Οι τραυματικές κακώσεις ευθύνονται για περισσότερους θανάτους ανθρώπων κάτω των 45 ετών απ’ ό,τι η ελονοσία, το HIV/AIDS και η φυματίωση. Επιπλέον, περισσότερο από 9% των θανάτων παγκοσμίως έχουν ως αιτία τις τραυματικές κακώσεις. Κι ακόμη, περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε χρόνο εξαιτίας τραυμάτων σε αυτοκινητιστικά ατυχήματα.
Τα παραπάνω στοιχεία δίνει η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής, με αφορμή την 17η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Τραύματος. Στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας Τραύματος είναι η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με το τραύμα καθώς και η εκπαίδευση του κοινού σε τρόπους αντιμετώπισης (αλλά και πρόληψης) τραυματικών περιστατικών που συχνά οδηγούν σε κάποιας μορφής αναπηρία ή και θάνατο.
«Διακριτή θέση μεταξύ των τραυματικών κακώσεων κατέχουν οι κρανιογναθοπροσωπικές κακώσεις, οι περισσότερες των οποίων είναι αποτέλεσμα εξωτερικής βίας, κυρίως μετά από τροχαία ατυχήματα, ατυχήματα στον χώρο εργασίας, βιαιοπραγίες και φιλονικίες, ατυχήματα στο σπίτι, καθώς επίσης και ατυχήματα σε αθλοπαιδιές και εν γένει αθλητικές δραστηριότητες», αναφέρει η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής. Η Εταιρεία κάνει μάλιστα λόγο για σχεδόν κατακόρυφη αύξηση των στοματικών και γναθοπροσωπικών τραυμάτων κατά την τελευταία δεκαετία στη χώρα μας.
Ο δεκάλογος πρόληψης του κρανιογναθοπροσωπικού τραύματος
Με έμφαση στην αξία της πρόληψης, η Ελληνική Εταιρεία Στοματικής και Γναθοπροσωπικής Χειρουργικής έχει συντάξει τον ακόλουθο δεκάλογο, με πρακτικές για την αποφυγή κρανιογναθοπροσωπικών τραυμάτων:
1. Προστατευτικός στοματικός νάρθηκας – απολύτως απαραίτητος σε οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα που συνεπάγεται στενή σωματική επαφή μεταξύ των συμμετεχόντων αθλητών (ποδόσφαιρο, καλαθοσφαίριση, βόλεϊ κ.λπ.).
2. Κράνος – απολύτως απαραίτητο σε δικυκλιστές, ποδηλάτες καθώς και σε αθλητές συγκεκριμένων αθλημάτων (πάλη, πυγμαχία, πολεμικές τέχνες, χόκεϊ επί πάγου ή επί χόρτου κ.λπ.).
3. Προστατευτικός εξοπλισμός για τα μάτια – απαραίτητος σε αθλητές συγκεκριμένων αθλημάτων (Καλαθοσφαίριση, χόκει κ.λπ.).
4. Προστατευτικό κάλυμμα προσώπου (μάσκα προσώπου) – απαραίτητο για την πρόληψη εκδορών και εκχυμώσεων που μερικές φορές συμβαίνουν στα γήπεδα και τους αγωνιστικούς χώρους.
5. Αυξημένο επίπεδο εγρήγορσης και ετοιμότητας.
6. Οικιακό περιβάλλον φιλικό προς μικρά παιδιά – χρήση απαραίτητων προστατευτικών μέσων σε σημεία του σπιτιού (τραπέζια, ντουλάπια, πόρτες, οξύαιχμες γωνίες σε τοίχους, σκάλες), που θα μπορούσαν να καταστούν επικίνδυνα για μικρά παιδιά.
7. Προσοχή με τα κατοικίδια ζώα (σκύλους, γάτες κ.λπ.). Κάθε χρόνο στις Η.Π.Α. περίπου 44.000 άνθρωποι υφίστανται κακώσεις στο πρόσωπο από δήγματα (δαγκώματα) σκύλων. Πάντα θα πρέπει να προσέχονται τα μικρά παιδιά όταν παίζουν με κατοικίδια ζώα, όπως σκύλους, γάτες κ.λπ.
8. Ζώνες ασφαλείας κατά την οδήγηση αυτοκινήτων, οι οποίες θα πρέπει να χρησιμοποιούνται τόσο από τον οδηγό όσο και από τους υπόλοιπους επιβάτες. Ειδικά οι γονείς όταν μεταφέρουν τα παιδιά τους με το αυτοκίνητο, θα πρέπει να χρησιμοποιούν τις ειδικές παιδικές ζώνες ασφαλείας.
9. Απαραίτητος προστατευτικός εξοπλισμός για όλα τα μικρά παιδιά, που είτε επιδίδονται σε παιχνίδια στο δρόμο είτε συμμετέχουν σε αθλοπαιδιές σε οργανωμένους αθλητικούς χώρους.
10. Συμβουλές και οδηγίες αγωγής υγείας σχετικά με την πρόληψη των στοματικών και γναθοπροσωπικών κακώσεων από ειδικούς ιατρούς (οδοντιάτρους, παιδοδοντιάτρους, στοματικούς και γναθοπροσωπικούς χειρουργούς κ.ά.).
