Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ αναμένεται να εξασφαλίσει σήμερα την κοινοβουλευτική έγκριση για μία νέα βασική ρύθμιση της μετά το Brexit συμφωνίας για τη Βόρεια Ιρλανδία, μια νίκη που έχει αμαυρωθεί από την έλλειψη στήριξης από το μεγαλύτερο ενωτικό κόμμα της επαρχίας αυτής και κάποιους από τους βουλευτές των Τόρις.
Ο Σούνακ προσπαθεί να δώσει τέλος σε χρόνια διαμάχης αναφορικά με το Brexit επανεξετάζοντας ένα από τα πιο δύσκολα κομμάτια των διαπραγματεύσεων — για να διασφαλίσει το ομαλό εμπόριο προς τη Βόρεια Ιρλανδία χωρίς να δημιουργείται το λεγόμενο σκληρό σύνορο με τη Βρετανία ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Συμφώνησε με την ΕΕ να εισαγάγει το λεγόμενο “Stormont brake” (Φρένο του Στόρμοντ), με στόχο να προσφέρει στη Βόρεια Ιρλανδία περισσότερο έλεγχο επί της αποδοχής ή μη νέων νόμων της ΕΕ, στο πλαίσιο του λεγόμενου Πλαισίου του Ουίνδσορ, του πακέτου μέτρων που στόχο έχουν να αποκλιμακώσουν τις μετά το Brexit εντάσεις.
Αλλά κατά τη σημερινή ψηφοφορία στην κάτω βουλή του Κοινοβουλίου, εκείνοι τη στήριξη των οποίων θέλει περισσότερο από όλους να εξασφαλίσει ο Σούνακ –το βορειοϊρλανδικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP), ορισμένοι Συντηρητικοί ευρωσκεπτικιστές στο European Research Group (ERG) και οι δύο προκάτοχοί του, ο Μπόρις Τζόνσον και η Λιζ Τρας– αναμένεται να προχωρήσουν σε ‘ανταρσία’. Το ERG συνέντησε σήμερα στους βουλευτές να καταψηφίσουν το ‘Stormont brake’.
Παρά τις αντιρρήσεις, ο Σούνακ αναμένεται να κερδίσει την ψηφοφορία –η ανταρσία πιθανόν να είναι τεθεί υπό έλεγχο δίνοντας και πάλι στους Συντηρητικούς πλειοψηφία ενώ στην περίπτωση που δεν συμβεί αυτό, το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα δηλώνει ότι θα στηρίξει την κυβέρνηση.
Ο εκπρόσωπος του Σούνακ έχει ζητήσει από τους βουλευτές να στηρίξουν το λεγόμενο ‘Stormont brake’. «(Αυτό) θεμελιωδώς αποκαθιστά ή αντιμετωπίζει το δημοκρατικό έλλειμμα που υπήρχε», ανέφερε ο εκπρόσωπος.
Το ‘φρένο’ δίνει τη δυνατότητα στη Βρετανία να αποτρέπει την εφαρμογή νέων νόμων της ΕΕ σε προϊόντα στη Βόρεια Ιρλανδία εάν κάτι τέτοιο ζητηθεί από το ένα τρίτο των βουλευτών του βορειοϊρλανδικού κοινοβουλίου.
Το ERG έχει περιγράψει το μέτρο ως «πρακτικά άχρηστο» και το DUP έχει καταγγείλει ότι δεν αφορά την υφιστάμενη ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Ο Σούνακ χαιρέτισε την επίτευξη συμφωνίας τον περασμένο μήνα ως μια «καθοριστική εξέλιξη», κάτι που θα διευκολύνει το μετά το Brexit εμπόριο μεταξύ της Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, θα βοηθήσει να ‘ριζώσει’ η θέση της περιοχής αυτής εντός του Ηνωμένου Βασιλείου και θα δώσει στους βουλευτές της Βόρειας Ιρλανδίας λόγο για το εάν θα πρέπει να εφαρμόσουν τον νόμο της ΕΕ.
Αλλά το DUP έχει πει ότι η νέα συμφωνία δεν καταφέρνει να περιορίσει τις ανησυχίες του για τις μετά το Brexit εμπορικές διευθετήσεις, λέγοντας ότι το λεγόμενο ‘φρένο’ «δεν ασχολείται με το θεμελιώδες ζήτημα που είναι η επιβολή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας».
Το βορειοϊρλανδικό κόμμα, που εμφανίζεται να κινείται αντίθετα από τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων σύμφωνα με τις οποίες το 45% των ερωτηθέντων στη Βόρεια Ιρλανδία τάσσονται υπέρ του πλαισίου αυτού και το 17% είναι αντίθετοι, έχει πει ότι θα συνεχίσει να συνομιλεί με την κυβέρνηση για να προσπαθήσει να βρει απαντήσεις στις ανησυχίες του.
Το DUP εδώ και ένα χρόνο μποϊκοτάρει την κυβέρνηση διαμοιρασμού της εξουσίας της Βόρειας Ιρλανδίας και έχει πει ότι δεν θα επιστρέψει σε αυτήν έως ότου έχουν αναδιαμορφωθεί οι μετά το Brexit εμπορικές διευθετήσεις.
Αφού το ERG δημοσιοποίησε νομικό έγγραφο επικρίνοντας τα περισσότερα από τα μέτρα που περιλαμβάνονται στο Πλαίσιο του Ουίδνσορ, ο πρώην πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, το πρόσωπο της καμπάνιας για την αποχώρηση από την ΕΕ, και η διάδοχός του, η Λιζ Τρας, δήλωσαν ότι θα καταψηφίσουν το ‘φρένο’.
«Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις θα σημαίνουν ότι είτε η Βόρεια Ιρλανδία θα παραμείνει αιχμάλωτη της έννομης τάξης της ΕΕ… ή θα σημαίνουν ότι το σύνολο του Ηνωμένου Βασιλείου δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί κατάλληλα και να αξιοποιήσει το Brexit», δήλωσε ο Τζόνσον.
