Το παρόν άρθρο ξεκίνησε να συγγράφεται μετά την πρωινή συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον ΣΚΑΪ. Αφορμή, τα όσα ανέφερε για την ανάγκη μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Υγείας: «Άλματα προς τα εμπρός, ενίοτε σημαίνουν και ρήξεις. Συγκρούσεις με νοοτροπίες, με κατεστημένα συμφέροντα, με λογικές».
Του Αιμίλιου Βουγιουκλάκη *
Απηχεί αυτή η αποστροφή του λόγου τη σημερινή κατάσταση, που υπάρχει σε πολλές περιπτώσεις στον χώρο της υγείας; Για να είμαστε ειλικρινείς, η απάντηση είναι «ναι». Για να τεθεί διαφορετικά: παραβιάζεται, σε πολλές περιπτώσεις, το λεπτομερές και πλήρες νομικό πλαίσιο, που θέτει στο επίκεντρο τον ασθενή, προκειμένου να εξυπηρετηθούν αλλότρια συμφέροντα; Η απάντηση, όσο και αν μας λυπεί, είναι «ναι». Καθαρές κουβέντες!
Και δεν υπάρχει πιο σαφές και αντιπροσωπευτικό παράδειγμα των ανωτέρω, από τη λειτουργία των χειρουργείων στα Δημόσια Νοσοκομεία. Εκεί, όπου σε πολλές περιπτώσεις, οι κείμενες διατάξεις όχι απλά παραγκωνίζονται, αλλά το χειρότερο, δεν εφαρμόζονται καν. Ηθελημένη άγνοια ή δόλια αποσιώπηση, όποια και να είναι η αιτία, το αποτέλεσμα είναι κοινό και απευθύνεται στον ίδιο παραλήπτη: τον πολίτη, τον λήπτη υπηρεσιών υγείας.
Με καθυστέρηση του προγραμματισμένου χειρουργείου του, με αλλοίωση των κριτηρίων και του αριθμού προτεραιότητάς του, με καταστρατήγηση εν τέλει του συνταγματικού του δικαιώματος στην ίση πρόσβαση σε δωρεάν υπηρεσίες υγείας. Και αυτό επειδή το νομικό πλαίσιο που ορίζει την λίστα χειρουργείου, τη καταγραφή των περιστατικών ανά αύξοντα αριθμό, τον έλεγχο από τη Διοίκηση των περιστατικών του κάθε υγειονομικού φορέα, που δηλώνονται ως επείγοντα, την ορθή κατανομή των χειρουργικών τραπεζιών ανά κλινική, τη λειτουργία των γραφείων προστασίας δικαιωμάτων ληπτών υγείας, αλλά και τον έλεγχο των εφημερευόντων παραμένει, σε πολλές περιπτώσεις, «γράμμα κενό». Επειδή ακριβώς διαταράσσουν διαμορφωμένες ισορροπίες και συμφέροντα μεταξύ ιατρικών τμημάτων, αλλά και εταιρειών προμήθειας υγειονομικού (και όχι μόνο) υλικού, που έχουν παρεισφρήσει σε κάθε Δημόσιο Νοσηλευτικό Ίδρυμα.
Για όλες αυτές τις παθογένειες, το τελευταίο διάστημα και για πρώτη φορά μετά από 40 χρόνια, στο Γ.Ν Ασκληπιείο Βούλας, έχει καταβληθεί σοβαρή προσπάθεια στην κατεύθυνση της εφαρμογής του νόμου για τη λίστα χειρουργείου, ώστε να μην προτάσσονται επιλεκτικά οι ασθενείς που οδηγούνται στο να καταβάλουν «γρηγορόσημο», αλλά και να μην υπάρχουν μεγάλες αναμονές στον απλό πολίτη.
Γι αυτό τον λόγο, προχωράμε άμεσα και στην πλήρη ψηφιοποίηση της διαδικασίας αναμονής χειρουργικών επεμβάσεων, ώστε ο ασθενής να ενημερώνεται εξαρχής με γραπτό μήνυμα στο κινητό του, από την ώρα που θα εξεταστεί για πρώτη φορά, για την ημερομηνία επέμβασης. Προκειμένου να γνωρίζει και να μην επαφίεται στις «βουλές» και στις περιστάσεις του καθενός.
Επιπρόσθετα, σε συνεργασία με την Ιατρική Υπηρεσία και την Επιτροπή Χειρουργείου, εφαρμόζεται ένα καθημερινό πλαίσιο ελέγχου των περιστατικών συμπολιτών μας που εμφανίζονται ως «δήθεν επείγοντα» κατά την εφημερία ή τις απογευματινές ώρες λειτουργίας του νοσοκομείου, με προσκόμιση γνωμάτευσης του θεράποντος ιατρού και συνοδεία εργαστηριακών και απεικονιστικών εξετάσεων. Προκειμένου να εξαλείφονται φαινόμενα προτεραιοποίησης τακτικών περιστατικών ασθενών που, εν τοις πράγμασι, δημιουργούσαν συνθήκες ανισότητας ως προς το δικαίωμα ίσης πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας στον κάθε πολίτη.
Αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι το νοσοκομείο σήμερα, σε σχέση με το παρελθόν, να εξυπηρετεί αριθμό συμπολιτών μας προσαυξημένο κατά 34,6% σε σχέση με πριν και, μάλιστα, στον μισό χρόνο αναμονής. (μεσοσταθμική μείωση 70,3% του χρόνου αναμονής στα Επείγοντα – πηγή: Γραφείο Κίνησης Ασθενών). Όλα αυτά εφαρμόστηκαν «αναίμακτα», χωρίς συγκρούσεις; Η απάντηση είναι όχι.
Είναι γεγονός, όμως, ότι σε ζητήματα Παιδείας, Υγείας και Δικαιοσύνης κανένα κράτος δεν πρέπει να κάνει εκπτώσεις προς την κοινωνία. Η μόνη έκπτωση, που έχουμε χρέος να κάνουμε στους τομείς αυτούς, είναι αυτή με τα στερεότυπα του χθες.
Εν προκειμένω για την υγεία, ο πιο απλός διαχωρισμός που πρέπει να κάνουμε είναι ένας: αυτός μεταξύ κρατικού και δημοσίου. Κρατικό σημαίνει πως κάτι πρέπει να παρέχεται αποκλειστικά από το κράτος. Δημόσιο σημαίνει πως μπορεί το κράτος να αγοράζει μια ιδιωτική υπηρεσία και να την προσφέρει δωρεάν στους πολίτες του. Όπως για παράδειγμα μια χειρουργική επέμβαση. Με αυτόν τον τρόπο και χρήματα εξοικονομεί (σε πολλές περιπτώσεις μια επέμβαση που γίνεται ιδιωτικά, κοστίζει λιγότερο στο Δημόσιο να την αγοράσει, από το να την κάνει το ίδιο, μέσω μίας υγειονομικής μονάδας του), αλλά το κυριότερο: Εξοικονομεί χρόνο αναμονής, ταλαιπωρίας και επιβάρυνσης για τον ίδιο τον πολίτη. Αξίζει αυτή η περιγραφόμενη ωφέλεια τη σύγκρουση με τα στερεότυπα και τις νοοτροπίες του χθες; Όπως λέει και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ναι! Αξίζει.
* Ο κ. Αιμίλιος Α. Βουγιουκλάκης είναι Διοικητής – Πρόεδρος Δ.Σ. Γ.Ν. “Ασκληπιείο Βούλας”
