που σημαίνει ότι την τελευταία φορά που είδαμε τι πίστευαν οι αξιωματούχοι της FED για την οικονομία της Αμερικής, ήταν τον Ιούνιο.
Αν και αυτό συνέβη μόλις πριν από τρεις μήνες, μοιάζει αιώνας, όσον αφορά τις οικονομικές προβλέψεις και τα δεδομένα. Τον Ιούνιο, πολλοί οικονομολόγοι εξακολουθούσαν να αναμένουν, ότι η οικονομία θα μπορούσε να διολισθήσει σε ύφεση το δεύτερο εξάμηνο του τρέχοντος έτους, καθώς η σύσφιξη της FED σταδιακά παρέσυρε προς τα κάτω την ανάπτυξη. Η μέση πρόβλεψη για το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου στην έρευνα των επαγγελματιών διερευνητών είχε μόλις αναβαθμιστεί τον Μάιο από συρρίκνωση 0,1% σε ανάπτυξη 0,6%. Ολόκληρο το έτος θεωρήθηκε ότι είχε κατά μέσο όρο μόλις 1,3% ανάπτυξη.
Από τότε, η οικονομία έχει κάνει την έκπληξη και κινείται ανοδικά. Η έρευνα είχε προβλέψει μόλις ένα τοις εκατό ανάπτυξη το δεύτερο τρίμηνο. Η αναθεωρημένη έκθεση του Αμερικανικού Υπουργείου Εμπορίου, δείχνει τώρα ότι η οικονομία αναπτύχθηκε κατά 2,1%, ελαφρώς υψηλότερα από το δύο τοις εκατό που καταγράφηκε για το πρώτο τρίμηνο. Οι θέσεις εργασίας αναμενόταν να αυξηθούν κατά μέσο όρο 43.800 το μήνα. Στους δύο μήνες για τους οποίους έχουμε στοιχεία τρίτου τριμήνου, αυξήθηκαν κατά μέσο όρο κατά 172.000.
Έρευνα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας στην Πολιτεία της Ατλάντα, γ οποία μας λέει τι δείχνουν τα οικονομικά στοιχεία που έχουν δημοσιευθεί μέχρι στιγμής για το ΑΕΠ, έχει την οικονομία να αναπτύσσεται με ρυθμό 4,9% το τρίτο τρίμηνο. Αυτό είναι πιθανό να μειωθεί καθώς περισσότερα δεδομένα έρχονται στο φως. Πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν τώρα ότι υπάρχει ραγδαία ανάπτυξη το τρίτο τρίμηνο. Οι οικονομολόγοι της JP Morgan Chase προβλέπουν ρυθμό ανάπτυξης 3,5%. Η έρευνα των προβλέψεων δείχνει ανάπτυξη με ρυθμό 1,9% στην τελευταία της έκδοση, η οποία ήταν τον Αύγουστο. Η πρόσφατα ανανεωμένη από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης, βλέπει την οικονομία να αναπτύσσεται με ρυθμό 2,3%.
Η FED δεν δημοσιεύει τριμηνιαίες προβλέψεις, αλλά όταν δημοσιεύει ετήσιες προβλέψεις στα μισά του έτους, έχουν επιπτώσεις σε αυτό που οι αξιωματούχοι της FED πιστεύουν ότι θα συμβεί το δεύτερο εξάμηνο. Τον Ιούνιο, η ενδιάμεση πρόβλεψη των αξιωματούχων της FED ανέφερε ότι η οικονομία αναπτύχθηκε μόλις κατά ένα τοις εκατό φέτος, το οποίο ήταν υψηλότερο από την πρόβλεψη του Μαρτίου για μόλις 0,4%. Αυτό συνεπαγόταν μια αρκετά σοβαρή επιβράδυνση κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, αν όχι μια πλήρη ύφεση.
Όλα δείχνουν ότι οι αξιωματούχοι της FED θα αναθεωρήσουν προς τα πάνω την αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ τους για φέτος. Οι προβλέψεις μιλούσαν για ταβάνι 2%, το οποίο τώρα φαίνεται πολύ συντηρητικό. Ελλείψει μιας συντριβής στο τέταρτο τρίμηνο, κάτι που σχεδόν κανείς δεν περιμένει, όλα δείχνουν ότι η μέση προσδοκία θα πρέπει να φτάσει τουλάχιστον σε αυτό το επίπεδο, αν όχι υψηλότερα.
Βέβαια, ένα πιο σημαντικό ερώτημα είναι, τι βλέπει η FED να συμβαίνει το επόμενο έτος. Όταν οι αξιωματούχοι της FED αύξησαν τις προβλέψεις τους για το 2023 τον Ιούνιο, μείωσαν λίγο την πρόβλεψή τους για το επόμενο έτος, υπονοώντας ότι μέρος της νέας αναμενόμενης ανάπτυξης φέτος επρόκειτο να επηρεάσει το επόμενο έτος. Μετά την αναθεώρηση, οι αξιωματούχοι της FED δήλωσαν ότι αναμένουν ρυθμό ανάπτυξης περίπου 1,1% το 2024. Το ερώτημα είναι αν μια αναβάθμιση φέτος, θα μειώσει την ανάπτυξη το 2024 και, εάν ναι, πόσο.
Σε κάθε περίπτωση σήμερα, ο επίσημος στόχος της FED για το επιτόκιο αναφοράς της θα παραμείνει αμετάβλητος. Όλα τα υπόλοιπα, ωστόσο, χρήζουν σοβαρής αναβάθμισης. Την ίδια στιγμή τα στοιχεία και οι προβλέψεις για την Ευρώπη, είναι εξαιρετικά δυσοίωνα, με το χειμώνα και το 2024 να προβλέπονται εξαιρετικά δύσκολα.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
