Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει κανόνες για τη δέσμευση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων εγκληματιών και ολιγαρχών που παραβιάζουν περιοριστικά μέτρα.
Επίσης, προτείνει να προστεθεί η παραβίαση των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ στον κατάλογο των εγκλημάτων της ΕΕ, αλλά και νέους ενισχυμένους κανόνες για την ανάκτηση και τη δήμευση περιουσιακών στοιχείων, οι οποίοι θα συμβάλλουν παράλληλα στην εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ. Ενώ η ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία συνεχίζεται, είναι πρωταρχικής σημασίας να εφαρμοστούν πλήρως οι κυρώσεις της ΕΕ και να μην επιτραπεί η παραβίαση αυτών των μέτρων, όπως αναφέρει η ανακοίνωση της Κομισιόν. Οι σημερινές προτάσεις στοχεύουν να διασφαλίσουν ότι τα περιουσιακά στοιχεία φυσικών προσώπων και οντοτήτων που παραβιάζουν τα περιοριστικά μέτρα μπορούν να δημευθούν αποτελεσματικά στο μέλλον. Οι προτάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της Task Force «Freeze and Seize», που συστάθηκε από την Επιτροπή τον Μάρτιο.
Ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς, σημείωσε ότι «αυτή η σημαντική πρωτοβουλία πηγάζει από τα διδάγματα που αντλήθηκαν από τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε άτομα και οντότητες της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, ως αποτέλεσμα της παράνομης και εντελώς αδικαιολόγητης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Εδώ δύο λέξεις, δύο βασικές αξίες είναι θεμελιώδεις: Εφαρμογή και αποτελεσματικότητα. Εφαρμογή και αποτελεσματικότητα για τη διασφάλιση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, την υποστήριξη της δημοκρατίας, τη διαφύλαξη του κράτους δικαίου και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
Παράλληλα, τόνισε ότι «το οργανωμένο έγκλημα είναι μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για την Επιτροπή είναι κορυφαία προτεραιότητα και είμαστε αποφασισμένοι να διασφαλίσουμε ότι το έγκλημα δεν αποφέρει κέρδη».
Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προστεθεί η παραβίαση των περιοριστικών μέτρων στον κατάλογο των εγκλημάτων της ΕΕ θα επιτρέψει τη θέσπιση ενός κοινού βασικού προτύπου για τα ποινικά αδικήματα και τις ποινές σε ολόκληρη την ΕΕ. Με τη σειρά τους, τέτοιοι κοινοί κανόνες της ΕΕ θα διευκόλυναν τη διερεύνηση, τη δίωξη και την τιμωρία των παραβιάσεων των κυρώσεων σε όλα τα κράτη-μέλη.
Η παραβίαση των περιοριστικών μέτρων πληροί τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 83 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, καθώς αποτελεί έγκλημα στην πλειονότητα των κρατών-μελών. Είναι, επίσης, ένα ιδιαίτερα σοβαρό έγκλημα, καθώς μπορεί να διαιωνίζει απειλές για τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια και έχει ένα σαφές διασυνοριακό πλαίσιο, το οποίο απαιτεί ομοιόμορφη απάντηση σε επίπεδο ΕΕ και σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, επεσήμανε ότι «η πρόταση θα καλύψει νέους τύπους εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας πυροβόλων όπλων και του εκβιασμού». Από την πλευρά του, ο επίτροπος Δικαιοσύνης, Ντιντιέ Ρέιντερς, υπογράμμισε πως «πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα πρόσωπα ή οι εταιρείες που παρακάμπτουν τα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ θα λογοδοτήσουν».
Η πρόταση εκσυγχρονίζει τους κανόνες της ΕΕ για την ανάκτηση περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ άλλων, με:
• Επέκταση της εντολής των Γραφείων Ανάκτησης Περιουσιακών Στοιχείων για τον γρήγορο εντοπισμό περιουσιακών στοιχείων, ατόμων και οντοτήτων που υπόκεινται σε περιοριστικά μέτρα της ΕΕ. Αυτές οι εξουσίες θα ισχύουν, επίσης, για περιουσιακά στοιχεία από εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της επείγουσας δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων όταν υπάρχει κίνδυνος εξαφάνισης περιουσιακών στοιχείων.
• Διεύρυνση των δυνατοτήτων δήμευσης περιουσιακών στοιχείων από ένα ευρύτερο σύνολο εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της παραβίασης των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ, μόλις εγκριθεί η πρόταση της Επιτροπής για την επέκταση του καταλόγου των εγκλημάτων της ΕΕ.
• Ίδρυση Γραφείων Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ για να διασφαλιστεί ότι τα δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία δεν χάνουν την αξία τους, επιτρέποντας την πώληση δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων που θα μπορούσαν εύκολα να υποτιμηθούν ή να είναι δαπανηρή η συντήρηση.
