Ο χώρος είναι ο ίδιος, το κλίμα διαφέρει: πριν από πέντε χρόνια ο Εμανουέλ Μακρόν ξεκινούσε τη θητεία του στην προεδρία της Γαλλίας, υποδεχόμενος με κάθε μεγαλοπρέπεια τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, στο ανάκτορο των Βερσαλλιών. Τώρα, την τελειώνει υποδεχόμενος τους Ευρωπαίους ηγέτες, όλους ενωμένους εναντίον του Ρώσου προέδρου.
Η σκιά του Βλαντίμιρ Πούτιν πλανιόταν το απόγευμα στη Μαρμάρινη Αυλή, όπου ο Μακρόν υποδέχτηκε τους υπόλοιπους 26 ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο κόκκινο χαλί τα χαμόγελα περίσσευαν, αλλά οι δηλώσεις μαρτυρούσαν την ανησυχία όλων απέναντι σε αυτόν τον «πόλεμο στην Ευρώπη». Όπως και ο Μακρόν, που εμφανίστηκε απαισιόδοξος, κανείς δεν τόλμησε να προβλέψει ένα «γρήγορο τέλος» του πολέμου που ξεκίνησε με την εισβολή του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία, πριν από δύο εβδομάδες.
Η ατμόσφαιρα ήταν βαριά όταν οι 27 βρέθηκαν γύρω από το τεράστιο τραπέζι στο σαλόνι του Ηρακλή, κοντά στα βασιλικά διαμερίσματα. Ήταν εμφανής η αντίθεση με την πολυτέλεια των τοίχων και της ζωγραφισμένης οροφής.
Και το κλίμα αναμένεται ότι θα είναι εξίσου βαρύ και στο δείπνο που θα παρατεθεί στη χρυσοποίκιλτη, εμβληματική Αίθουσα των Κατόπτρων, το πολυτελέστερο δωμάτιο των ανακτόρων.
Η Γαλλία είχε αποφασίσει να οργανώσει αυτήν την άτυπη σύνοδο στις Βερσαλλίες πολύ καιρό προτού να ξεσπάσει ο πόλεμος, στις 24 Φεβρουαρίου. Κυρίως για πρακτικούς λόγους, αφού το παλάτι είναι πολύ κοντά στο Παρίσι και φυλάσσεται σχετικά εύκολα. Οι γαλλικές αρχές πάντως δηλώνουν ότι συνειδητοποιούν την αντίθεση μεταξύ της πολυτελούς, χρυσής διακόσμησης και των εικόνων από τις βομβαρδισμένες ουκρανικές πόλεις και τους άμαχους που φεύγουν προς την Ευρώπη.
Μολονότι η σύνοδος φιλοξενείται σε ένα παλάτι, «δεν πρόκειται για γιορτή», παραδέχτηκε ο Κλεμάν Μπον, ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις.
Η κατάσταση ήταν πολύ διαφορετική όταν, στις 30 Μαΐου 2017, ο νέος πρόεδρος της Γαλλίας ξενάγησε τον Πούτιν στις Βερσαλλίες και του έδειξε τους πίνακες με τις μεγάλες γαλλικές νίκες στους πολέμους. Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος επιδίωκε τότε να αναθερμάνει τις σχέσεις του Παρισιού με τη Μόσχα, που είχαν περάσει μια περίοδο έντασης λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας, το 2014 και των συγκρούσεων στο Ντονμπάς, στην ανατολική Ουκρανία. Στη συνέντευξη Τύπου, στο τέλος της συνάντησης, ο Μακρόν είχε υιοθετήσει συμφιλιωτικό ύφος, ζητώντας την «αποκλιμάκωση» της έντασης.
«Οι κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας δεν συμβάλλουν καθόλου στη διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης», του απάντησε ο Πούτιν.
Στα πέντε χρόνια της θητείας του ο Μακρόν χρησιμοποίησε τις Βερσαλλίες περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον προκάτοχό του. Εκεί υποδέχτηκε επίσης τον διάδοχο του θρόνου της Ιαπωνίας, Ναρουχίτο, αλλά και εκατοντάδες «αφεντικά» πολυεθνικών εταιρειών.
Για τους Ευρωπαίους, το ανάκτορο είναι επίσης ο τόπος όπου στις 28 Ιουνίου 1919 υπογράφηκε η Συνθήκη των Βερσαλλιών, η συνθήκη ειρήνης με την οποία τερματίστηκε επισήμως ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
