«Η κατάσταση στο μεταναστευτικό είναι πλέον διαχειρίσιμη σε όλα τα επίπεδα» ανέφερε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, μιλώντας στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου για την «αναμόρφωση των διαδικασιών απελάσεων και επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών, προσέλκυση επενδυτών και ψηφιακών νομάδων, ζητήματα αδειών διαμονής και διαδικασιών χορήγησης διεθνούς προστασίας και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας των υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου και Προστασίας του Πολίτη».
Ο υπουργός, υπογράμμισε πως «με την Εθνική Στρατηγική για το Μεταναστευτικό 2020-2021, θέσαμε τον πήχη ψηλά και καταφέραμε να ανακτήσουμε τον έλεγχο του μεταναστευτικού και κατ’ επέκταση τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας μας». Σήμερα, είπε, «τα αποτελέσματα της πολιτικής μας είναι, πλέον, μετρήσιμα: οι μεταναστευτικές ροές, το τελευταίο δωδεκάμηνο, έχουν μειωθεί κατά 86%. Στα νησιά κατά 95%. Στο επτάμηνο μειώθηκαν κατά 77% και οι διαμένοντες στα νησιά και κατά 45% στην ενδοχώρα. Πλέον, στις δομές και στο ΕΣΤΙΑ έχουμε 46.000 διαμένοντες, με χωρητικότητα 66.000 θέσεων. Από πέρυσι έχουμε κλείσει 85 δομές φιλοξενίας και σήμερα, αριθμούμε συνολικά 36 από 121 που λειτουργούσαν».
Ο κ. Μηταράκης, ανέφερε πως στις 18 Σεπτεμβρίου εγκαινιάζεται η νέα κλειστή-ελεγχόμενη δομή στη Σάμο και 30 Σεπτεμβρίου παραδίδεται στον δήμο η υφιστάμενη δομή, η οποία ως γνωστόν λειτουργεί μέσα στο Βαθύ.
Σχετικά με τις ροές και τις αναχωρήσεις, ο υπουργός ανέφερε πως πλέον «καταγράφεται θετικό το ισοζύγιο αναχωρήσεων-αφίξεων». Ειδικότερα, είπε πως «στο επτάμηνο, 7.114 άτομα αναχώρησαν με προορισμό, είτε την Ευρώπη είτε τρίτα κράτη, μέσω των μηχανισμών απελάσεων, επιστροφών και μετεγκαταστάσεων υπηκόων τρίτων χωρών και χωρίς σε αυτές να υπολογίζουμε τις μετακινήσεις αναγνωρισμένων προσφύγων, μόνο φέτος και μόνο η Γερμανία, μας έχει αναφέρει 25.000 αφίξεις στη χώρα τους. Την ίδια περίοδο, αφίχθηκαν 4.176»
Αναφορικά με τις διατάξεις του νομοσχεδίου, ο υπουργός ανέφερε ότι επιταχύνουμε περαιτέρω τις διαδικασίες απελάσεων και επιστροφών.
Σκοπός των ρυθμίσεων αυτών, τόνισε ο κ. Μηταράκης, είναι «η επίλυση των ζητημάτων που προκύπτουν κατά την εφαρμογή των διατάξεων περί απελάσεων και επιστροφών και κατά το δυνατόν, περιορισμός των περιθωρίων για την καταχρηστική άσκηση δικαιωμάτων από τους προς απέλαση ή επιστροφή υπηκόους τρίτων χωρών». Στόχος, πρόσθεσε ο υπουργός, είναι «ο σαφής διαχωρισμός των διοικητικών διαδικασιών απέλασης που εφαρμόζεται στις περιπτώσεις αλλοδαπών, εν γένει, που συλλαμβάνονται λόγω παράνομης χερσαίας ή θαλάσσιας διέλευσης των εξωτερικών συνόρων της χώρας, από τις διαδικασίες επιστροφής που εφαρμόζονται σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις».
Αναμορφώνεται η διαδικασία παροχής προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης, σε υπηκόους τρίτων χωρών, των οποίων η παραμονή στην Ελλάδα έχει κηρυχθεί παράνομη, έτσι ώστε το μέτρο της οικειοθελούς επιστροφής να μην υπονομεύει τους στόχους της διαδικασίας επιστροφής ανά περίπτωση. Ειδικότερα, εξήγησε, «μειώνεται η διάρκεια του χρονικού διαστήματος για την οικειοθελή αναχώρηση και αυστηροποιούνται οι διατάξεις που αφορούν στη δυνατότητα παράτασης του διαστήματος οικειοθελούς αναχώρησης».
Αξιοποιούμε τις σύγχρονες τεχνολογίες «ώστε να επιτευχθεί σημαντική εξοικονόμηση χρόνου και κόστους για το Δημόσιο. Προβλέπεται ο εκσυγχρονισμός της διαδικασίας ενημέρωσης για την παραλαβή εκδοθείσας άδειας διαμονής, με την αξιοποίηση της σύγχρονης τεχνολογίας, καθώς και των διαδικασιών επίδοσης απορριπτικών αποφάσεων».
Εξάλλου, αναφερόμενος σε σχετική διάταξη του νομοσχεδίου, ο υπουργός είπε ότι εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν την προσέλκυση ψηφιακών νομάδων, καθώς και την είσοδο και διαμονή σπουδαστών και ερευνητών, κατόχων έγκυρων τίτλων σπουδών από κράτος μέλος της ΕΕ, ρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για την εφαρμογή στη χώρα ενός θεσμού με θετικό οικονομικό αποτύπωμα. Για αυτό και «εισάγουμε νέου τύπου εθνική θεώρηση εισόδου που παρέχει τη δυνατότητα προσωρινής, έως 12 μήνες, διαμονής στην Ελλάδα, σε πολίτες τρίτων χωρών οι οποίοι εργάζονται εξ αποστάσεως με τη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας με εργοδότες ή πελάτες εκτός Ελλάδας».
Παράλληλα, με το νομοσχέδιο αυτό, επεσήμανε ο κ. Μηταράκης, εισάγεται η έννοια της «επενδυτικής κινητικότητας» με γνώμονα την προσέλκυση επενδυτών. Πιο συγκεκριμένα, πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι έχουν λάβει άδεια διαμονής ως επενδυτές, για επένδυση σε τραπεζική κατάθεση ή άυλους τίτλους, θα μπορούν να αξιοποιήσουν τα εν λόγω επενδυτικά κεφάλαια, τα οποία θα ρευστοποιήσουν, μεταβαίνοντας σε άλλη επενδυτική κατηγορία, χωρίς να απολέσουν το δικαίωμα νόμιμης διαμονής για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και να υποχρεωθούν να αναχωρήσουν από τη χώρα, ώστε να λάβουν νέα θεώρηση εισόδου.’
Σχετικά με την αυστηροποίηση των διατάξεων των διαδικασιών παροχής ασύλου, ο κ. Μηταράκης είπε πως ο στόχος τους είναι η αντιμετώπιση φαινομένων κατάχρησης των διαδικασιών ασύλου,που υπονομεύουν και επιβραδύνουν την εν γένει διαδικασία. Βασικά σημεία του προτεινόμενου νομοσχεδίου, όπως εξήγησε, είναι μεταξύ άλλων «η εισαγωγή δυνατότητας απόρριψης αιτήματος διεθνούς προστασίας και στις περιπτώσεις που θα επιτρεπόταν, η ανάκλησή της εάν είχε χορηγηθεί. Πρόκειται για ενσωμάτωση σχετικής διάταξης Οδηγίας περί μη χορήγησης ασύλου όταν ο αιτών θεωρείται ότι συνιστά κίνδυνο για την εθνική ασφάλεια της Ελλάδας ή την κοινωνία της Ελλάδας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του για τη διάπραξη σοβαρού εγκλήματος. Μια προϋπόθεση που ως σήμερα λαμβανόταν υπόψη μόνο ενόψει ανανέωσης ή ανάκλησης ασύλου».
Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής και Ασύλου, ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του,ανέφερε πως «το κεφάλαιο της παράνομης μετανάστευσης αντιμετωπίζεται ολιστικά από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Η χώρα μας δεν είναι πλέον, και ούτε θα ξαναγίνει, πύλη εισόδου για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Παράλληλα όμως, θέλουμε να επενδύσουμε στη νόμιμη μετανάστευση. Με κανόνες. Προσφέροντας δεξιότητες και κεφάλαια που έχει ανάγκη η χώρα μας».