Οι περισσότεροι άντρες μετά τα 50 συμπεριφέρονται παρουσιάζοντας κλινικά συμπτώματα γυναικείας εμμηνόπαυσης μας λέει ο Saalu και οι συνεργάτες του σε έρευνα τους το 2022. Πολλοί άντρες αναπτύσσουν κατάθλιψη, απώλεια της σεξουαλικής ορμής, στυτική δυσλειτουργία και άλλα σωματικά συμπτώματα, όταν φτάνουν στα τέλη της δεκαετίας των 40 με 50. «Έχει να κάνει με την ηλικία και τις ορμόνες;» διερωτώνται πολλοί. Υπάρχει η «αντρική εμμηνόπαυση»;
Της Σύλιας Θεοδοσοπούλου *
Πρώτα από όλα να δηλώσω πως δεν είναι ούτε πρέπον ούτε ταιριαστό προς τον αντρικό πληθυσμό να κάνουμε λόγο για εμμηνόπαυση για τρεις βασικούς λόγους:
Γιατί οι άντρες δεν έχουν περίοδο οπότε δεν μπορούμε να μιλάμε για «παύση» της.
Το αναπαραγωγικό σύστημα των αντρών δεν σταματά να λειτουργεί με την ηλικία – όπως αυτό των γυναικών.
Απόδειξη αυτού είναι ότι πολλοί άντρες γίνονται πατέρες σε μεγάλες ηλικίες.
Και κυρίως γιατί δεν ισχύει η ραγδαία πτώση του αριθμού ορμονών όπως ισχύει στις γυναίκες! Η «αντρική ορμόνη» τεστοστερόνη στην μέση ηλικία μειώνεται, ναι ,αλλά 1% τον χρόνο (!) και αυτό το γεγονός είναι απίθανο να προκαλέσει τέτοιου είδους προβλήματα!
Η αντρική εμμηνόπαυση δεν υπάρχει! Έχει γίνει ευρέως γνωστή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά τα συμπτώματα που εμφανίζονται στον αντρικό πληθυσμό δεν έχουν καμία σχέση με τις ορμόνες. Έχει μάλιστα γίνει ιατρικός όρος όχι βασισμένος σε επιστημονικές έρευνες ειδικών ή ιατρών αλλά σε εκλαϊκευτές τις ίδιας της επιστήμης!
Εμείς οι γυναίκες θεωρούμε λανθασμένα ότι οι άντρες περνούν μια εμμηνόπαυση σαν την δική μας κάνοντας τον Adebajo και τους συνεργάτες του να αναφέρονται για παραπλάνηση των ερευνών που αναφέρονται στο διαδίκτυο που χρησιμοποιούμε για ενημέρωση. Εκεί παρουσιάζονται μόνο τα άρθρα λαϊκιστών που κάνουν λόγο για καθολική μείωση της τεστοστερόνης σε αντίθεση με αυτά των έγκυρων επιστημονικών περιοδικών που χρειάζονται εγγραφή επί πληρωμή και δεν χρησιμοποιούνται από μη-επιστήμονες ή ιατρούς εν προκειμένω.
Με τι σχετίζονται, λοιπόν, αυτά τα συμπτώματα στους άντρες; Το πιο πιθανό είναι ότι σχετίζονται με το στρες-άγχος και την κατάθλιψη! Φυσικά, υπάρχουν οργανικοί λόγοι που συμβάλουν όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία ωστόσο οι στατιστικές παρουσιάζουν τις ψυχολογικές αιτίες ως πρώτες στην λίστα.
Το εθνικό σύστημα υγείας της Αγγλίας αναφέρει ότι οι άντρες που παρουσιάζουν τα συμπτώματα αυτά έχουν ζητήματα στην εργασία τους ή στην οικογένεια τους. Επιπροσθέτως, τα οικονομικά προβλήματα είναι ένας συνήθης λόγος παρουσίασης τέτοιων δυσάρεστων συμπτωμάτων και τέλος, ενεργό ρόλο έχει η κρίση της μέσης ηλικίας. Η τελευταία εμφανίζεται όταν οι άντρες θεωρούν ότι έχουν ξεπεράσει το κατώφλι της μέσης περιόδου της ζωής τους (για αυτό και η φράση «αντρική κλιμακτήριος» θα ήταν πιο σωστή αφού η λέξη κλιμακτήρ σήμαινε στα αρχαία ελληνικά το σκαλοπάτι –«το μέσο σκαλοπάτι της ζωής τους» με μεταφορικά λόγια).
Δυστυχώς, εκτός από την παραπληροφόρηση επί του θέματος υπάρχει και τεράστιο στίγμα για να απευθυνθεί κάποιος που βιώνει παρόμοια ζητήματα σε κάποιον/α ειδικό ψυχικής υγείας, Θα ήταν πιθανό με αυτόν τον τρόπο, ακόμα και εν αγνοία του, κάθε άντρας να αντιμετωπίσει την πιο πιθανή αιτία των δυσλειτουργιών του. Φυσικά, δεν εξαιρώ τα οργανικά ζητήματα και τα θεωρώ ως τον πρώτο έλεγχο που οφείλει να κάνει κανείς. Ωστόσο, τονίζω το τεράστιο εμπόδιο που υπάρχει σχετικά με την ενασχόληση με την ψυχική υγεία καθώς είναι το πιο σύνηθες αίτιο.
Η ψυχική μας υγεία είναι τόσο σημαντική όσο η σωματική και αν θέλετε απόδειξη για αυτό θα κλείσω με τον λόγο του γνωστού μας Ιπποκράτη που είχε δηλώσει πως «Κάθε ασθένεια ξεκινά πρώτα από την ψυχή και μετά καταλήγει στο σώμα». Απευθυνθείτε σε ψυχολόγους/ ψυχιάτρους γιατί ακόμα και «κατά λάθος» θα λυθούν πολλά ζητήματα που σας απασχολούν!
Βιβλιογραφία
Adebajo, S., Odeyemi, K., Oyediran, M., Anorlu, R., & Wright, L. (2007). Knowledge and experiences of andropause among men in Lagos, Nigeria. West African Journal of Medicine, 26(2), 106-112.
Kanabar, R., Mazur, A., Plum, A., & Schmied, J. (2022). Correlates of testosterone change as men age. The Aging Male, 25(1), 29-40.
Saalu, L. C., & Osinubi, A. A. (2022). Andropause (male menopause): valid concepts, fables and controversies. University of Lagos Journal of Basic Medical Sciences, 1.
* Η Σύλια Θεοδοσοπούλου είναι Παιδοψυχολόγος