Το σύνθημα του Τζo Μπάιντεν, «Η Αμερική Επέστρεψε», μόλις ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ, θεωρήθηκε από πολλούς ως μπηχτή στον προκάτοχό του, Ντόναλντ Τράμπ, του οποίου η σχέση με το ΝΑΤΟ και την Ευρώπη υπήρξε ταραχώδης. Προφανώς, το σύνθημα αυτό είχε άλλους αποδέκτες και φάνηκε αυτό ξεκάθαρα με την Ουκρανική κρίση, καθώς και στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ και ιδιαιτέρως στις συναντήσεις του Αμερικανού προέδρου με τους ηγέτες της ΕΕ. Η Αμερική επέστρεψε μεν, αλλά η Ευρώπη αυτή τη φορά πληρώνει το βαρύ τίμημα!
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Από τις πρώτες μέρες του Τζo Μπάιντεν και της ομάδας του στο Λευκό Οίκο, φάνηκε μια ψύχωση με τη Ρωσία, που κανείς δεν μπορούσε να δικαιολογήσει. Ελάχιστοι έδωσαν σημασία στο γεγονός ότι οι άνθρωποι που περιβάλλουν τον Αμερικανό πρόεδρο στα θέματα ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής είναι στελέχη, που στα πρώτα δύσκολα χρόνια μετά τον Ψυχρό Πόλεμο κατείχαν στην καλύτερη περίπτωση ασήμαντες θέσεις και ελάχιστα διδάχθηκαν από τους πραγματικά σοφούς και με σύνεση διαχειριστές των καταστάσεων εκείνης της περιόδου. Γι’ αυτούς, η Ρωσία ήταν και παρέμεινε ο βολικός εχθρός, που πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ο ηττημένος του Ψυχρού Πολέμου! Δυστυχώς η στρατηγική ανοησία του Προέδρου της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, να εισβάλει στην Ουκρανία, έριξε πολύ νερό στο μύλο τους! Και σήμερα εργάζονται πάνω σε σχέδια αποδυνάμωσης του καθεστώτος Πούτιν, θεωρώντας πως η επόμενη μέρα θα δώσει μια Ρωσία συμβατή με τη Δύση και περιορισμένη στα επίπεδα μιας μεσαίας περιφερειακής δύναμης. Το σχέδιο ήττας του Πούτιν ενέχει ωστόσο κινδύνους.
Όλος αυτός ο σχεδιασμός, ακόμη και εάν πετύχει, θα οδηγήσει, και ήδη έχει αρχίσει να οδηγεί, σε μια σοβαρή οικονομική και κοινωνική κρίση στην Ευρώπη, με φτωχοποίηση μεγάλων ομάδων του πληθυσμού, και εντάσεις που η συντριπτική πλειοψηφία των σημερινών πολιτών, δεν έχουν βιώσει ποτέ.
Κάποιοι πανηγυρίζουν για το γεγονός ότι η στρατηγική ανοησία του Πούτιν, κατάφερε να ενώσει την Ευρώπη, Κατάφερε να την κάνει να μιλάει με μια φωνή και να αποφασίζει συνολικά και με ρυθμούς πρωτόγνωρους για τις Βρυξέλλες. Σίγουρα σε μια πρώτη ματιά πρόκειται για μια θετική εξέλιξη.
Την ίδια στιγμή όμως, η πλειοψηφία των αναλύσεων, παραβλέπει κάποιες σημαντικές παραμέτρους.
Πρώτη και κύρια παράμετρος, ότι τελικά δεν αποφασίζει η Ευρώπη. Το ρυθμό τον δίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες, με ότι αυτό σημαίνει και σημαίνει πάρα πολλά.
Η συμφωνία ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της προμήθειας φυσικού αερίου, με στόχο την απεξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, είναι ένα θετικό γεγονός, αλλά όπως πάντα σε τέτοιες περιπτώσεις, ο διάβολος είναι στις λεπτομέρειες.
Ο μόνος τρόπος προμήθειας φυσικού αερίου από την Αμερική, είναι το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), του οποίου η μεταφορά κοστίζει ακριβά, και τουλάχιστον αυτή τη στιγμή και για το άμεσο μέλλον, η Ευρώπη υπολείπεται υποδομών για να το υποδεχτεί και να το αξιοποιήσει στο βαθμό εκείνο που ο στόχος της απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο να ικανοποιηθεί.
Θα χρειαστούν και άλλες πηγές προμήθειας και κυρίως από περιοχές, όπου η Μόσχα και ο Πούτιν, τα τελευταία χρόνια, κάτω από τη μύτη και πολλές φορές με την ανοχή της Ουάσιγκτον, έχει βάλει γερά πόδι.
Στη Συρία, για παράδειγμα, η Ρωσική παρουσία είναι καταλυτική για τη σταθερότητα του Λεβάντε και αυτό εξηγεί την πολύ καλά μελετημένη και ισορροπημένη πολιτική του Ισραήλ, απέναντι στην κρίση της Ουκρανίας.
Στη Βόρεια Αφρική. Τώρα αρχίζουν κάποιοι να καταλαβαίνουν, το πραγματικό παιχνίδι που παίζεται στη Λιβύη.
Στον Αραβικό κόσμο και στον Περσικό Κόλπο, τα περιθώρια των ΗΠΑ φάνηκε πολύ πρόσφατα ότι είναι μικρά στο να επηρεάζουν τις ενεργειακές εξελίξεις.
Είναι, επίσης λάθος σε οποιαδήποτε ανάλυση, να αγνοείται το γεγονός, ότι η Ουάσιγκτον, παρακαλάει το τρομοκρατικό καθεστώς των Μουλάδων του Ιράν, για μια αναβίωση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης. Αυτό, μαζί με την ατιμωτική αποχώρηση από το Αφγανιστάν, και την πολιτική της Ουάσιγκτον στην Υεμένη, αναφορικά με τους αντάρτες Houthis, έχει δημιουργήσει τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία των ΗΠΑ και καχυποψία απέναντι στη σημερινή Ουάσιγκτον, σε κρίσιμες Αραβικές χώρες (Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Αίγυπτος), αλλά και στο Ισραήλ.
Ακόμα και στη Λατινική Αμερική, έχει βάλει πόδι η Μόσχα, και ας τρέχει η κυβέρνηση Μπάιντεν να ρίξει γέφυρες στο άθλιο καθεστώς Μαδούρο στη Βενεζουέλα.
Και βέβαια, ας μην ξεχνούν κάποιοι την Κίνα, η οποία παίζει το πλέον έξυπνο παιχνίδι, με αφορμή την κρίση στην Ουκρανία. Βλέπει τη Δύση και ειδικά τις ΗΠΑ, να έχει εμπλακεί σε ένα σκληρό παιχνίδι, μέχρι τελικής πτώσεως, με τη Ρωσία, και στηρίζοντας αριστοτεχνικά τον Πούτιν, αναμένει από την Ουάσιγκτον, να υποπέσει στο σφάλμα να ανοίξει μέτωπο και μαζί της. Εάν μάλιστα προσθέσει κανείς σε αυτό και την Ινδία και το σκληρό πόκερ στην Κεντρική Ασία, τότε το πράγμα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο και υψηλού κόστους.
Και από κοντά η Τουρκία…
Σε όλο αυτό το μπάχαλο μεγάλος κερδισμένος, και ας εθελοτυφλούν κάποιοι, είναι η Τουρκία, η οποία τα τελευταία χρόνια, έχει αποκτήσει σημαντική παρουσία, σε όλα αυτά τα μέτωπα. Συρία, Λιβύη, Βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή, κλπ. Σαν αποτέλεσμα, σήμερα λόγω της κρίσης και του παγκόσμιου γεωπολιτικού παιχνιδιού που έχει ξεσπάσει λόγω της κρίσης στην Ουκρανία, η Τουρκία, είναι χρήσιμη σε όλα τα στρατόπεδα, και περισσότερο από όλα σε αυτό της Δύσης και της Ουάσιγκτον, με δεδομένο ότι για μια ακόμη φορά, γίνεται χώρα πρώτης γραμμής για τα συμφέροντα της Αμερικής. Δεν είναι καθόλου τυχαία, υπό αυτό το πρίσμα η επαναπροσέγγιση με το Ισραήλ.
Σε όλο αυτό το σκληρό παγκόσμιο γεωπολιτικό πόκερ, αυτή που πιέζεται από παντού είναι η Ευρώπη. Οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά. Οι Ευρωπαίοι πολίτες φαίνεται ότι θα πληρώσουν ακριβά την εκχώρηση των ηγετών τους στα παιχνίδια της Ουάσιγκτον. Και θα είναι βαρύ το τίμημα!
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης, είναι Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, ειδικός σε θέματα Αμερικανικής Πολιτικής. Απόφοιτος των πανεπιστημίων TheAmericanUniversity, SchoolofInternationalService, και τουTheJohnsHopkinsUniversity, ThePaulH. Nitze, SchoolofAdvancedInternationalStudies της Ουάσιγκτον, μέλος του TheInternationalInstituteforStrategicStudies του Λονδίνου, και υπήρξε επί σειρά ετών διαπιστευμένος ανταποκριτής στο Λευκό Οίκο, στο Στέητ Ντιπάρτμεντ και στο Αμερικανικό Πεντάγωνο.
