Ακριβώς εξήντα χρόνια πριν, στις 27 Οκτωβρίου 1962 η Θεσσαλονίκη εγκαινίασε με λαμπρότητα το νέο της αρχαιολογικό μουσείο. Φέτος, 60 χρόνια μετά, το Μουσείο τιμά αυτή τη σημαντική επέτειο με μια έκθεση που φωτίζει 60 εμβληματικές στιγμές της ιστορικής διαδρομής του μεγαλύτερου και παλαιότερου αρχαιολογικού μουσείου στον βορειοελλαδικό χώρο. Ο τίτλος της έκθεσης, που θα εγκαινιαστεί απόψε στις 7, είναι «60 χρόνια- 60 στιγμές».
Η εκθεσιακή αφήγηση ακολουθεί μια χρονογραμμή που ξεκινά από την αρχή αυτής της διαδρομής και διανύοντας 60 σταθμούς φτάνει στο σήμερα. Πάνω της υφαίνεται ένας σύνθετος ιστός που με προβολές και αναδρομές στον χρόνο διευρύνει κάθε φορά το κάδρο και συμπλέκει το παρελθόν με το παρόν με τρόπο δυναμικό.
Εμβληματικές εκθέσεις που άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους, σημαντικές ανασκαφές που άλλαξαν τον αρχαιολογικό χάρτη της Μακεδονίας, τυχαία ευρήματα που έγραψαν ιστορία, δωρεές συλλεκτών και παραδόσεις πολιτών που πλούτισαν τις συλλογές του μουσείου, εκθέσεις σε περιοδεία και εκτός συνόρων, καινοτόμα εργαλεία στην προστασία, τη συντήρηση και την αρχαιομετρική έρευνα, επικοινωνιακές δράσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα χωρίς αποκλεισμούς, πειραματικά εργαστήρια, συναντήσεις επιστημονικού διαλόγου, σύγχρονες εικαστικές αναζητήσεις, εμπειρίες διάχυτης νοημοσύνης, διαδικτυακές δράσεις, και πολλά άλλα, που όλα μαζί συνθέτουν τον κόσμο ενός σύγχρονου μουσείου, ενός μουσείου για όλους.
Περισσότερα από 274 εκθέματα, που ανασύρθηκαν κυρίως από τις αποθήκες, μαζί με οπτικό, ηχητικό υλικό και άλλα τεκμήρια αφηγούνται μικρές ιστορίες που συνδέουν όχι μόνο το χθες με το σήμερα αλλά και την πόλη με το μουσείο, αντανακλώντας τα γεγονότα, και το κλίμα της εκάστοτε εποχής. Ξεχωρίζει η εμπνευσμένη γραφιστική επιμέλεια, ενώ ο σχεδιασμός των τίτλων της έκθεσης βασίζεται στη γραμματοσειρά μιας παλιάς σφραγίδας του μουσείου. Τέλος, ορισμένες εκθεσιακές ενότητες αναπτύσσονται με τη λογική εγκαταστάσεων μετατρέποντας σύγχρονα αντικείμενα σε εκθέματα και αποδίδοντας το περιεχόμενο με μια σύγχρονη εικαστική ματιά. Στόχος, τα εκθέματα, τα κείμενα και το οπτικό υλικό να αλληλοσυμπληρώνονται και να αφηγούνται ζωντανά τις πολλές ιστορίες μας.
Ένας ειδικά διαμορφωμένος χώρος αφιερωμένος στα παιδιά και τις οικογένειές τους δημιουργήθηκε μέσα στην έκθεση, με προτάσεις για δραστηριότητες, και ένα επιτραπέζιο παιχνίδι εμπνευσμένο από την ιστορία του μουσείου και τα γενέθλια των 60 χρόνων. Παράλληλα, θα προβάλλεται μια ταινία μικρής διάρκειας που δημιουργήθηκε ειδικά για την έκθεση και θα είναι διαθέσιμες στους επισκέπτες συσκευές παλάμης με διαδραστικές ψηφιακές εφαρμογές.
Επιδίωξη των διοργανωτών είναι μέσα από την έκθεση να δημιουργηθεί ένας χάρτης ζωντανής μνήμης που θα αναδεικνύει την ιδιαίτερη ταυτότητα του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης που διαμορφώθηκε ενεργά ήδη από τα πρώτα χρόνια της λειτουργίας του, ενός μουσείου με όραμα και εξωστρέφεια.
Η έκθεση παρουσιάζεται σε δύο αίθουσες του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και θα διαρκέσει έως τις 31 Οκτωβρίου 2023.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι από τα μεγαλύτερα μουσεία της χώρας και το κεντρικό μουσείο της Βόρειας Ελλάδας. Με μοναδικές συλλογές αρχαίων αντικειμένων, με πλούσια δραστηριότητα και εξωστρέφεια είναι πάντα έτοιμο να καλωσορίσει τους επισκέπτες του. Οι μόνιμες εκθέσεις των συλλογών του, περιλαμβάνουν μοναδικά αριστουργήματα της αρχαίας ελληνικής τέχνης που χρονολογούνται από την προϊστορική εποχή έως την ύστερη αρχαιότητα. Φιλοξενεί επίσης, πολύ ενδιαφέρουσες περιοδικές εκθέσεις.
Στεγάζεται από το 1962 σε κτήριο του αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού και είναι κηρυγμένο ως διατηρητέο μνημείο νεότερης κληρονομιάς, καθώς αντιπροσωπεύει ένα από τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα του μοντερνισμού στην Ελλάδα. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται αντικείμενα και ανασκαφικά σύνολα από έρευνες οι οποίες έχουν διενεργηθεί από την Αρχαιολογική Υπηρεσία σε ολόκληρη τη Μακεδονία από το 1912 μέχρι σήμερα. Στις συλλογές του περιλαμβάνονται επίσης αντικείμενα που ανήκαν σε ιδιώτες και δωρήθηκαν στο ΑΜΘ.
Υστερα από μία μακρά περίοδο εργασιών, απαραίτητων για την αναδιοργάνωση των χώρων έκθεσης, αποθήκευσης, συντήρησης και διοίκησης, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης άνοιξε τις πύλες του στο κοινό, τον Σεπτέμβριο του 2006. Στο διάστημα που προηγήθηκε, εκτός από την κτηριακή επέκταση, σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε η επανέκθεση των μόνιμων συλλογών του Μουσείου με τρόπο που να καλύπτει τις ανάγκες του σύγχρονου επισκέπτη.
Οκτώ ενότητες συνθέτουν την εκθεσιακή πρόταση του Μουσείου, μέσω της οποίας ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τον κόσμο της αρχαίας Μακεδονίας, τον πολιτισμό και τους ανθρώπους της:
1. Προϊστορική Μακεδονία
2. Προς τη γένεση των πόλεων
3. Η Μακεδονία από τον 7ο αι. π.Χ. έως την ύστερη αρχαιότητα
4. Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας μητρόπολις
5. Ο χρυσός των Μακεδόνων
6. Αγρός, Οικία, Κήπος, Τόπος
7. Μνήμη και Λίθοι
8. Μακεδονία: από τις ψηφίδες στα pixels
Επιδίωξη ήταν η οργάνωση και η παρουσίαση των εκθέσεων να είναι απόλυτα ανθρωποκεντρική, αναπαριστώντας, όσο μας το επιτρέπουν τα ευρήματα και η επιστημονική έρευνα, τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων που έδρασαν κάποτε σε αυτή την περιοχή της Ελλάδας. Για την προσέγγιση αυτή του παρελθόντος, έγινε προσπάθεια να εφαρμοσθούν οι αρχές της σύγχρονης μουσειολογίας και εργάστηκε μία πολυπληθής ομάδα επιστημόνων, τεχνιτών, και διοικητικών υπαλλήλων.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα, παρουσιάζει περιοδικές εκθέσεις με θέματα που αντλούνται από τον αρχαίο αλλά και τον σύγχρονο πολιτισμό, προωθεί την αρχαιολογική έρευνα και οργανώνει θεματικά εργαστήρια, διαλέξεις, σεμινάρια και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις.
