Βροχή αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συνεχή ρεπορτάζ στις τηλεοράσεις: η δολοφονία της νεαρής μπλόγκερ Γκάμπι Πετίτο στις ΗΠΑ έχει προκαλέσει τεράστιο ενδιαφέρον, ενώ έχει τροφοδοτήσει και μια συζήτηση για τη δυσανάλογη προσοχή που αποδίδεται στις εξαφανίσεις λευκών γυναικών.
Η πρόσφατη ανακοίνωση για τον εντοπισμό του πτώματος μιας γυναίκας 22 ετών στο Ουαϊόμινγκ και η ανακοίνωση την Τρίτη ότι ο θάνατος της Πετίτο θεωρείται πλέον ανθρωποκτονία μεταδόθηκαν σε όλο τον κόσμο.
Η Γκάμπι μαζί με τον φίλο της Μπράιαν Λόντρι ξεκίνησαν για να ζήσουν μια περιπέτεια με το βανάκι τους διασχίζοντας τις ΗΠΑ. Ο Λόντρι επέστρεψε σπίτι του μόνος του δέκα ημέρες προτού η οικογένεια της Πετίτο δηλώσει την εξαφάνισή της.
Χθες Πέμπτη εκδόθηκε από την αμερικανική ομοσπονδιακή αστυνομία ένταλμα σύλληψης εναντίον του 23χρονου, ο οποίος κατηγορείται ότι χρησιμοποίησε την πιστωτική κάρτα της Γκάμπι μετά την εξαφάνισή της. Μέχρι στιγμής ο Λόντρι καταζητείται και δεν έχει εντοπιστεί.
Η τραγική ιστορία αυτής της ξανθιάς, νεαρής και όμορφης Αμερικανίδας έμοιαζε κοινότυπη σε μια χώρα όπου χιλιάδες άνθρωποι εξαφανίζονται κάθε χρόνο. Ωστόσο έχει προκαλέσει την προσοχή της κοινής γνώμης.
“Στην αρχή ενδιαφέρθηκα απλώς διότι ήταν μια πραγματικά συναρπαστική ιστορία. Αναρωτιόμουν ‘γιατί συνέβη αυτό; Γιατί δεν επέστρεψε;’”, εξηγεί η 28χρονη Πάρις Κάμπελ. Με το ψευδώνυμο “stopitparis” έχει αναρτήσει περίπου 30 βίντεο στον λογαριασμό της στο TikTok στο οποίο έχει 263.000 ακόλουθους. “Είναι πραγματικά μια κατάσταση με την οποία μπορεί να ταυτιστεί κανείς”, προσθέτει.
“Εκατομμύρια μάτια”
Στις πολλές φωτογραφίες από το ταξίδι του που ανήρτησε το ζευγάρι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εμφανίζονταν χαμογελαστοί με φόντο εντυπωσιακά τοπία των δυτικών ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Κάμπελ, αυτή η “εξιδανικευμένη” εικόνα του ζευγαριού και η “τραγωδία” που ακολούθησε αύξησαν το ενδιαφέρον.
Η ίδια δηλώνει ότι ο λογαριασμός της απέκτησε περισσότερους από 100.000 ακόλουθους από τότε που άρχισε να ασχολείται με την υπόθεση, την προηγούμενη εβδομάδα. Το hashtag “GabbyPetito” συγκέντρωνε χθες Πέμπτη περισσότερες από 900 εκατομμύρια θεάσεις στο TikTok.
Η Κάμπελ αφιερώνει καθημερινά πολλές ώρες στην παραγωγή των βίντεό της και δηλώνει ότι ένα σχόλιο που ανήρτησε ένας ξάδελφος της Πετίτο σε μια από τις αναρτήσεις της την ενθάρρυνε να συνεχίσει, της έδωσε κίνητρο: “Είχα την εντύπωση ότι έκανα αυτό που έπρεπε”.
Χάρη στα πολλά βίντεο που αναρτήθηκαν σχετικά με την υπόθεση κάποιοι χρήστες κατάφεραν να προσφέρουν στοιχεία στις αρχές για την εξιχνίασή της. Ένα ζευγάρι δήλωσε σε βίντεο στο YouTube ότι είδε το φορτηγάκι της Πετίτο και του Λόντρι στο εθνικό πάρκο Γκραντ Τέτον. Χάρη σε αυτούς η αστυνομία κατάφερε να εντοπίσει το πτώμα του θύματος κοντά στο σημείο όπου είχαν δει το βαν.
“Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν σαν το Amber Alert, αλλά πιο αποτελεσματικά”, σχολιάζει ο Μάικλ Αλκαζάρ, συνταξιούχος επιθεωρητής της αστυνομίας της Νέας Υόρκης και καθηγητής στο John Jay College of Criminal Justice. “Εκατομμύρια μάτια αναζητούν” τους αγνοούμενους, κάτι που αυξάνει τις πιθανότητες να λυθούν οι υποθέσεις, προσθέτει.
Σύνδρομο της αγνοούμενης, λευκής γυναίκας
Ωστόσο αυτό το επίπεδο της δημοσιότητας δεν έχει επιτευχθεί ποτέ με την εξαφάνιση μιας Αφροαμερικανίδας ή μιας αυτόχθονος.
Οι εξαφανίσεις των νέων, λευκών γυναικών, κυρίως όσων είναι “σχετικά πλούσιες” και οι οποίες “αντιστοιχούν στα κριτήρια ομορφιάς”, καλύπτονται περισσότερο από τα μέσα ενημέρωσης σε σχέση με αυτές ατόμων που προέρχονται από μειονότητες, σύμφωνα με τον δικηγόρο και εγκληματολόγο Ζακ Σόμερς, ο οποίος πραγματοποιεί μελέτη για “το σύνδρομο της λευκής αγνοούμενης γυναίκας”.
Το 50% των άρθρων που έχει μελετήσει αφορούν την εξαφάνιση μιας λευκής γυναίκας, οι οποίες αποτελούν μόνο το 30% των εξαφανίσεων, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Η Γκάμπι Πετίτο, που θεωρείται μια νεαρή και “εύθραυστη” γυναίκα, ταιριάζει στο αφήγημα της “δεσποινίδας σε κίνδυνο” που “έχει ανάγκη να σωθεί”, μια εικόνα “με έντονη παρουσία στην αμερικανική κουλτούρα”, εξηγεί ο Σόμερς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η προσοχή που έχει δοθεί στην υπόθεση της Πετίτο οφείλεται και σε άλλους παράγοντες, όπως οι πολλές πληροφορίες για τη ζωή της που είναι διαθέσιμες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τρέφουν τους περίεργους αλλά και το βίντεο από την κάμερα ενός αστυνομικού στον οποίο είχε απευθυνθεί η νεαρή γυναίκα τον Αύγουστο, στο οποίο φαίνεται να τσακώνεται με τον Λόντρι.
Εξάλλου ο φίλος της με τη συμπεριφορά του προσέφερε στο κοινό “έναν φυσικό ύποπτο”, σημειώνει ο Σόμερς.
Την ίδια ώρα η αμερικανική κοινωνία “συνδέει περισσότερο τους έγχρωμους με την εγκληματικότητα και κατά συνέπεια δεν ενδιαφέρεται τόσο όταν εξαφανίζεται ένας μαύρος”, πρόσθέτει.
“Μεταξύ των ανθρώπων που αποφασίζουν ποιος θα γίνει είδηση δεν υπάρχει μεγάλη ποικιλομορφία”, σχολιάζει και ο Μάρτιν Ρέινολτς του Maynard Institute for Journalism Education.
Γνωρίζοντας αυτή την προκατάληψη η Κάμπελ και άλλοι χρήστες του διαδικτύου αναρτούν πλέον μηνύματα για τον εντοπισμό και άλλων αγνοούμενων, όπως η νεαρή Ασιάτισσα Λόρεν Τσο ή ο Αφροαμερικανός Τζελάνι Ντέι.
Σε μια περίεργη σύμπτωση το πτώμα του Ντέι εντοπίστηκε την Πέμπτη το απόγευμα από τις αρχές της πόλης ΛαΣαλ στο Ιλινόι, όμως τα αίτια του θανάτου του παραμένουν άγνωστα.
Το γεγονός ότι κάποιοι χρήστες του διαδικτύου φέρνουν στη δημοσιότητα πιο άγνωστες υποθέσεις “είναι πολύ καλό”, εκτιμά ο Ρέινολντς. Όμως την πραγματική ευθύνη την έχουν οι δημοσιογράφοι, οι οποίοι “θα έπρεπε να διασφαλίζουν ότι αντιμετωπίζουν με ίσους όρους” όλες τις υποθέσεις.
