«Το 2015, η Ευρώπη ακολούθησε τις εξελίξεις στο μεταναστευτικό και το πλήρωσε. Αυτή τη φορά, πρέπει να προηγηθεί των εξελίξεων, αντιλαμβανόμενη ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά.»
Οι πρόσφατες εξελίξεις στο Αφγανιστάν, είναι βέβαιο πως θα πυροδοτήσουν, με μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, νέα δεδομένα και νέες μεγάλες προκλήσεις, που θα αφορούν ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα. Μεταξύ άλλων, θα υπάρξουν γεωπολιτικές, ανθρωπιστικές, γεωστρατηγικές και μεταναστευτικές επιπτώσεις.
Της Άννας-Μισέλ Ασημακοπούλου *
Μετά την πλήρη επικράτηση των Ταλιμπάν, το Αφγανιστάν επιστρέφει σε ένα γνώριμο, από παλιά, καθεστώς και σε συνθήκες που δεν μπορεί, παρά να είναι τουλάχιστον ανησυχητικές για τη διεθνή κοινότητα. Απέναντι σε αυτές τις εξελίξεις, όλοι όσοι εκπροσωπούμε τον δυτικό πολιτισμό, τις αρχές και τις κατακτήσεις του, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι και να σταθούμε αντάξιοι.
Οι συσχετισμοί επιρροής και οι προσπάθειες διείσδυσης στο Αφγανιστάν, που θα προκύψουν, είναι προφανείς και έχουν διαφανεί ήδη, με τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και την Ινδία να αναζητούν ενεργό ρόλο, με το Πακιστάν να έχει ήδη έναν συγκεκριμένο ρόλο και την Τουρκία να έχει αρχίσει ήδη να σχεδιάζει και να υλοποιεί την παρέμβασή της, με αποκλειστικό σκοπό την εργαλειοποίηση της συγκυρίας, ώστε να εξυπηρετήσει να φαραωνικά και νεο-οθωμανικά της σχέδια, προσπαθώντας, όπως και στο παρελθόν, να αναλάβει τον ρόλο της ηγέτιδας και προστάτιδας χώρας όλων των ισλαμιστών. Όλες εξάλλου οι πρόσφατες ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο και αλλού, είναι η καλύτερη απόδειξη για αυτό.
Η Δύση, όλα αυτά τα χρόνια, επιχείρησε να χρησιμοποιήσει την Τουρκία, ως μία γέφυρα σύνδεσης με τον ισλαμικό κόσμο, αλλά αυτή η στρατηγική, προφανώς, δεν είχε τα επιθυμητά αποτελέσματα και ειδικά υπό την ηγεσία του Ερντογάν, κάτι τέτοιο είναι αδύνατον.
Κυρίαρχη στρατηγική της Τουρκίας, είναι βέβαιο πως θα είναι η εργαλειοποίηση των νέων μεταναστευτικών ροών και η χρήση τους, ως μοχλού πίεσης προς τη Δύση, συνολικά, και κυρίως προς την Ευρώπη. Ο δρόμος για να το πετύχει αυτό, περνάει από την Ελλάδα.
Η ελληνική κυβέρνηση, έμπρακτα, στα πρόσφατα γεγονότα στον Έβρο, με την αποτελεσματικότητά της στη διαχείριση – μειώνοντας τις μεταναστευτικές ροές σε ποσοστό κοντά στο 85% – και με όλες τις δράσεις της επί 2 χρόνια, έχει καταστήσει σαφές, ότι είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί τα σύνορά της και ότι ξέρει να το κάνει αποτελεσματικά.
Και τώρα, όμως, προχωρά στις απαραίτητες ενέργειες που θα εξασφαλίσουν την πρόληψη και την αποτροπή, δηλαδή, τις δύο απαραίτητες συνιστώσες, για την αντιμετώπιση αυτών των φαινομένων, προχωρώντας σε νέες πρωτοβουλίες και δράσεις, όπως η ενίσχυση των μέτρων φύλαξης των συνόρων μας στον Έβρο και το Ανατολικό Αιγαίο.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός, κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, αναλαμβάνει διεθνείς πρωτοβουλίες, ενώ κατά τη συζήτηση για το Μέλλον της Ευρώπης, στο Bled Strategic Forum 2021 της Σλοβενίας, δήλωσε ξεκάθαρα ότι «δεν θέλουμε επανάληψη των ανεξέλεγκτων μαζικών ροών του 2015». Δεν δίστασε, μάλιστα, να διαφωνήσει με την αξιολόγηση του David Sassoli, σχετικά με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε επίπεδο υπουργών, σχετικά με το Αφγανιστάν. Επίσης, την Παρασκευή, στη Βουλή των Ελλήνων, ψηφίστηκε νόμος για την αναμόρφωση των διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, καθώς και για ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας.
Η Ελλάδα, σε αντίθεση με το 2015 – όταν η τότε κυβέρνηση προσκαλούσε κύματα μεταναστών, δημιουργώντας σοβαρά προβλήματα στη χώρα και στην Ευρώπη – απέδειξε πως και θέλει και μπορεί να προστατεύσει τα σύνορά της, όπως και τα σύνορα της Ευρώπης.
Τώρα, είναι η σειρά της Ε.Ε. να κάνει το δικό της καθήκον, αποφεύγοντας τα λάθη, τις ολιγωρίες, τις αστοχίες και τις αδυναμίες του παρελθόντος. Θα πρέπει επιτέλους στην Ευρώπη να καταλήξουμε σε μια συμφωνία, για ένα κοινό Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Πρέπει να είμαστε πιο γρήγοροι στις αποφάσεις και τα αντανακλαστικά μας. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι το συγκεκριμένο θέμα οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε, ως ευρωπαϊκό ζήτημα και όχι ως πρόβλημα κάποιων χωρών που βρίσκονται στα σύνορα της Ευρώπης και είναι χώρες υποδοχής. Είναι απαραίτητο να αντιληφθούμε, ότι δεν είναι ένα ζήτημα που λύνεται μόνο με οικονομική βοήθεια, αλλά με στρατηγικές συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα το να στηρίξουμε τους πρόσφυγες, κοντά στην πηγή του προβλήματος, δηλαδή κοντά στο Αφγανιστάν. Τέλος, είναι κρίσιμης σημασίας ζήτημα να στείλουμε από τώρα ένα ηχηρό μήνυμα στα δίκτυα διακίνησης λαθρομεταναστών, ότι τα σχέδιά τους είναι καταδικασμένα σε αποτυχία.
Ένα ανάλογο μήνυμα θα πρέπει να αποσταλεί και προς την ηγεσία της Τουρκίας. Σαφές και αποφασιστικό.
Είναι πολλά που πρέπει να γίνουν, αλλά για να γίνουν θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη βούληση, αυτοκριτική για τα λάθη του παρελθόντος, σχεδιασμός και γρήγορες αποφάσεις.
Το 2015, η Ευρώπη ακολούθησε τις εξελίξεις στο μεταναστευτικό και το πλήρωσε. Αυτή τη φορά, πρέπει να προηγηθεί των εξελίξεων, αντιλαμβανόμενη ότι τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά.
* Η κα Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου είναι οικονομολόγος, νομικός, Ελληνίδα βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Είναι αντιπρόεδρος της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (INTA), μέλος της ειδικής Επιτροπής Τεχνητής Νοημοσύνης στην Ψηφιακή Εποχή (AIDA), μέλος της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (IMCO), μέλος της Επιτροπής Ανάπτυξης (DEVE), μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (AFET) και συμμετέχει στην Επιτροπή́ για το Μέλλον της Επιστήμης και της Τεχνολογίας (STOA).
