Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν φιλοξενεί τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, για συνομιλίες σχετικά με την Ουκρανία σήμερα στο Σότσι, καθώς η Άγκυρα πιέζει για έναν διαμεσολαβητικό ρόλο για να προσπαθήσει να βοηθήσει στον τερματισμό του πολέμου μετά τη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών. Η σημερινή συνάντηση στο Σότσι, δείχνει ξεκάθαρα ότι εκτός από το γεγονός ότι η Τουρκία κινείται βάση στρατηγικής και έξυπνα, κάποιοι αρνούνται να αντιληφθούν τη σημασία που έχει η συμφωνία για τα σιτηρά της Ουκρανίας, για το διεθνή ρόλο της Άγκυρας.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Ο Ερντογάν θεωρείται στη Μόσχα ως ένας πιθανός ενδιάμεσος στη σύγκρουση, σύμφωνα με αξιόπιστες πηγές του Κρεμλίνου. Ωστόσο, η Ρωσία δεν κάνει πίσω στους όρους της για οποιοδήποτε τέλος στις μάχες και οι στάσιμες ειρηνευτικές συνομιλίες με την Ουκρανία είναι απίθανο να ξαναρχίσουν, εκτός εάν υπάρξει σημαντική αλλαγή στη στρατιωτική ισορροπία υπέρ του Πούτιν.
Πριν από τη σύνοδο κορυφής στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, εξέφρασε την ελπίδα, ότι η συμφωνία για τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών θα μπορούσε να «αποτελέσει τη βάση ενός ευρύτερου σχεδίου κατάπαυσης του πυρός και ειρήνης».
Η Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη μεσολάβησαν για τη συμφωνία της 22ας Ιουλίου για την απεμπλοκή των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας της χώρας, που είχαν σταματήσει από την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου. Το πρώτο πλοίο αναχώρησε από την Οδησσό, τη Δευτέρα.
Όπως και άλλα μέλη του Οργανισμού Βορειοατλαντικού Συμφώνου, η Τουρκία έχει δηλώσει ότι αντιτίθεται στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και έστειλε όπλα, συμπεριλαμβανομένων εξαιρετικά αποτελεσματικών drones, στην κυβέρνηση του Κιέβου για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του στρατού του Πούτιν. Ταυτόχρονα, η Τουρκία απέφυγε να ενταχθεί στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας για τον πόλεμο.
Συνέχισε να εισάγει ενέργεια από τη Ρωσία, η οποία παρείχε το ένα τέταρτο των εισαγωγών αργού πετρελαίου της Τουρκίας και περίπου το 45% των αγορών φυσικού αερίου πέρυσι. Η Ρωσία έχει επίσης παράσχει την απαραίτητη ρευστότητα συναλλάγματος στην Τουρκία, μεταφέροντας δισεκατομμύρια δολάρια σε θυγατρική της Rosatom, με έδρα την Τουρκία, για την ολοκλήρωση της κατασκευής ενός πυρηνικού σταθμού στις ακτές της Μεσογείου.
Η Τουρκία έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, θα έβλαπτε τα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα της Άγκυρας. Σύμφωνα με ανώτερο Τούρκο αξιωματούχο, η Τουρκία θα αντιμετώπιζε πλήγμα 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων από το υψηλότερο ενεργειακό κόστος και τον αντίκτυπο στον τουρισμό. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος, για να προσπαθήσει η Τουρκία να τερματίσει τον πόλεμο και ένας διαμεσολαβητικός ρόλος θα ενίσχυε τη διεθνή θέση του Ερντογάν καθώς παλεύει με τον πληθωρισμό να πλησιάζει το 80% στο εσωτερικό, λιγότερο από ένα χρόνο από τις προεδρικές εκλογές.
Οι συνομιλίες μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν είναι «μια καλή ευκαιρία να συγχρονιστούν τα ρολόγια» για την αποτελεσματικότητα της συμφωνίας εξαγωγής σιτηρών, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σε δημοσιογράφους την Τρίτη. Οι δύο ηγέτες σχεδιάζουν επίσης να συζητήσουν την επέκταση των εμπορικών και οικονομικών δεσμών και τα ενεργειακά έργα, σύμφωνα με δήλωση του Κρεμλίνου την Πέμπτη.
Η Συρία θα βρίσκεται επίσης ψηλά στην ημερήσια διάταξη αφού ο Πούτιν και ο Ερντογάν απέτυχαν να καταλήξουν σε συμφωνία σε τριμερείς συνομιλίες με τον Ιρανό πρόεδρο, Ιμπραχίμ Ραϊσί, στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα. Ο Ερντογάν επιδιώκει την αποδοχή από τον Πούτιν των τουρκικών σχεδίων για στρατιωτική εισβολή σε εδάφη που ελέγχονται από τους Κούρδους στη βόρεια Συρία.
Ο Τούρκος ηγέτης είπε τότε ότι αναμένει από τη Ρωσία και το Ιράν να υποστηρίξουν την Τουρκία «στον αγώνα της κατά των τρομοκρατικών οργανώσεων». Η Άγκυρα θεωρεί ότι το συριακό κουρδικό κόμμα PYD και η ένοπλη πτέρυγα του YPG συνδέονται με μια κουρδική αυτονομιστική ομάδα στο έδαφός της.
Ο Πούτιν μπορεί να δώσει το νεύμα σε μια τουρκική εισβολή, στην οποία αντιτίθεται ο σύμμαχός του Σύρος πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ, επειδή οι δεσμοί με τον Ερντογάν είναι σημαντικοί για το Κρεμλίνο εν μέσω των προσπαθειών των ΗΠΑ και της Ευρώπης να απομονώσουν τη Ρωσία. Στην παρούσα συγκυρία. Εάν η Ρωσία σταθεί στο δρόμο του Ερντογάν, θα χάσει πάρα πολλά, σύμφωνα με σοβαρές αναλύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, η σημερινή συνάντηση Πούτιν και Ερντογάν, δείχνει τη σημασία της συμφωνίας που πέτυχε η Τουρκία για τα σιτηρά στην Ουκρανία και την ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν πολλοί στη χώρα μας, τις κινήσεις της Άγκυρας, ενώ την ίδια στιγμή αναλώνονται στην επιδίωξη για δωράκια από συμμάχους, τα οποία μάλιστα κοστίζουν ακριβά.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα Αμερικανικής Πολιτικής. Απόφοιτος των πανεπιστημίων The American University, School of International Service, και τουThe Johns Hopkins University, The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies της Ουάσιγκτον, μέλος του The International Institute for Strategic Studies του Λονδίνου, και υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.