Των Ελισάβετ Βόζεμπεργκ-Βρυωνίδη * και Tomas Tobé *
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει ταυτόχρονα σημαντικές προκλήσεις. Η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία έχει αποσταθεροποιήσει την ευρωπαϊκή ασφάλεια και καταδεικνύει την αναγκαιότητα μιας αυτοδύναμης Ένωσης, με ισχυρότερη αμυντική συνεργασία. Ο ταχύτερος και μεγαλύτερος εκτοπισμός ανθρώπων στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπογραμμίζει περαιτέρω τον επείγοντα χαρακτήρα του νέου συμφώνου για το άσυλο και τη μετανάστευση
Ταυτόχρονα, το οργανωμένο έγκλημα δεν αποτελούσε ποτέ στο παρελθόν τόσο μεγάλη απειλή για την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ασφάλεια των πολιτών. Διαταράσσει την καθημερινή ζωή των πολιτών και απειλεί την εσωτερική μας αγορά, την ελεύθερη επιχειρηματικότητα και την οικονομική ανάπτυξη. Προκαλεί οικονομική ζημία στην Ένωση και τα κράτη μέλη της και, ως εκ τούτου, απειλεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στο κράτος δικαίου και, κατά συνέπεια, στη λειτουργία των δημοκρατιών μας.
Η ασφάλεια των πολιτών αποτελεί πρωταρχική προτεραιότητα για την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Είναι σαφές για εμάς, ότι η καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος απαιτεί μια σαφή και τολμηρή προσέγγιση προκειμένου να καταπολεμηθεί στον πυρήνα του. Είμαστε πλέον σε θέση να υποβάλουμε πενήντα συγκεκριμένες προτάσεις για την ενίσχυση της καταπολέμησης των εγκληματικών δικτύων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα κύρια μέτρα είναι τα εξής:
1. Δημιουργία επιχειρησιακής Europol
Η Europol είναι ένας από τους σημαντικότερους οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά την πρόληψη, την αντιμετώπιση και την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Μακροπρόθεσμα, θα πρέπει να δοθεί στην Europol διευρυμένος επιχειρησιακός ρόλος και να καταστεί επιχειρησιακή αστυνομική δύναμη, με εντολή να κινεί και να διεξάγει έρευνες για διασυνοριακά οργανωμένα εγκλήματα που συνιστούν σοβαρή απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της Ένωσης.
2. Ακολουθήστε τα χρήματα
Το κύριο κίνητρο πίσω από όλες τις μορφές οργανωμένου εγκλήματος είναι το οικονομικό κέρδος. Σήμερα, μόνο το δύο τοις εκατό των προϊόντων του οργανωμένου εγκλήματος δεσμεύονται και μόνο το ένα τοις εκατό κατάσχεται. Η νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες αποτελεί κοινή πρακτική και οι εγκληματίες εκμεταλλεύονται τον κατακερματισμό της νομοθεσίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στα κράτη μέλη. Αυτά τα κενά πρέπει να καλυφθούν και οι αρχές επιβολής του νόμου και οι φορολογικές αρχές πρέπει να αποκτήσουν καλύτερα επιχειρησιακά και ερευνητικά εργαλεία για να «παρακολουθούν τα χρήματα».
Η «παρακολούθηση του χρήματος» θα στοχεύει επίσης στην ηγεσία εγκληματικών δικτύων, καθώς και σε όσους επωφελούνται οικονομικά από τη διαφθορά. Η διατάραξη και συρρίκνωση των οικονομικών οφελών του εγκλήματος πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα.
3. Καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων υψηλού κινδύνου
Ένα ολοένα και πιο κοινό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλά κράτη μέλη είναι τα εγκληματικά δίκτυα υψηλού κινδύνου, ιδίως οι μαφιόζικες, εθνοτικές και οικογενειακές οργανώσεις και άλλα οργανωμένα δίκτυα. Πολλά από αυτά τα δίκτυα δημιουργούν επίσης παράλληλα νομικά συστήματα και κώδικες τιμής, οι οποίοι περιορίζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των άλλων, ιδίως των κοριτσιών και των γυναικών. Ως εκ τούτου, θέλουμε η Europol να δημιουργήσει μια ειδική μονάδα που θα επικεντρώνεται αποκλειστικά στην πάταξη των εγκληματικών δικτύων υψηλού κινδύνου.
4. Καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία κλιμάκωσε περαιτέρω το βάναυσο έργο των διακινητών, θέτοντας ευάλωτες γυναίκες και παιδιά σε κίνδυνο σεξουαλικής εκμετάλλευσης. Επίσης, γινόμαστε τακτικά μάρτυρες διακινητών που χρησιμοποιούν πρόσφυγες και μετανάστες για την εγκληματική τους δραστηριότητα. Από την άποψη αυτή, επείγει η ανάκτηση του ελέγχου των εξωτερικών συνόρων. Τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι εκείνα που θα αποφασίσουν σε ποιον επιτρέπεται η είσοδος στην Ένωση – όχι οι έμποροι ανθρώπων και τα δίκτυα παράνομης διακίνησης. Πρέπει επίσης να βελτιώσουμε τη διασυνοριακή συνεργασία και να εντείνουμε όλες τις προσπάθειες για την καταπολέμηση των εγκλημάτων διακίνησης και λαθρεμπορίου και τον τερματισμό της ατιμωρησίας των εγκληματιών.
5. Καταπολέμηση της διαφθοράς
Το λαθρεμπόριο όπλων, ναρκωτικών και ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ένωση καθίσταται δυνατό μέσω της διαφθοράς, η οποία είναι παρούσα σε όλα τα επίπεδα των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Μια μελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εκτιμά ότι το 60% των εγκληματικών δικτύων εμπλέκονται σε διαφθορά. Σύμφωνα με το Παγκόσμιο Βαρόμετρο Διαφθοράς 2021, το 76% των πολιτών της ΕΕ πιστεύουν ότι η διαφθορά έχει παραμείνει η ίδια ή έχει αυξηθεί στη χώρα τους. Είναι σαφές ότι πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρυνθούν να αυξήσουν τις ποινές για διαφθορά στην εθνική τους νομοθεσία.
6. Αύξηση της διεθνούς συνεργασίας
Από τα μισά ύποπτα μέλη εγκληματικών δικτύων στην ΕΕ είναι πολίτες τρίτων χωρών, η πλειονότητα των οποίων προέρχεται από τα Δυτικά Βαλκάνια, τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και τη Βόρεια Αφρική. Αυτό τονίζει τη σημασία της αύξησης της διεθνούς συνεργασίας με χώρες προέλευσης και παρόμοιες χώρες, όπως η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να αντιμετωπιστεί επιτυχώς η στρατολόγηση σε εγκληματικά δίκτυα. Η εθνική ασφάλεια αποτελεί πρωταρχική ευθύνη των κρατών μελών, αλλά οι απειλές που θέτει το οργανωμένο έγκλημα στην ΕΕ απαιτούν κοινή ευρωπαϊκή απάντηση. Για την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΕΛΚ, προτεραιότητά μας είναι να διασφαλίσουμε την ασφάλεια των πολιτών μας από εγκληματίες.
*Ελισάβετ Βόζεμπεργκ – Βρυωνίδη, ευρωβουλευτής της ΝΔ και του ΕΛΚ, Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
*Tomas Tobé, Σουηδός ευρωβουλευτής του ΕΛΚ, Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων
