Το σχέδιο για την εξομάλυνση των σχέσεων Σερβίας – Κοσόβου είναι το καλύτερο την παρούσα στιγμή, είναι το μέγιστα εφικτό, είναι μία win – win πρόταση που σέβεται τις κόκκινες γραμμές των δύο πλευρών και η εφαρμογή του θα φέρει σταθερότητα, θα ξεκλειδώσει περισσότερες ελευθερίες και θα εδραιώσει την κανονικότητα στην περιοχή, υπογράμμισε ο ειδικός απεσταλμένος της Ε.Ε. για τον Διάλογο Βελιγραδίου – Πριστίνας και τα Δυτικά Βαλκάνια, Μίροσλαβ Λάιτσακ, ο οποίος συμμετείχε στο 8o Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Ο κ. Λάιτσακ, κατά τη διάρκεια συζήτησης για την επίδραση που θα έχει η εξομάλυνση των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας στη διαδικασία ένταξης στην Ε.Ε. των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, επισήμανε ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2022 η λέξη – κλειδί ήταν «διαχείριση κρίσης», στη συνέχεια κατατέθηκε το σχέδιο και η λέξη – κλειδί έγινε «διαπραγματεύσεις», και τονίστηκε και στις δύο πλευρές η σημασία της αποδοχής του.
Τελικά τον Σεπτέμβριο στις Βρυξέλλες η Σερβία και το Κόσοβο αποδέχθηκαν το σχέδιο και στις 18 Μαρτίου στην Οχρίδα συμφώνησαν να το υλοποιήσουν. Πλέον η λέξη – κλειδί είναι «εφαρμογή» είπε ο κ. Λάιτσακ αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα που μπορεί να εκτροχιάσουν τη διαδικασία και μπορεί εύκολα να υπάρξει νέα κρίση.
«Τώρα έχουμε ένα σχέδιο, σχέσεις βασισμένες σε διαφορετική ποιότητα, έχουμε δύο κείμενα, τη συμφωνία και το παράρτημα εφαρμογής της συμφωνίας για την πορεία προς την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας» σημείωσε προσθέτοντας ότι στις 2 Μαϊου στις Βρυξέλλες θα πραγματοποιηθεί η 8η συνάντηση του προέδρου της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς και του πρωθυπουργού του Κοσόβου, ‘Αλμπιν Κούρτι. «Ελπίζω ότι δεν θα υπάρξει κλιμάκωση, έχουμε τη δέσμευση των δύο ηγετών ότι θα έρθουν, γνωρίζουν την ατζέντα», ανέφερε και διατύπωσε την εκτίμηση ότι μέχρι τώρα η κάθε συνάντηση ήταν καλύτερη από την προηγούμενη.
Έχουμε ένα αξιόπιστο σχέδιο που μας δίνει τη δυνατότητα για εξομάλυνση των σχέσεων Σερβίας – Κοσόβου και την εξομάλυνση του κλίματος και της συνεργασίας στα Δυτικά Βαλκάνια, τόνισε ο κ. Λάιτσακ και απηύθυνε μήνυμα προς όλους να εστιάσουν στην εφαρμογή της συμφωνίας και αποφύγουν οποιεσδήποτε μονομερείς δραστηριότητες.
«Έχουμε δύσκολους γείτονες και στην Ανατολή και στο Νότο και οι γκρίζες ζώνες στην Ευρώπη είναι πρόβλημα εδώ και πολλά χρόνια. Και ειδικά το Κόσοβο είναι μαύρη τρύπα εντός της γκρίζας ζώνης» τόνισε ο Θάνος Ντόκος, σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
«Για την Ελλάδα για πολιτικούς, οικονομικούς και προφανείς γεωγραφικούς λόγους είναι πολύ σημαντικό να ολοκληρωθεί η διαδικασία διεύρυνσης της Ε.Ε. προς τα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα έχει επενδύσει πολλά σε αυτή και προσπαθούμε να κρατήσουμε το πνεύμα της Συνόδου Κορυφής της Θεσσαλονίκης του 2003 όσο μπορούμε πιο ζωντανό», συμπλήρωσε.
«Είμαστε από τις χώρες που δεν έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσόβου για έναν αριθμό λόγων, αλλά ταυτόχρονα έχουμε αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις. Οι δύο πλευρές πρέπει να κάνουν βήματα, να εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους, είμαστε Βαλκανική χώρα» ανέφερε και υπογράμμισε την ετοιμότητα της Ελλάδας να συμβάλει, αν μπορεί, στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων Πρίστινας – Βελιγραδίου.
Απαντώντας σε ερώτηση για την ουδετερότητα που τήρησε η χώρα μας στην ψηφοφορία για την ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης κι αν θα υπάρξουν εντάσεις στις σχέσεις με τη Σερβία ο κ. Ντόκος τόνισε ότι «δεν άλλαξε η θέση της Ελλάδας».
«Είμαι σίγουρος ότι οι Σέρβοι φίλοι θυμούνται ότι Ελλάδα στηρίζει τη Σερβία τα τελευταία 30 χρόνια σε πολύ δύσκολες στιγμές για το Βελιγράδι. Η θέση της μη αναγνώρισης της ανεξαρτησίας του Κοσόβου δεν θα αλλάξει σύντομα. Θεωρήσαμε ότι θα είναι ένα χρήσιμο μήνυμα προς τις δύο πλευρές και επίσης ότι η ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης θα είναι ωφέλιμη, θα βοηθήσει σε ζητήματα κράτους δικαίου. Προσπαθούμε να είμαστε όσο πιο εποικοδομητικοί μπορούμε, στέλνοντας μηνύματα στις δύο πλευρές και είμαι πεπεισμένος ότι αυτό δεν θα παρερμηνευθεί από το Βελιγράδι» επισήμανε.
Στη συνέχεια, ο Μάρτιν ΜακΝτάουελ, διευθυντής του γραφείου Νότιας Κεντρικής Ευρώπης (EUR/SCE) του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών, ανέφερε πως η εξομάλυνση των σχέσεων είναι ο μόνος δρόμος που μπορούν να ακολουθήσουν η Σερβία και το Κόσοβο. «Εξαρτάται από τις δύο πλευρές αν θα εκπληρώσουν τις δεσμεύσεις τους για την επόμενη γενιά, η οποία χάνει την υπομονή της και φεύγει από την περιοχή και ευρύτερα για τα Δυτικά Βαλκάνια, τα οποία χαρακτηρίζει ευαλωτότητα», τόνισε ο Μάρτιν ΜακΝτάουελ.
«Αναμένουμε η συμφωνία και το παράρτημα για την εφαρμογή της να υλοποιηθούν το συντομότερο δυνατό ώστε να υπάρξουν περισσότερες δυνατότητες ευημερίας, σταθερότητας στο μέλλον για ολόκληρη την περιοχή», επισήμανε. Το κοινό μέλλον δεν είναι πολύ μακριά,είναι σε απόσταση αναπνοής, ζητάμε απ΄ όλες τις πλευρές να μην προβούν σε μονομερείς ενέργειες που θα προσθέσουν εντάσεις και απειλούν να ανατρέψουν την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, υπογράμμισε. Και ζητάμε όλα τα κράτη – μέλη να σκεφτούν τι μπορούν να κάνουν και από τις χώρες που έχουν επιλέξει να μην αναγνωρίσουν την ανεξαρτησία του Κοσόβου, να είναι έτοιμες, όταν επιτευχθεί πρόοδος να βοηθήσουν να γίνει το επόμενο βήμα, συμπλήρωσε.
Το ευρωατλαντικό ταξίδι των χωρών της περιοχής οδηγεί σε ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες, είπε ο Στιούαρτ Πιτς, ειδικός απεσταλμένος του πρωθυπουργού του Ηνωμένου Βασιλείου για τα Δυτικά Βαλκάνια χαρακτηρίζοντας λυπηρό το γεγονός, ότι 25 χρόνια μετά τους πολέμους στην περιοχή υπάρχουν αποστολές στις χώρες της περιοχής για να παράσχουν ασφαλές περιβάλλον στους ανθρώπους.
«Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου στηρίζει σθεναρά τον ρόλο του Μίροσλαβ Λάιτσακ και τη διευθέτηση των σχέσεων Σερβίας – Κοσόβου», είπε και πρόσθεσε ότι «είναι επείγουσα ανάγκη η Ε.Ε. να διευκολύνει τη διαδικασία, όχι μόνο για την εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά και για τη συμφιλίωση».
Ο κ. Πιτς εκτίμησε ότι οι πολίτες είναι έτοιμοι να αποδεχθούν τη συμφωνία αλλά ακούν πολλούς διαφορετικούς θορύβους παραπληροφόρησης, θεωρίες συνωμοσίας, κατηγορίες.
«Ο ρόλος των ΜΜΕ είναι να στηρίζουν την αρμονία στην περιοχή, αλλά τα ΜΜΕ αναλώνουν πολύ χρόνο στηρίζοντας τη δυσαρμονία.
Πρέπει να κάνουμε πραγματικότητα τη συμφωνία για την επόμενη γενιά και δεν πρέπει να μιλάμε συνεχώς για εθνικούς διχασμούς, συγκρούσεις και τα πράγματα που δημιουργεί ο φόβος για τον άλλον μέσω αυτού του τοπίου των ΜΜΕ», τόνισε.
Η παρακολούθηση του Φόρουμ online είναι ελεύθερη με εγγραφή εδώ
