Η αυτοθυσία του Ουκρανικού λαού, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι αξιοθαύμαστη και δικαιολογημένα έχει προκαλέσει, το θαυμασμό των λαών κάθε ελεύθερης χώρας. Την ίδια στιγμή, δικαιολογημένη είναι και η αντίδραση της Δύσης, απέναντι στην παράνομη και αιματηρή, εισβολή της Ρωσίας του Πούτιν, σε μια ανεξάρτητη και δημοκρατική χώρα στην καρδιά της Ευρώπης. Όπως επίσης είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μέσα σε λίγες ώρες από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Δύση είναι ενωμένη και δρα συντονισμένα σε θέματα τα οποία μόλις πριν λίγες εβδομάδες υπήρχε άβυσσος ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης, αλλά και ανάμεσα στις δυο πλευρές του Ατλαντικού.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη *
Παρόλα αυτά. Κάθε ώρα που περνάει, η κατάσταση γύρω από την κρίση στην Ουκρανία κατρακυλά σε όλο και πιο επικίνδυνα νερά, και από μια μεγάλη τραγωδία μπορεί να εξελιχθεί σε μια μεγάλη καταστροφή.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, Ζελένσκι, έχει καταφέρει, με αυτά που λέει και αυτά που κάνει, να καταστήσει την παρουσία του μια εικόνα ελευθερίας και θάρρους, που αποτελεί πλέον πραγματικό στρατηγικό γεγονός της σύγκρουσης. Και αυτό θα γίνεται όλο και πιο έντονο, όσο συνεχίζεται η σύγκρουση και αυξάνεται η αγριότητα των επιχειρήσεων της Ρωσίας.
Οι εικόνες, κάθε ώρα που περνά, γίνονται όλο και πιο σκληρές. Όσο περνούν οι ημέρες και οι ώρες το συναίσθημα και η οργή θα κυριαρχεί, καθώς ο πόλεμος μετατοπίζεται σε μια διαρκή φάση βαρβαρότητας. Άμαχοι πληθυσμοί γίνονται στόχος, νοσοκομεία και πολυκατοικίες βομβαρδίζονται, ελλείψεις τροφίμων, περισσότεροι από δύο εκατομμύρια πρόσφυγες, αριθμός που θα αυξηθεί πολύ περισσότερο εάν μπορέσουν να διαφύγουν από την Ουκρανία.
Και όλα αυτά, λαμβάνουν χώρα σε μια εποχή που για πρώτη φορά στην ιστορία πολίτες, σε όλο τον πλανήτη παρακολουθούν ένα πόλεμο σε πραγματικό χρόνο, λεπτό πρός λεπτό στο κινητό τους τηλέφωνο.
Μέχρι στιγμής και λόγω της κάλυψης από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης διεθνώς, οι πραγματικά φρικιαστικές εικόνες, από την εισβολή της Ρωσίας, λειτουργούν υπέρ της διαμόρφωσης μιας παγκόσμιας συμπαράστασης, στον Ουκρανικό λαό και τον Πρόεδρό του. Καθώς όμως οι ημέρες περνούν, μια χώρα καταστρέφεται συστηματικά και ένας λαός εξοντώνεται, θα λειτουργήσουν και ως προπαγάνδα για τον Πούτιν, ο οποίος πιεζόμενος θα γίνεται όλο και πιο απάνθρωπος, όλο και πιο απρόβλεπτος, όλο και πιο επικίνδυνος.
Είχε απόλυτο δίκιο, ο Διευθυντής της CIA, Γουίλιαμ Μπερνς, όταν την περασμένη Τρίτη, δήλωσε στην Επιτροπή Πληροφοριών της Αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, ότι ο Πούτιν πιθανότατα «θα διπλασιάσει και θα προσπαθήσει να εξοντώνει τον ουκρανικό στρατό χωρίς να λαμβάνει υπόψη τις απώλειες αμάχων». Είναι δεδομένο ότι θα προχωρήσει και ήδη το κάνει σε μια στρατηγική, όπου η Ουκρανία θα μετατραπεί από χώρα σε συντρίμμια.
Αυτός, δυστυχώς, μας αρέσει δεν μας αρέσει, είναι και ο λόγος, που όχι μόνο έχει φτάσει, αλλά έχει ήδη παρέλθει, η στιγμή που η Δύση, κατεβαίνοντας από το άλογο των σε φρενήρη ρυθμό και χωρίς σχέδιο για την επόμενη ημέρα, κυρώσεων, θα πρέπει να προσπαθήσει με όλα τα μέσα που διαθέτει, να τελειώσει αυτή η μεγάλη και άκρως επικίνδυνη τραγωδία.
Χθες, όχι σήμερα, πρέπει η πίεση να μετατοπιστεί στη διπλωματία, για κατάπαυση του πυρός, συνομιλίες, και διαπραγματεύσεις, που θα γίνουν σοβαροί πιθανοί συμβιβασμοί, και προσπάθειες αποσυμπίεσης. Και αυτό θα πρέπει να γίνει και να συνεχιστεί με τον ίδιο φρενήρη ρυθμό, που η Δύση επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία. Αυτός είναι ο λόγος που υπάρχουν οι διπλωμάτες. Για να βρίσκουν διέξοδο, όταν η κατάσταση ξεφεύγει και γίνεται επικίνδυνη.
Ο Πρόεδρος της Ουκρανίας, και τα βίντεο που ανεβάζει, στο Instagram και το Facebook είναι αξιοθαύμαστα, θα πρέπει όλη αυτή τη δύναμη και τον ηρωισμό του, να τον αφιερώσει στη μεγάλη και πρωταρχική αποστολή του, να σώσει τη χώρα του. Ηγείται μιας κυβέρνησης, διοικεί το στρατό της χώρας του, απευθύνεται στο λαό του για να διατηρήσει το ηθικό του και μιλάει στον κόσμο για να τονώσει την υποστήριξή προς τη χώρα του. Και όλα αυτά ενώ η χώρα του βομβαρδίζεται και ο λαός του σκοτώνεται ανηλεώς.
Για να μιλήσουμε ωμά, ίσως να πιστεύει ότι εάν κλιμακωθεί ο πόλεμος, θα αυξηθούν οι σύμμαχοι της Ουκρανίας και θα της δώσουν αυτό που χρειάζεται. Λογικό για ένα Πρόεδρο που η χώρα του, έχει δεχτεί εισβολή. Το θέμα είναι ότι οι σύμμαχοι, αυτοί που στηρίζουν τη χώρα του, είναι αυτοί που πρέπει να ανησυχούν για τη διεύρυνση της σύγκρουσης.
Ο κ. Ζελένσκι, ζητά από τη Δύση και το ΝΑΤΟ, στρατιωτική εμπλοκή στη σύγκρουση, με επιβολή, από νατοϊκές δυνάμεις ζώνης, απαγόρευσης πτήσεων. Όσοι έχουν απομείνει, στο διεθνές σύστημα και στις ηγεσίες, να γνωρίζουν ιστορία, και δυστυχώς είναι ελάχιστοι, θυμούνται ότι από την αυγή της πυρηνικής εποχής η Αμερική, απέφυγε προσεκτικά τις άμεσες εχθροπραξίες με τη μεγαλύτερη δύναμη, σε πυρηνικό οπλοστάσιο, στον κόσμο.
Ποιος μπορεί, μετά από αυτά που έχουμε δει τις τελευταίες δύο εβδομάδες, να είναι σίγουρος ότι, εάν ο πόλεμος στην Ουκρανία κλιμακωθεί και ο Πούτιν πιεστεί, δεν θα μπορούσε να τον χρησιμοποιήσει για να δικαιολογήσει τη χρήση όπλων, χημικών, βιολογικών, ψηφιακών ή ακόμη και πυρηνικών.
Αναμφίβολα, τα μηνύματα στα κοινωνικά δίκτυα και οι ομιλίες του κ. Ζελένσκι, είναι συγκινητικά, αλλά καλό θα είναι όλοι μας, αλλά πολύ περισσότερο οι ηγεσίες στη Δύση, να έχουμε κατά νου το παραπάνω αμείλικτο ερώτημα. Με δεδομένη μάλιστα τη δήλωση Πούτιν, ότι αν παρεμποδιστεί στην Ουκρανία, ο κόσμος θα σοκαριστεί από την αντίδρασή του.
Στην αρχή της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, έθεσε τις πυρηνικές δυνάμεις του σε επιφυλακή. Ο διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (NSA), Έιβριλ Χέϊνς, δήλωσε στη Επιτροπή Πληροφοριών της Αμερικανικής Βουλής, ότι η Μόσχα δεν έχει προβεί σε τέτοια δήλωση από τη δεκαετία του 1960. Ο Πούτιν, δυστυχώς, έχει αποδείξει ότι εάν έχει ένα μέσο, θέλει να το χρησιμοποιήσει.
Μπορεί κανείς να φανταστεί, τι θα συμβεί εάν αποφάσιζε κάποια στιγμή να χρησιμοποιήσει ένα τακτικό πυρηνικό όπλο στο πεδίο της μάχης, θα ήταν καταστροφή για τον κόσμο. Αλλά είναι κάτι παραπάνω από αυτό. Μόλις ξεκινήσει κάτι τέτοιο, δεν σταματάει. Ανοίγει ο Ασκός του Αιόλου, και αυτό, πάση θυσία, δεν πρέπει να συμβεί. Διότι αυτό που ξεχνάμε είναι, ότι εάν κάτι τέτοιο μπει στο τραπέζι του γεωπολιτικού παιχνιδιού, υπάρχουν ακόμη αρκετοί που θα ήθελαν να παίξουν το ίδιο τρομακτικό με τον Πούτιν παιχνίδι.
Βρισκόμαστε σε μια ιστορική στιγμή, που απαιτείται, ψυχραιμία, ρεαλισμός και ωριμότητα. Σε μια κρίσιμη και ιστορική στιγμή, που παίζουμε με τη φωτιά της κόλασης, και δεν είναι δυνατόν αποφάσεις να λαμβάνονται υπό την πίεση του Instagram, του Facebook, και τη εικόνας.
Σε αυτή την κρίσιμη και άκρως επικίνδυνη στιγμή, η Δύση είναι λογικό και πρέπει να πονά συναισθηματικά, για αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία. Αλλά σε καμία περίπτωση, δεν πρέπει να επιτρέψει, το θυμικό το συναισθηματικό, να θολώσει την κρίση της.
Ας προσέξουν λοιπόν κάποιοι, τόσο στην Ουάσιγκτον, όσο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, διότι έχοντας επιδοθεί σε μια κούρσα η οποία στερείται ωριμότητας, ψυχραιμίας και σοβαρού σχεδιασμού, φλερτάρουν επικίνδυνα με την κόλαση.
* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Αναλυτής Διεθνών Σχέσεων, Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, Μέλος του The International Institute for Strategic Studies, και επί σειρά ετών Ανταποκριτής στην Washington DC, διαπιστευμένος στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.
