Το ρολόι έδειχνε λίγο μετά τις 5 το απόγευμα και έξω από το Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ανάμεσα στους πολλούς επισκέπτες που συρρέουν αυτές τις ημέρες, με αφορμή την εθνική επέτειο, ξεχώριζαν κάποιοι λάτρεις όχι μόνο της Ιστορίας αλλά και των playmobil. Κι αν αυτό μπορεί ν’ ακούγεται παράξενο σε κάποιους, ο Τάσος Πανταζόπουλος δίνει την απάντηση με το playmobil διόραμά του για το Οχυρό Ρούπελ, που εκτίθεται από τις 22 Οκτωβρίου, στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Ογδόντα χρόνια μετά την ιστορική «Μάχη των Οχυρών», ο Τάσος Πανταζόπουλος παρουσιάζει ένα διόραμα (διαστάσεων 2 επί 3τμ), με 156 Γερμανούς και 16 Έλληνες στρατιώτες, με άρματα μάχης, ένα εντυπωσιακά ρεαλιστικό πεδίο μάχης και πολλά άλλα στοιχεία, αναπαριστώντας με τον δικό του γλαφυρό τρόπο τα γεγονότα του Απριλίου του 1941, όταν στην ελληνοβουλγαρική μεθόριο, στο οχυρό Ρούπελ, οι τραυματίες του αλβανικού μετώπου, χωρίς αεροπορική κάλυψη, αμύνονται σθεναρά και προκαλούν πρωτοφανείς απώλειες στο 125ο Σύνταγμα Πεζικού των επιτιθέμενων αναγκάζοντάς τους να ζητήσουν ενισχύσεις. Στην ιστορία, από εκείνη τη φοβερή στιγμή, έχει περάσει η φράση «τα οχυρά δεν παραδίδονται, καταλαμβάνονται», με την οποία ο αντισυνταγματάρχης Δουράτσος απάντησε στον συνταγματάρχη Von Petersen, όταν ο τελευταίος τούς κάλεσε να παραδοθούν.
Μια οικογενειακή επίσκεψη στο Οχυρό Ρούπελ ήταν αυτή που «γέννησε» την ιδέα στον Τάσο Πανταζόπουλο, διευθυντή καταστήματος τραπέζης και λάτρη της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας, που έχει ως χόμπι την αναπαράσταση ιστορικών μαχών με playmobil. Όταν, μάλιστα, η ιδέα του αυτή «αγκαλιάστηκε» από το Γ’ ΣΣ, το διόραμα που με μεγάλη αγάπη και μεράκι κατασκεύασε με την πολύτιμη βοήθεια της συνοδοιπόρου του στη ζωή αλλά και στο χόμπι του, Κικής Φάκα, πήρε τον δρόμο για το Μουσείο.
«Είναι μια προσπάθεια που ξεκίνησε το 2016, όταν μαζί με την οικογένειά μου επισκεφθήκαμε το οχυρό Ρούπελ. Βλέποντας το ενδιαφέρον των παιδιών για την ιστορία του οχυρού κι ενώ ήδη μάζευα σχετικές φιγούρες, αποφάσισα να προσπαθήσω να φτιάξω ένα διόραμα σε σχέση με το οχυρό Ρούπελ και τη μάχη που έγινε το ’41», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πανταζόπουλος.
Την ιδέα αυτή την «έχτισαν» σιγά σιγά με τη σύζυγό του, περνώντας τα καλοκαίρια τους στο χωριό φτιάχνοντας τη λοφοπλαγιά με τα πολυβολεία, ενώ κατά τη διάρκεια του χειμώνα, στο σπίτι τους στη Θεσσαλονίκη, έφτιαχναν τις φιγούρες. «Όταν φέτος τον Απρίλιο έστησα ένα μικρό αρχικά διόραμα στο γραφείο του σπιτιού μου, δέχθηκα ένα τηλεφώνημα από το Γ’ ΣΣ και το διόραμα μεγάλωσε και προχωρήσαμε», σημειώνει ο κ. Πανταζόπουλος. Οι ρυθμοί των εργασιών εντατικοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του περασμένου καλοκαιριού και το διόραμα πήρε «σάρκα και οστά», προκαλώντας τον θαυμασμό όλων όσοι είχαν ήδη την ευκαιρία να το θαυμάσουν στο Πολεμικό Μουσείο.
Υποδεχόμενος, την περασμένη Δευτέρα, τους πρώτους επισκέπτες, ο Τάσος Πανταζόπουλος δεν σταμάτησε να τούς εξηγεί κάθε λεπτομέρεια στο περίτεχνο διόραμά του αλλά και να απαντά με χαμόγελο σε κάθε ερώτηση. Από μικρό παιδί τού άρεσε να διαβάζει και πρόσεχε, όπως λέει, πάντα τη λεπτομέρεια. Φιγούρες playmobil υπήρχαν στο σπίτι από τα παιδικά του χρόνια αλλά τού αρέσει κυρίως να τις τροποποιεί, προσπαθώντας να φτάσει όσο το δυνατόν περισσότερο η φιγούρα την ιστορική πραγματικότητα. Ώστε το κάθε παιδί που θα το δει να μάθει κάτι απ’ αυτό.
Η αναζήτηση στοιχείων που θα κάνουν τη φιγούρα του playmobil να προσεγγίζει όσο το δυνατόν περισσότερο την πραγματικότητα δεν είναι εύκολη υπόθεση και χρειάζεται υπομονή, επιμονή και αφοσίωση. «Για παράδειγμα, αυτή η παλιά αυτή φιγούρα με τη μορφή νοσοκόμου είναι εξαιρετικά σπάνια», εξηγεί, ενώ κάποιες από τις φιγούρες του διοράματος είχαν σταματήσει να κυκλοφορούν ήδη από τη δεκαετία του ’80-’90. «Τα δε άρματα μάχης», προσθέτει, «που ολοκληρώνουν το σκηνικό, αγοράστηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες και είναι της 21st Century Toys, μιας εταιρείας που έκλεισε το 2004. Είναι τα μοναδικά που βρήκα σε παιχνίδια που ταίριαζαν στη συγκεκριμένη μάχη. Επειδή αυτά πωλούνταν στην Αμερική από συλλέκτες όπως εγώ, έπρεπε να βάλω το ξυπνητήρι στις 3 και 4 τα ξημερώματα, ώστε να προλάβω πχ μια δημοπρασία στο Σικάγο και να τα “χτυπήσω”! Έκανα 2-3 χρόνια να τα πετύχω σε κάποιες περιπτώσεις».
Το playmobil διόραμα για το Οχυρό Ρούπελ, το οποίο έχει κατασκευαστεί από κομμάτια της προσωπικής συλλογής του κ. Πανταζόπουλου και δεν έχει σχέση με την εταιρεία, θα εκτίθεται στο Πολεμικό Μουσείο Θεσσαλονίκης ως τις 5 Νοεμβρίου. Μάλιστα, δεν είναι η πρώτη φορά που ένα διόραμά του περνά την πόρτα ενός Μουσείου. Είχαν προηγηθεί τα Μυστικά του Βάλτου, στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα.
