Στην Ολομέλεια εισάγεται αύριο για συζήτηση και ψήφιση η «Κύρωση του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας για το Πρόγραμμα Συνεργασίας Διμερούς Αναπτυξιακής Βοήθειας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Δημοκρατίας της Αλβανίας, που υπογράφηκε στην Αθήνα, στις 20 Δεκεμβρίου 2001» μετά την κατά πλειοψηφία ψήφισή της από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής.
Υπέρ της κύρωσης ψήφισε η ΝΔ, ενώ ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και ΜέΡΑ25 επιφυλάχθηκαν να τοποθετηθούν αύριο στην Ολομέλεια. Η Ελληνική Λύση την καταψήφισε.
Η αρχική Συμφωνία που υπογράφθηκε το 2001 ήταν ύψους 2,5 εκατ. ευρώ, ως χορηγία για την ανέγερση Εθνικού Θεάτρου που όμως δεν αξιοποιήθηκε και το ποσό αυτό παρέμενε δεσμευμένο στην τράπεζα. Μετά τον σεισμό 6,4 ρίχτερ που χτύπησε την Αλβανία στις 26 Νοεμβρίου του 2019, συναποφασίσθηκε η τροποποίηση της Συμφωνίας προκειμένου το ποσό αυτό να διοχετευτεί για την οικοδόμηση ενός Τεχνικού και Επαγγελματικού σχολικού κτιρίου στα Τίρανα.
Ο υφυπουργός Εξωτερικών, Κώστας Φραγκογιάννης, ανέφερε πως «έχουμε κόκκινες γραμμές αλλά επενδύουμε και στην θετική ατζέντα» με την πολυδιάστατη διπλωματία μας στα Βαλκάνια».
Σχετικά με την τροποποίηση της Συμφωνία που τα χρήματα αυτά λίμναζαν αναξιοποίητα από το 2001, ανέφερε πως θα δημιουργηθεί ένα λύκειο για τεχνική και επαγγελματική κατάρτιση. «Θα φέρει μια μεγάλη πινακίδα, η οποία θα αναφέρει ρητά ότι το λύκειο αυτό έχει κατασκευαστεί με την υποστήριξη της Ελλάδος, ενώ σκοπεύουμε να το συνδέσουμε και με ένα αντίστοιχο επαγγελματικό λύκειο από την Καστοριά, ώστε να υπάρχει και μία συνεργασία των δύο σχολικών μονάδων, που αναδεικνύει όχι μόνον επαγγελματικά και τεχνικής φύσεως θέματα, αλλά αναδεικνύει και την ευρύτερη συνεργασία και σύμπνοια των δύο σχολικών κοινοτήτων».
Απαντώντας σε αναφορές βουλευτών της αντιπολίτευσης για την βαλκανική πολιτική της κυβέρνησης, ο κ. Φραγκογιάννης ανέφερε πως «στη διπλωματία πρέπει κανείς να βλέπει την μεγάλη εικόνα και να επικεντρώνεται σε αυτό που θέλει να πετύχει, παρά να επιτρέπει στο παρελθόν και στην ιστορία να προκαλούν μια διάβρωση στο μυαλό και στην εντύπωση και στην εικόνα και στον λόγο τον οποίο κανείς χρησιμοποιεί».
Σημείωσε πως υπάρχουν οι κόκκινες γραμμές με την Τουρκία «αλλά υπάρχει και η θετική ατζέντα».
Για τις σχέσεις της Ελλάδας με την Βόρεια Μακεδονία και την υλοποίηση της Συμφωνίας των Πρεσπών, ανέφερε πως «υπάρχουν πολλές δυσκολίες στην υλοποίησή της με τα όσα αυτή προβλέπει» και τόνισε πως έχουμε δηλώσει «την προσήλωσή μας στα Δυτικά Βαλκάνια να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την προσήλωσή μας στην ειρήνη σε μία περιοχή η οποία ακόμη δοκιμάζεται από δυσκολίες που υπάρχουν στις σχέσεις των κρατών της περιοχής μας».
Σχετικά με την ένταση που διαπίστωσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ελληνικής Λύσης Αντώνης Μυλωνάκης, ότι η Αλβανία έχει στενές σχέσεις με την Τουρκία, ο υφυπουργός απάντησε πως «η Τουρκία έχει πράγματι προχωρημένες σχέσεις με την Αλβανία αλλά έχουμε και εμείς τις δικές μας σχέσεις με την Αλβανία, όπως το ίδιο συμβαίνει και με την Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, και τη Βουλγαρία». Εμείς προσέθεσε ο υφυπουργός «για τη Βαλκανική, έχουμε την ξεκάθαρη δική μας διπλωματική τακτική, τη δική μας στρατηγική που είναι εθνική και οικονομική, ενόσω υπάρχει η Τουρκία η οποία χειρίζεται τα θέματα με τον τρόπο που εκείνη νομίζει ό,τι πρέπει να χειριστεί».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Κώστας Γκιουλέκας σχολίασε πως «οι σχέσεις της Ελλάδας με την Αλβανία είναι σχέσεις που εκδηλώνονται ποικιλοτρόπως από τον ελληνικό λαό, με ιδιαίτερη θέρμη, μετά την εποχή εκείνη του 1990, όπου θυμόμαστε πολύ καλά ότι ένα μεγάλο μέρος από Αλβανούς πολίτες ήρθε στην Ελλάδα- ανάμεσα στους οποίους, μετά την πτώση των ηλεκτροφόρων συρματοπλεγμάτων του δικτατορικού καθεστώτος, και πάρα πολλοί αδελφοί μας Βορειοηπειρώτες. Και ας μην ξεχνάμε ότι η γέφυρα φιλίας μεταξύ της Αλβανίας και της Ελλάδας περνάει μέσα από τις περιοχές όπου διαβιεί η ελληνική εθνική μειονότητα, γιατί εθνική μειονότητα είναι οι Βορειοηπειρώτες- και με την έννοια αυτή είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτές οι σχέσεις να αναβαθμίζονται συνέχεια. Εμείς αυτό που ζητούμε από τα Τίρανα και από την κάθε κυβέρνηση, είναι βεβαίως να γίνονται απολύτως σεβαστά τα δικαιώματα των αδελφών μας Βορειοηπειρωτών, εκεί στις πατρογονικές τους εστίες και νομίζω αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να το ξεχνάμε».
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Νάσος Αθανασίου, δήλωσε πως κατ’ αρχήν είμαστε ευμενείς με την τροποποίηση της Κύρωσης αλλά επιφυλάχθηκε για την αυριανή συζήτηση στην Ολομέλεια. Σημείωσε πως αυτό «δεν είναι μόνο ένα πρωτόκολλο τροποποίησης της συμφωνίας για την αναπτυξιακή βοήθεια» αλλά σημείωσε πως στην ουσία «κυρώνουμε ένα πρότυπο βαλκανικής πολιτικής συμπεριφοράς» που έχει επικρατήσει και από το οποίο θα έπρεπε να έχουν απαλλαγεί τόσο η Ελλάδα όσο και η Αλβανία. Γιατί όπως τόνισε «εδώ το θέμα δεν είναι τα 2,5 εκατομμύρια της δωρεάς, αλλά εκείνο που αποκάλεσαν “βαλκανικότητα”, με την έννοια της πολιτιστικής καθυστέρησης, του ωχαδερφισμού, του “πέρα βρέχει” και της πολιτικής και συνάμα πνευματικής νωθρότητας».
Σημείωσε πως «οφείλουμε να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τα Βαλκάνια» και επέκρινε την κυβέρνηση για τις καθυστερήσεις υλοποίησης της Συμφωνίας των Πρεσπών λέγοντας πως έτσι «ωθούμε τα Σκόπια στην αγκαλιά της Τουρκίας» όπως έγινε με τη σύναψη της πολυεπίπεδης αμυντικής συμφωνίας Τουρκίας-Βόρειας Μακεδονίας». Και τόνισε πως «ορισμένοι οξύφωνοι μέσα στη ΝΔ θα πρέπει να το κατανοήσουν, ώστε να μην καθιστούν οξύμωρο το κόμμα τους, ώστε να μην το βαλκανοποιούν με τη χειρότερη έννοια του όρου». Μάλιστα, ρώτησε τον υφυπουργό για το «πότε έχετε σκοπό να φέρετε για Κύρωση τις δύο σχετικές συμφωνίες που έχουν κατατεθεί στην Βουλή» και συμπλήρωσε: «Δυστυχώς, όμως, αυτό το ερώτημα δεν θα το απαντήσετε, διότι φοβάστε εκείνη τη συνιστώσα της Νέας Δημοκρατίας η οποία οδηγεί την εξωτερική μας πολιτική, μέσω υμών στο υπουργείο Εξωτερικών, σε ατραπούς επικίνδυνες».
Ο ειδικός αγορητής του ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Φραγκίδης, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθεί στην Ολομέλεια, αν και -όπως δήλωσε- με την τροποποίηση του σκοπού και το νέο έργο το κόμμα του είναι σύμφωνο. Επισήμανε όμως ότι στη Αλβανία υπάρχει και η ομογένειά μας, που «η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να φροντίζει με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία». «Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχουμε διαπιστώσει διάφορες προκλητικές ενέργειες από την κυβέρνηση της Αλβανίας» προσέθεσε και ζήτησε «επειδή πολλές φορές η Αλβανία μας εκπλήσσει με την πολιτική της να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί».
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου, επιφυλάχθηκε και αυτή να τοποθετηθεί στην Ολομέλεια. Σημείωσε πως ο τίτλος της Συμφωνίας αναφέρετε σε ένα πρόγραμμα συνεργασίας διμερούς αναπτυξιακής βοήθειας, κάτι που είναι όμως πολύ ευρύτερο και ξεφεύγει από τα όρια χρηματοδότησης για την ανακατασκευή ενός σχολικού κτιρίου. Ζήτησε ενημέρωση για το τι συνέβη και η προηγούμενη δωρεά που ήταν για ένα Εθνικό Θέατρο δεν υλοποιήθηκε, καθώς και τι είδους σχολικό κτίριο θα αναγερθεί, εάν θα έχει σχέση με το Αρσάκειο και τι ιδιοκτησιακό καθεστώς θα έχει και ποιοι θα είναι οι ελεγκτές για λογαριασμού του ελληνικού κράτους που θα παρακολουθούν την υλοποίηση του έργου.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Αντώνης Μυλωνάκης, καταψήφισε λέγοντας πως «είναι ανεπίτρεπτο, η ελληνική κυβέρνηση να φέρνει τέτοιες Συμφωνίες» και αναρωτήθηκε «τι έχει κάνει ποτέ η Αλβανία για να βοηθήσει την Ελλάδα» Αντιθέτως, είπε, το 2021 υπέγραψε μια πολύ μεγάλη στρατηγική συμφωνία με τον Ερντογάν, για την στρατηγική συνεργασία και ασφάλεια. «Γιατί με αυτά τα χρήματα δεν γίνεται σχολείο στη Βόρειο Ήπειρο για την ομογένεια που την “έχει τσακίσει” ο Ράμα και τους έχει πάρει τις περιουσίες τους;». Παράλληλα επέκρινε γιατί δεν έχουν δοθεί ακόμα οι συντάξεις στους Βορειοηπειρώτες που έχει υποσχεθεί ο πρωθυπουργός. Και απέρριψε ότι έχουμε φιλικούς δεσμούς «όταν για τον καθορισμό της ΑΟΖ πρέπει να πάμε στην Χάγη».
Ο ειδικός αγορητής του ΜέΡΑ25, Κλέων Γρηγοριάδης, επιφυλάχθηκε να τοποθετηθείς την Ολομέλεια, αν και όπως τόνισε «εμείς, θέλουμε να ψηφίσουμε “ναι” καθώς αγαπάμε τους Αλβανούς γείτονές μας». Ζήτησε όμως να αποσαφηνιστεί «τι ακριβώς εννοείτε με τη διατύπωση διμερούς αναπτυξιακής βοήθειας, γιατί αυτό είναι κάτι ευρύτερο με τη δημιουργία ενός σχολείου». «Δεν είμαστε καθόλου αντίθετοι, ειδικά στη συγκεκριμένη περίοδο που οι σχέσεις των δύο κρατών δεν είναι και οι καλύτερες δυνατές και έτσι το γεγονός αυτό αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία» σημείωσε και επισήμανε ότι οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν περάσει από χίλια κύματα εξαιτίας αλλότριων συμφερόντων και για να εξυπηρετηθούν ξένα συμφέροντα.
