Οι δραματικές εξελίξεις στη Ρωσία αποδεικνύουν για μια ακόμη φορά ότι η συγκυρία που διέρχεται το διεθνές σύστημα είναι τέτοια που ανά πάσα στιγμή, όλα μπορούν να γυρίσουν τα πάνω κάτω, με γεγονότα που μπορούν να δημιουργήσουν τρομακτικούς κινδύνους σε πολλαπλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, είναι παραπάνω από ξεκάθαρο ότι βιώνουμε μια διεθνή κατάσταση κατά την οποία απαιτείται, ρεαλισμός, ψυχραιμία, σοβαρότητα και πάνω όλα διαμόρφωση στρατηγικής. Δηλαδή συστατικά τα οποία απουσιάζουν από τη Δύση και την πολιτική της ηγεσία εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Η ανταρσία της Wagner, του μισθοφορικού στρατού που ιδρύθηκε από τον Γεβγκένι Πριγκόζιν, δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να αποτελέσει έκπληξη για τη Δύσης, μετά από το μπαράζ δηλώσεων, κοροϊδίας και χλευασμού, στο οποίο είχε επιδοθεί, το τελευταίο διάστημα, εναντίον της στρατιωτικής ηγεσίας στη Μόσχα.
Παρόλα αυτά, στις δυτικές πρωτεύουσες ηγεσίες και υπηρεσίες πληροφοριών λειτουργούσαν με το σκεπτικό ότι πρόκειται για ένα ακόμη παιχνίδι του Πούτιν, για να ενισχύσει τη θέση του στο εσωτερικό της Ρωσίας. Εδώ αξίζει να επισημανθεί ότι, η δυσφήμιση του στρατού, επισύρει μέγιστη ποινή φυλάκισης 15 ετών σύμφωνα με τον ρωσικό ποινικό κώδικα.
Ο Πριγκόζιν κατηγόρησε τον Σοϊγκού και τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Βαλέρι Γκερασίμοφ ότι διέταξαν πυραυλική επίθεση στους καταυλισμούς της Wagner βαθιά πίσω από τις ρωσικές γραμμές. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, τα στρατεύματά του κατέλαβαν τον έλεγχο στρατιωτικών και διοικητικών κτιρίων στη νότια ρωσική πόλη Ροστόφ. Εκεί, ο Πριγκόζιν συναντήθηκε με δύο κορυφαίους Ρώσους στρατηγούς και απαίτησε να του παραδοθούν ο Σοϊγκού και ο Γκερασίμοφ, απειλώντας διαφορετικά να βαδίσουν προς τη Μόσχα. Στην απαίτηση αυτή απάντησε γελώντας ο αντιστράτηγος Βλαντιμίρ Αλεξέγιεφ, αναπληρωτής επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ρωσίας, λέγοντας, “ελάτε να τους πάρετε”.
Το γεγονός ότι ενώ ο Πριγκόζιν έκανε τον νταή, ξαφνικά έκανε πίσω, αποδεικνύει το ότι σε τέτοιες περιπτώσεις κανείς δεν πρέπει να βιάζεται. Πολλοί ξεχνούν τι έγινε το βράδυ του πραξικοπήματος στην Τουρκία και δεν βάζουν μυαλό. Όλοι έτρεξαν να κάνουν την κηδεία του Ερντογάν και μόλις πριν λίγες εβδομάδες κέρδισε μια ακόμα εκλογική αναμέτρηση.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι η θέση του Πούτιν είναι εξαιρετικά δύσκολη, αλλά για μια ακόμη φορά το τρένο των αναλύσεων στο γόνατο στα μέσα ενημέρωσης και στους τοίχους των κοινωνικών δικτύων έχει πάρει φωτιά και όλοι βιάζονται να καταλήξουν σε συμπεράσματα.
Ναι ο Πούτιν είναι με την πλάτη στον τοίχο, αλλά αυτό είναι πιθανό να αλλάξει ανά πάσα στιγμή, η οπισθοχώρηση της Wagner, αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Προχώρησε σε ένα σκληρό διάγγελμα 5 λεπτών χθες και χωρίς να κατονομάσει τον Πριγκόζιν, τον κατηγόρησε για προδοσία και για πισώπλατη μαχαιριά, παρόμοια με αυτή που οδήγησε τη Ρωσία να χάσει τη νίκη της στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, με αποτέλεσμα την επανάσταση των μπολσεβίκων και τον εμφύλιο πόλεμο.
Η εξουσία του Πούτιν έχει υπονομευθεί από την κακή εξέλιξη της εισβολής στην Ουκρανία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι ένας ανίσχυρος ηγέτης που δεν έχει τη δυνατότητα να σταματήσει ένα αιμοσταγή, δικό του δημιούργημα, μισθοφόρο, ο οποίος προσπαθεί να μιμηθεί την πορεία του φασίστα ηγέτη Μουσολίνι, προς τη Ρώμη, όπου κατέλαβε την εξουσία.
Αν και έχει κάποιους δεσμούς στις ένοπλες δυνάμεις δεν είναι τόσο ισχυροί για να επιτρέψουν την επιτυχία ενός πραξικοπήματος.
Δύο από τους πρώην στρατιωτικούς συμμάχους του, ο στρατηγός Σεργκέι Σουροβίκιν και ο Αλεξέγιεφ, έχουν δώσεις στη δημοσιότητα βίντεο που καταδικάζουν την ανταρσία και καλούν τους μαχητές της Wagner να σταματήσουν. Οι υπηρεσίες ασφαλείας, όπως η παντοδύναμη FSB, είναι εχθρικές προς τον Πριγκόζιν, έναν πρώην κατάδικο χωρίς στρατιωτικό υπόβαθρο ή υπόβαθρο ασφαλείας. Αργά την Παρασκευή, η FSB άνοιξε ποινική υπόθεση εναντίον του και το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα ξεκίνησε επίσημη έρευνα.
Ο Πριγκόζιν μέσω μιας λαϊκίστικής ρητορικής που μιμείται το Μουσολίνι, και τις εκκλήσεις του προς τους βετεράνους του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου της Ιταλίας, να ηγηθούν στην Ιταλία, αντικαθιστώντας τη διεφθαρμένη ελίτ της. Αλλά η λαϊκή υποστήριξη για τον αρχηγό της Wagner στη Ρωσία δεν είναι συγκρίσιμη με την υποστήριξη που απολάμβανε ο φασίστας ηγέτης εκείνη την εποχή στην Ιταλία. Πολύ απλά είναι εξαιρετικά αμφισβητήσιμο το κατά πόσο μπορεί να επιτύχει κάτι παρόμοιο.
Την ίδια στιγμή είναι ανόητο για μια ρεαλιστική ανάλυση, να απαξιώσει κανείς τη ρωγμή που δημιουργεί στην παντοκρατορία του Πούτιν. Και πάνω από όλα, το μεγάλο ζητούμενο είναι πως θα καταφέρει, αν το καταφέρει, ο Πούτιν να προσπεράσει αυτή την ρωγμή, να διατηρήσει την εξουσία του και ταυτόχρονα να μην θέσει σε κίνδυνο την πολεμική προσπάθεια στην Ουκρανία.
Ο Πριγκόζιν από ότι φαίνεται έριξε μια μεγάλη οβίδα κρότου λάμψης, αλλά η ανταρσία του είναι ένα σαφές σημάδι ότι η εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία ήταν ένα θανάσιμο στρατηγικά λάθος.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι είναι πολύ νωρίς για πανηγυρισμούς και τυμπανοκρουσίες. Επίσης, το πλέον σημαντικό και επικίνδυνο το οποίο όποιος έχει ίχνος σοβαρότητας δεν πρέπει να ξεχνάει είναι ότι μιλάμε για ένα καθεστώς και έναν ηγέτη ο οποίος έχει στη διάθεσή του και ελέγχει ένα τεράστιο πυρηνικό οπλοστάσιο στην καρδιά της Ευρώπης.
Άρα, ας ανασκουμπωθούν οι ηγεσίες της Δύσης και επιτέλους ας διαμορφώσουν μια ρεαλιστική στρατηγική, έστω και αυτή την ύστατη ώρα. Γιατί το θέμα δεν είναι ο Πριγκόζιν. Μπορεί από πίσω του να κρύβονται κάποιοι άλλοι, πολύ πιο επικίνδυνοι και για μια ακόμη φορά η Δύση και οι ηγεσίες της, τρέχοντας αιφνιδιασμένοι πίσω από τις εξελίξεις να πάνε για μαλλί και να βγουν κουρεμένοι.
Διανύουμε εποχές και ζούμε στιγμές που υπάρχει ανάγκη για μεγάλα παιδιά και όχι κοκόρια των κοινωνικών δικτύων και των φτηνών πολιτικών εντυπώσεων.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος, με ειδίκευση στην Αμερικανική Εξωτερική Πολιτική, Γεωπολιτική και Διεθνή Οικονομία. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και The Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον. Είναι μέλος του The International Institute for Strategic Studies, του Λονδίνου. Ως Δημοσιογράφος, υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
