Επαφές, που μάλιστα εξελίσσονται καλά, αν συμπεράνουμε από τις διαρροές στον βρετανικό Τύπο, καλό κλίμα και αμοιβαίες προσπάθειες. Αυτά, φαίνεται να είναι μέχρι στιγμής τα συστατικά των διαπραγματεύσεων για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα. Είμαστε, όπως όλα δείχνουν, σε καλό δρόμο, δεν φτάσαμε ακόμα, πάντως, στο ποθούμενο, την επιστροφή.
Οσα γράφονται τις τελευταίες ημέρες σε βρετανικά και διεθνή ΜΜΕ, δείχνουν πως υπάρχει πρόοδος. Σήμερα μπήκαν στον «χορό» και οι Times του Λονδίνου: «αξίζουν συγχαρητήρια στον Τζορτζ Όσμπορν» γράφουν για τον πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου, ο οποίος κάνει τις διαπραγματεύσεις με την ελληνική πλευρά.
«Τα σημάδια δείχνουν ότι ο Οσμπορν, ο οποίος συναντήθηκε πρόσφατα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον Έλληνα πρωθυπουργό, για να συζητήσουν μια συμφωνία, είναι κοντά στην ανακοίνωση ενός συμβιβασμού σύμφωνα με τον οποίο τα Μάρμαρα του Παρθενώνα θα σταλούν στην Αθήνα με παραμονή αορίστου χρόνου σε αντάλλαγμα με σχετικά μικρότερα δάνεια από εκθέματα που φυλάσσονται στο Μουσείο της Ακρόπολης. Αυτή η πρόταση θα παρακάμπτει το εμπόδιο που παρουσιάζεται από το γεγονός ότι οι επίτροποι του Βρετανικού Μουσείου έχουν τα τμήματα της ζωφόρου αλλά απαγορεύεται από το νόμο να τις παραχωρήσουν» γράφει η εφημερίδα.
«Αυτή η συμφωνία, που αναφέρεται ότι έχει ήδη συνταχθεί, θα έδινε μια καθαρή λύση σε μια αντιπαράθεση που έχει βλάψει τις κατά τα άλλα καλές αγγλοελληνικές σχέσεις για τουλάχιστον 40 χρόνια, από τότε που η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε για πρώτη φορά επίσημο αίτημα για την επιστροφή των μαρμάρων. Η άποψη του Βρετανικού Μουσείου, που τα απέκτησε από τον Λόρδο Έλγιν το 1816, ήταν ουσιαστικά ότι οι Έλληνες δεν ήταν αξιόπιστοι θεματοφύλακες των δικών τους θησαυρών.
Όποια και αν είναι τα πλεονεκτήματα αυτού του επιχειρήματος στο παρελθόν, αποδείχτηκε όλο και πιο δύσκολο να διατηρηθεί από τότε που άνοιξε το υπέροχο Μουσείο της Ακρόπολης το 2009. Η σκληρή γραμμή του Βρετανικού Μουσείου έχει αμβλυνθεί αναλόγως, όπως και η θέση αυτής της εφημερίδας (σ.σ. εννοούν τη δική τους), η οποία άλλαξε την άποψή της και υποστήριξε την επιστροφή των μαρμάρων πριν από ένα χρόνο. Με τον υπερκερασμό οποιωνδήποτε πρακτικών αντιρρήσεων, και με το νομικό ζήτημα να είναι δυνατόν να ξεπεραστεί με την έξυπνη χρήση του μηχανισμού ενός μακροπρόθεσμου δανείου, θα πρέπει να ισχύουν τα ηθικά, πολιτιστικά και διπλωματικά πλεονεκτήματα του επαναπατρισμού.
Όσον αφορά το επιχείρημα ότι πολύ περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να δουν τα μάρμαρα στο Λονδίνο από ό,τι στην Αθήνα, είναι σαφές ότι τα αντίγραφα πρέπει να δημιουργηθούν για συνεχή έκθεση, εκπαίδευση και απόλαυση στη Βρετανία, παράλληλα με τον δανεισμό από την Ελλάδα. Ακόμη και μετά από ένα τόσο μακρύ αδιέξοδο, και οι δύο πλευρές μπορούν να αναδειχθούν νικητές.»
Χθες, η αποκάλυψη έγινε από την Daily Telegraph, η οποία δημοσίευσε την επιβεβαίωση του Βρετανικού Μουσείου ότι γίνονται «εποικοδομητικές συζητήσεις» για την πιθανή επιστροφή, στο πλαίσιο μιας πολιτιστικής ανταλλαγής.
Το δημοσίευμα προχωρά αναφέροντας και αυτό πως μια συμφωνία έχει συνταχθεί. Μάλιστα, προστίθεται πως η ανταλλαγή θα μπορούσε να ξεκινήσει με ένα μικρό συμβολικό δάνειο.
Ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Μουσείου δήλωσε σύμφωνα με την εφημερίδα: «Έχουμε πει δημόσια ότι επιδιώκουμε ενεργά μια νέα συνεργασία για τον Παρθενώνα με τους φίλους μας στην Ελλάδα και, καθώς μπαίνουμε σε μια νέα χρονιά, οι εποικοδομητικές συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη».
Σημερινόημοσίευμα της ιταλικής εφημερίδα La Repubblica αναφέρει ότι «Ελλάδα και Βρετανία δεν ήταν ποτέ τόσο κοντά σε συμφωνία για τα Γλυπτά του Παρθενώνα».
Παραπέμποντας σε δημοσίευμα της Telegraph, προσθέτει πως ο πρόεδρος «του Βρετανικού Μουσείου και πρώην υπουργός Oικονομικών Τζορτζ Όσμπορν φέρεται να προσέφερε κλάδο ελαίας στην Αθήνα: δάνειο μακράς διαρκείας των Γλυπτών, εκ περιτροπής αποστολή τους στην Ελλάδα με αντάλλαγμα άλλες αρχαιότητες οι οποίες θα εκτίθενται στο Λονδίνο».
Η εφημερίδα προσθέτει ότι «η προσωρινή διευθέτηση που προτείνει ο Όσμπορν θα αποτελούσε σημαντική επικοινωνιακή νίκη για τους Έλληνες και βάση για βελτίωση της συμφωνίας, η οποία μπορεί να αποκτήσει πιο οριστική μορφή τα επόμενα χρόνια».
«Τους τελευταίους δυο μήνες πνέει άνεμος αισιοδοξίας, μετά από ορισμένες ‘άκρως μυστικές’ συναντήσεις στην καρδιά του Λονδίνου τις περασμένες εβδομάδες», προσθέτει η εφημερίδα της Ρώμης.
Η ιταλική εφημερίδα υπενθυμίζει ότι τόσο αμερικανικά μουσεία, όσο και ο πάπας Φραγκίσκος ανακοίνωσαν ότι θα επιστρέψουν στην Ελλάδα θραύσματα από τα Γλυπτά του Παρθενώνα και καταλήγει υπογραμμίζοντας: «η πίεση σε διεθνές επίπεδο αυξάνεται ολοένα περισσότερο και είναι ολοένα πιθανότερο το Λονδίνο με κάποιο τρόπο τελικά να ενδώσει».
Όλα αυτά μοιάζουν πολλά υποσχόμενα, δεν βρισκόμαστε όμως, ακόμα, σε σημείο να πανηγυρίζουμε. Η Ελλάδα επιμένει «ή όλα ή τίποτα», όπως και ότι δεν πρόκειται να δεχθεί δανεισμό αναγνωρίζοντας κυριότητα στο Βρετανικό Μουσείο. Υπό αυτό το πρίσμα, ίσως τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα να σημαίνουν πως η βρετανική πλευρά προσπαθεί να μας πιέσει. Εμείς όμως παραμένουμε σταθεροί στις διεκδικήσεις μας. Και διαψεύδουμε σταθερά. Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, όπως και ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης, είναι κατηγορηματικοί ως προς αυτό.
Το προσωπικό ενδιαφέρον του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα ωστόσο είναι βεβαιωμένο, το ίδιο και η ύπαρξη διαλόγου μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του Βρετανικού Μουσείου, καθώς και οι συνομιλίες που έχουν ξεκινήσει εδώ και πολλούς μήνες.
Η εξήγηση της συγκεκριμένης τακτικής μπορεί να αναζητηθεί στο επικοινωνιακό παιχνίδι του κ. Όσμπορν, προκειμένου να προκαταλάβει την βρετανική –και όχι μόνον– κοινή γνώμη υπέρ του. Κι αυτό, γιατί γνωρίζει, ότι σε όλες τις σχετικές δημοσκοπήσεις το ποσοστό των Βρετανών, που τάσσονται υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλό ώστε να το αγνοήσει.
Θα πρέπει επίσης να συνυπολογίσουμε πως η ανακαίνιση του Βρετανικού Μουσείου, επιτρέπει την αποστολή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα μέσα στο 2023, οπότε και ξεκινά. Η χώρα μας, όμως, δεν θα τα δεχόταν ως δάνειο, όπως έχουμε αναφέρει.
Να σημειώσουμε ότι τα θραύσματα από το Βατικανό που επρόκειτο να έρθουν τις επόμενες ημέρες στο Μουσείο της Ακρόπολης θα αποσταλούν λίγο αργότερα. Ο θάνατος του επίτιμου πάπα Βενέδικτου και η κηδεία, μετέθεσαν την αποστολή για λίγο μετά.
