Το στρώμα του όζοντος, που προστατεύει τη Γη από την επικίνδυνη ηλιακή ακτινοβολία, βρίσκεται «σε καλό δρόμο» για να αποκατασταθεί πλήρως μέσα στα επόμενα 40 χρόνια, όμως τα γεωμηχανικά έργα που έχουν στόχο τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα μπορούσαν να απειλήσουν αυτήν την πρόοδο, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
«Η σταδιακή εξάλειψη σχεδόν του 99% των απαγορευμένων ουσιών που καταστρέφουν το όζον επέτρεψε να διατηρηθεί το στρώμα του όζοντος και συνέβαλε, με αξιοσημείωτο τρόπο, στην αποκατάστασή του στην ανώτερη στρατόσφαιρα και στον περιορισμό της έκθεσης των ανθρώπων στην επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία (UV) του ηλίου» σημειώνουν οι ειδικοί στην έκθεση που συντάσσουν κάθε τέσσερα χρόνια, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ.
Η τρύπα του όζοντος δημιουργήθηκε λόγω της ανθρωπογενούς ρύπανσης, ιδίως από τους χλωροφθοράνθρακες (CFC) που εκπέμπονταν παλαιότερα από πολλά ψυγεία. Τις τελευταίες δεκαετίες, χάρη στην παγκόσμια συνεργασία, δόθηκε στο στρώμα του όζοντος μια ευκαιρία να αναδημιουργηθεί.
Το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, που υπογράφηκε το 1987 και επικυρώθηκε από 195 χώρες, μείωσε σημαντικά την ποσότητα των CFC στην ατμόσφαιρα και το στρώμα του όζοντος φαίνεται ότι θα μπορέσει να αποκατασταθεί πλήρως, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΗΕ.
«Εάν διατηρηθούν οι σημερινές πολιτικές, το στρώμα του όζοντος θα πρέπει να ανακτήσει τις τιμές που είχε το 1980 (πριν εμφανιστεί η τρύπα) γύρω στο 2066 πάνω από την Ανταρκτική, το 2045 πάνω από την Αρκτική και το 2040 στον υπόλοιπο κόσμο» ανέφερε η Υπηρεσία του ΟΗΕ για το Περιβάλλον.
Το 2016 η συμφωνία του Κιγκάλι προέβλεπε επίσης τη σταδιακή εξάλειψη των υδροφθορανθράκων (HFC), αερίων εξαιρετικά επιβλαβών για το κλίμα, που χρησιμοποιούνται σε ψυγεία και κλιματιστικά. Εάν τηρηθεί η συμφωνία, μπορεί να περιοριστεί κατά 0,5°C η υπερθέρμανση του πλανήτη μέχρι το 2100, εκτιμούν οι ειδικοί. Ταυτόχρονα όμως, εξέτασαν για πρώτη φορά τις πιθανές επιπτώσεις που θα είχαν για το όζον τα γεωμηχανικά σχέδια που έχουν ως στόχο να περιορίσουν την κλιματική αλλαγή και επισήμαναν τις ανεπιθύμητες παρενέργειές τους.
Μια ιδέα είναι να προστεθούν σκοπίμως αερολύματα στη στρατόσφαιρα για να αντανακλούν ένα μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας. Ένα από τα σχέδια αυτά προβλέπει την έγχυση δισεκατομμυρίων σωματιδίων θείου στο ανώτατο στρώμα της ατμόσφαιρας. Μια τέτοια έγχυση θα μπορούσε να πλήξει σοβαρά το επίπεδο του όζοντος, προειδοποίησε ο Τζον Πάιλ, ο συμπρόεδρος του πάνελ των επιστημόνων που εργάζονται για λογαριασμό του ΟΗΕ. «Υπάρχουν πολλοί ενδοιασμοί», τόνισε.
