Ο Νίκος Καλτσάς δεν ανήκει πλέον στα στελέχη του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης. Οικονομικοί λόγοι, όπως μας λένε και κύκλοι του ΜΚΤ επέβαλαν περικοπές. Αυτές έφτασαν και μέχρι τη θέση του επιστημονικού διευθυντή. Ετσι, το Μουσείο και ο αρχαιολόγος διέκοψαν τη συνεργασία. Το ΜΚΤ, μάλιστα, δεν προτίθεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, να πληρώσει τη θέση του επιστημονικού διευθυντή με κάποιον άλλο επιστήμονα.
Εχει πολυετή μουσειακή και ανασκαφική εμπειρία και πλούσιο επιστημονικό και συγγραφικό του έργο. Η επαγγελματική του σταδιοδρομία ξεκινά από το Υπουργείο Πολιτισμού όπου κατείχε σημαντικές θέσεις ενώ το 1993 ξεκινά η 19χρονη θητεία του στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, κατά σειράν και διαδοχικά ως επιμελητής, ως τμηματάρχης και ως Διευθυντής του για 11 χρόνια. Σήμερα είναι Πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Κανελλοπούλου.
Κατά τη μακρόχρονη επιστημονική πορεία του έχει συμμετάσχει σε τουλάχιστον 13 επιστημονικά Συμβούλια και έχει διακριθεί ως Μέλος και Πρόεδρος σε περισσότερες από σαράντα επιστημονικές Επιτροπές εκτίμησης αρχαίων, τόσο από κατασχέσεις, όσο και ιδιαίτερης αξίας και σημασίας αρχαίων που επρόκειτο να μετακινηθούν για εκθέσεις στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Για πολλά χρονιά διακρίθηκε ως Μέλος του Συμβουλίου της Επιτροπής για τη σύνταξη του Μυθολογικού Λεξικού (LIMC- Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae) με έδρα τη Βασιλεία της Ελβετίας αλλά και ως Μέλος της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής της UNESCO.
Εχει επιμεληθεί πάνω από 10 περιοδικές εκθέσεις μεταξύ των οποίων ξεχωρίζουν οι Eros grec. Amour des Dieux et des Hommes στο Grand Palais στο Παρίσι (1989), η επετειακή έκθεση Αγών (2004) με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων, Πραξιτέλης στο Εθνικό Μουσείο (1997), Worshiping Women, Ritual and Reality in Classical Athens (2009) και A World of Emotions. Ancient Greece 700 BC-200 AD. στο Ίδρυμα Α. Ωνάσης στη Ν. Υόρκη και στη συνέχεια στο Μουσείο Ακροπόλεως (2017) και άλλες, αλλά κυρίως η εμβληματική έκθεση, Το ναυάγιο των Αντικυθήρων. Το πλοίο, οι θησαυροί, ο μηχανισμός (2012) στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, με την οποία ολοκλήρωσε τη σταδιοδρομία του ως Διευθυντής του Μουσείου.
Η επιστημονική του δραστηριότητα περιλαμβάνει πλούσιο συγγραφικό έργο με άρθρα και μονογραφίες, καθώς και πληθώρα εισηγήσεων, ανακοινώσεων και διαλέξεων στα μεγαλύτερα Μουσεία του κόσμου, όπως το Metropolitan Museum of Art και το Λούβρο ενώ, μεταξύ των βραβεύσεών του, ξεχωρίζει η βράβευση από την Ακαδημία Αθηνών για τη συγγραφή του βιβλίου Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Τα γλυπτά, 2002.
