«Το ερώτημα είναι εάν θα κάνουμε μια πρόγνωση λειτουργώντας αυτοκριτικά, αναστοχαστικά, ή εάν θα μείνουμε αιχμάλωτοι των φόβων μας, μιας μοιρολατρικής αντίληψης για την εξέλιξη της ιστορίας και μιας αμεριμνησίας η οποία έχει επανέλθει παρά την σκληρή εμπειρία των μνημονίων. Υπνοβατούμε και νομίζουμε ότι αυτά που συμβαίνουν γύρω μας είναι ένα πολύ κακό όνειρο, και κάποια στιγμή θα ξυπνήσουμε και θα έχουν λυθεί τα προβλήματα. Δεν είναι όνειρο ούτε καν εφιάλτης είναι μια νέα πραγματικότητα ένας νέος παγκόσμιος συσχετισμός», τόνισε μιλώντας στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών στον τελευταίο κύκλο του συνεδρίου με θέμα «Ένα σαφές εθνικό πρόταγμα για την Ελλάδα 2050» ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, καθηγητής, ΑΠΘ, Ευάγγελος Βενιζέλος.
«Ο τρόπος με τον οποίο γεννήθηκε το ελληνικό κράτος, το οποίο στη συνέχεια προσπάθησε να συγκροτήσει μια κοινωνία και μια εθνική ιδεολογία έχει εμφυσήσει στο έθνος την αντίληψη ότι είναι ενεργούμενο της ιστορίας», συνέχισε ο κ. Βενιζέλος. «Ότι υπάρχουν συνωμοσίες, εχθροί, μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες καθορίζουν την μοίρα μας και το έθνος δεν είναι υποκείμενο της ιστορίας. Άρα και δεν έχει ευθύνη και δεν έχει την δυνατότητα. Εάν δεν “σπάσουμε” αυτή τη δυνατότητα, η οποία έχει επηρεάσει βαθύτατα τον χαρακτήρα των Ελλήνων, εάν δεν βρούμε το υποκείμενο της ιστορίας το οποίο ασκεί μια ηγεμονία να οδηγήσει την Ελλάδα τα επόμενα τριάντα χρόνια, θα σερνόμαστε. Εάν κυριαρχήσει η αντίληψη ότι πρέπει να είμαστε αδρανείς γιατί ο χρόνος λειτουργεί, εξ’ ορισμού, υπέρ ημών, θα υποστούμε συντριπτικά χτυπήματα. Αυτό που εμποδίζει την συγκρότηση του υποκειμένου είναι το πολιτικό σύστημα το οποίο είναι πολύ στενό και καθυποτάσσει και μαραζώνει τις δυνάμεις της κοινωνίας και του έθνους. Εάν δεν ανοίξει το πολιτικό σύστημα δεν θα μπορέσει ούτε η οικονομία να λειτουργήσει με την ταχύτητα που θέλει η αγορά, ούτε η κοινωνία των πολιτών, γιατί το ανώτερο στάδιο της κοινωνίας των πολιτών, είναι η πολιτική κοινωνία. Θέλουμε ανθρώπους που δεν φοβούνται να πουν την αλήθεια», υπογράμμισε και κατέληξε.
«Υπάρχει ένα φαινόμενο που λέγεται “εναλλαγή των πόλων”. Να εναλλαχθεί ο βόρειος με το νότιο πόλο. Αυτή η εναλλαγή των πόλων γίνεται στην έννοια του προοδευτικού. Αυτοί που δηλώνουν προοδευτικοί, είναι συντηρητικοί, συνήθως είναι φοβικοί, και εννοούν ότι θέλουν να διασφαλίσουν ένα κεκτημένο. Αυτό συμβαίνει με την αριστερή προσέγγιση των θεμάτων. Ενδέχεται λοιπόν να υποπέσουμε στο σφάλμα. Να προβάλουμε στο 2050, καταστάσεις του παρελθόντος. Έχουμε μια νέα γενιά η οποία θα είναι ώριμη το 2050. Θα μπορέσει να πορευτεί τα επόμενα χρόνια με την ελπίδα ότι μπορεί να πάει καλύτερα; Τώρα έχει τον φόβο, ότι δεν θα έχει την δυνατότητα που είχε η προηγούμενη και η προπροηγούμενη γενιά. Είναι μια γενιά με σπασμένα φτερά και πρέπει να φροντίσουμε να αποκαταστήσουμε τον “Ίκαρο”».
«Ο μόνος τρόπος για να μπορέσουν τα μικρά κράτη να αντιμετωπίσουν τις μεγάλες πιέσεις είναι υψηλή τεχνολογία και εκπαίδευση», τόνισε ο καθηγητής Οικονομικής και Κοινωνικής Ιστορίας, του ΕΚΠΑ, Κώστας Κωστής.
«Είμαστε η τελευταία χώρα της Ευρώπης στους δείκτες της κοινωνικής δικαιοσύνης, και η απόστασή μας από χώρες όπως η Βουλγαρία ή η Ρουμανία τις οποίες περνούσαμε πριν από δεκαπέντε χρόνια χειροτερεύει διαρκώς. Το κεντρικό πρόβλημα που θα έχουμε να λύσουμε τα επόμενα χρόνια είναι της κοινωνικής δικαιοσύνης, γιατί μέσα από αυτή τη δεξαμενή τροφοδοτούνται όλες οι αντιστάσεις σε οποιαδήποτε μεταρρύθμιση χρειάζεται αυτή η χώρα», ανέφερε ο κ. Κωστής.
«Χρειαζόμαστε αυτοκριτική γιατί το ότι έχουμε φθάσει ως εδώ με πολλές παθογένειες, οφείλεται και σε δικά μας λάθη, και περισσότερες αλήθειες στο δημόσιο διάλογο. Ακόμα μια μεγάλη μερίδα του κόσμου θεωρεί ότι η κρίση ήταν απόρροια του μνημονίου και όχι το ανάποδο, όταν πολλές φορές διαπιστώνουμε μια συγκλονιστική άγνοια για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, καταλαβαίνω ότι χρειάζονται μερικοί “καμικάζι”, για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε. Όποιο όραμα για το που πρέπει να πάει η χώρα, δεν μπορεί να προέλθει από ένα μνημόνιο, η μια κυβέρνηση τεχνοκρατών. Είναι πολύ σημαντικό να το ενστερνιστεί ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας. Έχουμε τα βαρίδια μας αλλά από την άλλη πλευρά μια νέα γενιά που το παλεύει. Λείπει η θεσμική θωράκιση» ανέφερε ο διευθυντής της Καθημερινής, Αλέξης Παπαχελάς.
«Είμαστε μελοδραματικοί γονιδιακά. Δεν είναι δυνατόν το παλιό αεροδρόμιο του ελληνικού να έχει ως ομφαλό ένα καζίνο. Δεν έχουμε ένα διακριτό και λαμπερό ρόλο» είπε ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης. και πρόσθεσε. «Δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να κάνουμε την επανεφεύρεση του εαυτού μας και να βρούμε ένα ρόλο που να είναι λαμπερός, να γίνουμε κάτι καινούργιο. Θα ήθελα στη θέση του καζίνο στο παλιό αεροδρόμιο να είναι ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα που να είναι η αιχμή της τεχνολογίας. Στην Επίδαυρο να μεταφέρεται κάθε χρόνο η καλύτερη ακαδημαϊκή σχολή διεθνώς. Τουρισμός δεν μπορεί να σημαίνει πολυτελέστατα καταλύματα για ανθρώπους με οικονομική δύναμη, Θέλουμε κάτι απαγορευτικό, πανάκριβο, χαμηλότατου γούστου; Αυτό θέλουμε;» κατέληξε ο κ. Χωμενίδης.
