Στην Αθήνα καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό ψηφιοποίησης υπηρεσιών, ενώ μονοψήφιος στο 5,95% ο μέσος όρος στους 332 δήμους της Ελλάδας, σύμφωνα με την έρευνα του Παρατηρητηρίου Περιφερειακών Πολιτικών σε συνεργασία με το ΕΛΙΑΜΕΠ και την ερευνητική ομάδα του καθηγητή Ψηφιακής Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου Γιάννη Χαραλαμπίδη το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
Η έρευνα με τίτλο «Ψηφιακή Διακυβέρνηση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση – Μελέτη των δικτυακών τόπων των Δήμων της Ελλάδας», διεξήχθη κατά την περίοδο Φεβρουαρίου – Ιουνίου 2022 και αφορά στο σύνολο των ιστοτόπων των 332 δήμων της χώρας.
Σύμφωνα με τα συμπεράσματα, οι δήμοι δεν διαθέτουν τυποποιημένο μητρώο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Κάθε δήμος έχει κάνει διαφορετική επιλογή από υπηρεσίες τις οποίες εξυπηρετεί μέσα από τον ιστότοπό του, ενώ παράλληλα υπάρχουν περιπτώσεις που οι ίδιες υπηρεσίες διαθέτουν διαφορετικό όνομα και διαφορετικά έγγραφα έναρξης. Αυτό καταγράφεται ενόψει της υλοποίησης του ψηφιακού έργου «Δίαυλος», το οποίο υπόσχεται να επιλύσει βασικά θέματα μοντελοποίησης των υφιστάμενων διαδικασιών δημόσιων υπηρεσιών και φορέων. «Σε πολλές περιπτώσεις οι δήμοι έχουν πρόσφατα δημιουργημένους ή ανανεωμένους ιστοτόπους, οι οποίοι παρέχουν και διαφορετικό πλήθος από αυτοματοποιημένες υπηρεσίες και σε διάφορα επίπεδα αυτοματοποίησης, δίχως να υπάρχει μια κοινή πρακτική στο πλήθος και το είδος των παρεχόμενων υπηρεσιών, ακόμα και για ιστοτόπους που έχουν δημιουργηθεί από την ίδια εταιρεία υλοποίησης. Ο κάθε δήμος επιβάλλει από μόνος του το επίπεδο ψηφιοποίησης στη παροχή υπηρεσιών χωρίς να υπάρχει μια κοινή βάση εκκίνησης. Τα συμπεράσματα της έρευνας ενισχύουν την άποψη της ανάγκης δημιουργίας μιας κοινής βάσης μητρώων αλλά και την ενίσχυση της διαλειτουργικότητας μεταξύ των δημόσιων φορέων», τονίζεται σχετικά.
Σύμφωνα με την έρευνα:
– Στην κατηγορία των Μητροπολιτικών Δήμων (47 δήμοι των πολεοδομικών συγκροτημάτων της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά) ο μέσος όρος προσφερόμενων υπηρεσιών είναι 59,3 ανά δήμο
– Στην κατηγορία των Μεγάλων Ηπειρωτικών Δήμων (91 δήμοι με πληθυσμό άνω των 25.000 κατοίκων και πρωτεύουσες νομών) ο μέσος όρος παρεχόμενων υπηρεσιών είναι 41,8 ανά δήμο
– Για την κατηγορία των Μεσαίων Ηπειρωτικών Δήμων (96 δήμοι με πληθυσμό άνω των 10.000 και έως 25.000 κατοίκων) ο μέσος όρος των προσφερόμενων υπηρεσιών είναι 29,2 ανά δήμο
– Στην κατηγορία Μικρών Ηπειρωτικών Δήμων (36 δήμοι με πληθυσμό κάτω των 10.000 κατοίκων) ο μέσος όρος των προσφερόμενων υπηρεσιών είναι 14,3 ανά δήμο
– Στην κατηγορία των Μεγάλων Νησιωτικών Δήμων (27 νησιωτικοί δήμοι με πληθυσμό άνω των 3.500 κατοίκων) ο μέσος όρος των προσφερόμενων υπηρεσιών είναι 17,6 ανά δήμο
– Στην κατηγορία των Μικρών Νησιωτικών Δήμων (35 οι νησιωτικοί δήμοι, με πληθυσμό έως 3.500 κατοίκους) ο μέσος όρος των προσφερόμενων υπηρεσιών 13,6 ανά δήμο
– Από τις συνολικά 552 παρεχόμενες υπηρεσίες στους 332 δήμους της χώρας μόνο το 1,2% είναι πλήρως αυτοματοποιημένες. Από αυτές που παρέχονται, οι περισσότερες αφορούν τις κεντρικά παρεχόμενες υπηρεσίες, δηλαδή παρέχονται μέσω του gov.gr, όπως είναι οι υπηρεσίες Δημοτολογίου ή Ληξιαρχείου.
Πρωταθλητής ο Δήμος Αθηναίων
Ο Δήμος Αθηναίων παρέχει τις περισσότερες σε απόλυτο αριθμό υπηρεσίες (166) και ταυτόχρονα – σε σχέση με το σύνολο των 552 υπηρεσιών – εμφανίζει το μεγαλύτερο ποσοστό ολοκληρωμένων ψηφιακών υπηρεσιών.
Ως γενική παρατήρηση καταγράφεται στην έρευνα ότι όσο ο πληθυσμός των δήμων μειώνεται, μειώνεται παράλληλα και το πλήθος των προσφερόμενων ηλεκτρονικών υπηρεσιών προς τους πολίτες. Ωστόσο εμφανίζονται πολλοί δήμοι που παρέχουν πολλές υπηρεσίες σε χαμηλό επίπεδο αυτοματοποίησης, ή πολύ λίγες υπηρεσίες σε υψηλό επίπεδο. Η διαφοροποίηση στο πλήθος έχει μεγάλο εύρος και δεν αφορά συγκεκριμένη κατηγορία δήμων, αλλά εκτείνεται σε όλες τις κατηγορίες δήμων ασχέτως μεγέθους ή τοποθεσίας.
Ο Δήμος Αθηναίων έχει αυτοματοποιήσει το 39.8% των προσφερόμενων υπηρεσιών που ο ίδιος έχει επιλέξει να παρέχει ή το 12% σε σχέση με το σύνολο των 552 παρεχόμενων υπηρεσιών που κατέγραψε η έρευνα. Υψηλές επιδόσεις σε αυτό τον τομέα έχουν επίσης οι Δήμοι Αιγιαλείας, Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης, Κηφισιάς, Γλυφάδας, Πλατανιά, Καλαμάτας και Θεσσαλονίκης.
Στον αντίποδα, 20 δήμοι δεν προσφέρουν καμία ολοκληρωμένη υπηρεσία, μεταξύ των οποίων και μεγάλοι δήμοι της χώρας όπως Νεάπολης – Συκεών, Τρίπολης, Άργους και Φλώρινας.
Η ανάρτηση δραστηριοτήτων, ο οδηγός πόλης, οι αιτήσεις πολιτών προς το σύστημα προσλήψεων εποχικού και μόνιμου προσωπικού του οργανισμού, τα κοινωνικά δίκτυα, τα αιτήματα, παράπονα και προτάσεις πολιτών, καθώς και η έκδοση πιστοποιητικού οικογενειακής κατάστασης και γέννησης είναι κατά σειρά οι υπηρεσίες με την υψηλότερη συχνότητα, όπως παρέχονται από τους ιστοτόπους των δήμων.
Αυτό που απουσιάζει ωστόσο από έναν μεγάλο αριθμό δήμων είναι η διευκόλυνση των πολιτών που αντιμετωπίζει δυσκολίες στην πρόσβαση και στη χρήση του διαδικτύου. Από το σύνολο των 332 δήμων, μόνο 117 δήμοι παρέχουν διευκολύνσεις πρόσβασης, δηλαδή περίπου 1 στους 3 δήμους. Ικανοποιητική είναι η κατάσταση μόνο στους δήμους των μητροπολιτικών κέντρων με 63,8 % που παρέχουν διευκολύνσεις. Πρόκειται για την μοναδική κατηγορία, η οποία ξεπερνά το 50% αφού όλες οι υπόλοιπες υπολείπονται και μάλιστα η κατηγορία των Μικρών Νησιωτικών Δήμων παρέχει προσβασιμότητα σε ποσοστό μόλις 11,43%.
