Στην Αγγλία του 19ου αιώνα, μαζί με την κορύφωση της βιομηχανικής επανάστασης κάνει την εμφάνιση της και μια… αντεπανάσταση. Ένα κίνημα από υφαντουργούς, οι οποίοι εξεγείρονται κατά των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων και στρέφονται κατά της εκμηχάνισης της βιοτεχνικής παραγωγής, καταστρέφοντας νεοκατασκευασθέντα μηχανήματα. Η αντίδραση αυτή, εδράζεται στον βάσιμο φόβο των εργατών ότι οι νέοι τρόποι παραγωγής θα οδηγήσουν στην μείωση του εργατικού προσωπικού και την περιθωριοποίηση του.
Το κίνημα αυτό έμεινε γνωστό ως Λουδισμός και οι συμμετέχοντες σε αυτό ως Λουδίτες. Η κυρίαρχη άποψη είναι ότι ονομάστηκαν έτσι από τον Νεντ Λουντ, για τον οποίο λέγεται ότι έσπασε δύο μηχανές γνεσίματος το 1779. Το όνομά του έγινε χαρακτηριστικό της καταστροφής μηχανών.
Του Γιάννη Καλλιάνου*
Θα ρωτήσει τώρα κάποιος και εύλογα…τι σχέση έχει ένα κίνημα του 19ου αιώνα κατά της βιομηχανικής επανάστασης με το σήμερα, την 4η Βιομηχανική Επανάσταση και τον ΣΥΡΙΖΑ; Η αλήθεια είναι ότι όλα τα παραπάνω θα είχαν αποκλειστικά και μόνο ιστορικό ενδιαφέρον, αν στην Ελλάδα του 2021 το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς δεν είχαν μια ρητορική η οποία έχει έντονα χαρακτηριστικά ενός σύγχρονου Λουδισμού.
Αυτό γίνεται φανερό, αν παρακολουθήσει κάποιος την δημόσια συζήτηση για μια σειρά θεμάτων και την τοποθέτηση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι σε αυτά, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τις αντιδράσεις για το νέο εργασιακό νομοσχέδιο, το οποίο βασίζεται στις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές και μάλιστα στις πιο πρωτοπόρες. Ενδιαφέρον μάλιστα έχει οτι η όλη επιχειρηματολογία του ΣΥΡΙΖΑ και της Αριστεράς για την εν λόγω νομοθετική πρωτοβουλία είναι οτι «κάνουμε βήματα προς τα πίσω». Αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αποτυπώνει τον τρόπο που αντιλαμβάνονται την πρόοδο και την συντήρηση, ενώ την ίδια στιγμή ζητούν να συντηρηθεί ένα απαρχαιωμένο πλαίσιο 40 ετών, το οποίο δεν λαμβάνει υπόψη τα νέα τεχνολογικά δεδομένα, τα οποία είτε το θέλουμε είτε όχι, έχουν φέρει συγκλονιστικές μεταβολές και στα εργασιακά.
Δεν αντιλαμβάνονται επίσης οτι η μη αντίληψη της σύγχρονης διεθνούς πραγματικότητας και των παραμέτρων που αυτή έχει, όπως είναι η επέκταση της τηλεργασίας, στρέφεται στο τέλος της ημέρας κατά των ίδιων των εργαζόμενων, για τα δικαιώματα των οποίων δήθεν «ανεβαίνουν στα… κάγκελα». Γνωρίζοντας οτι όσα λένε στην ουσία είναι εκτός τόπου και χρόνου, πασπαλίζουν τον βαθιά συντηρητικό τους λόγο με τα απαραίτητα fake news, όπως για παράδειγμα οτι η κυβέρνηση δήθεν θέλει να καταργήσει το 8ωρο.
Στοιχεία συριζο – λουδισμού όμως δεν βλέπουμε μόνο σε ο,τι αφορά την αντιπαράθεση για τα εργασιακά. Ευδιάκριτη είναι η φοβία του ΣΥΡΙΖΑ για τις εξελίξεις της νέας εποχής και σε μια σειρά άλλων θεμάτων όπως είναι η πράσινη οικονομία και η πράσινη ανάπτυξη. Μπορεί στην Κουμουνδούρου να λένε οτι είναι το κόμμα της οικολογίας, όμως ως κυβέρνηση δεν είχαν το παραμικρό σχέδιο για την απολιγνιτοποίηση ενώ ως αξιωματική αντιπολίτευση εμμένουν στον λιγνίτη.
Σε αντίθεση με τον δήθεν «πράσινο» ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, παιρνει συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να επιτευχθεί ο εθνικός στόχος που είναι έως το 2030 το 35% των ενεργειακών αναγκών να καλύπτονται από τις Ανανεώσιμες Πηγές ενώ μέσα από το Ελλάδα 2.0 στοχεύει στην ταχύτερη πράσινη μετάβαση. Είναι χαρακτηριστικό οτι στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας η Ελλάδα υπερβαίνει του στόχους που θέτει ο κοινοτικός κανονισμός διαθέτοντας το 38% (αντί του 37% που προβλέπει ο κανονισμός) των πόρων για την πράσινη και το 22% (αντί του 20% του κανονισμού) για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο οποίος αποτελεί και ένα πεδίο στον οποίο η σημερινή κυβέρνηση έχει κάνει άλματα προς τα μπρος.
Η ψηφιοποίηση του Κράτους άλλωστε αποτελεί την αιχμή τους δόρατος προκειμένου η χώρα μας να εισέλθει με αξιώσεις στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση. Η αμηχανία του ΣΥΡΙΖΑ και εδώ είναι έκδηλη. Ανήμπορος να παρακολουθήσει τις εξελίξεις γύρω από τον ψηφιακό μετασχηματισμό της οικονομίας αλλά και της αγοράς εργασίας και συνεπώς την συζήτηση όπως π.χ. για προσέλκυση ψηφιακών νομάδων (μια τάση που θα ευδοκιμήσει στην μετά-covid εποχή και η χώρα μας μπορεί και πρέπει να αξιοποιήσει), επιλέγει να αποπροσανατολίζει την συζήτηση, με μια ρητορική διχαστική η οποία έχει την οσμή ναφθαλίνης.
Οι σύγχρονοι Λουδίτες, μπορεί να μην καταστρέφουν μηχανήματα όμως με κάθε τρόπο επιχειρούν να κρατήσουν την κοινωνία και την χώρα στάσιμη, προσπαθώντας να διοχετεύσουν σε αυτήν την φοβικότητα τους για τις σύγχρονες εξελίξεις και τις προκλήσεις του αύριο. Η πραγματικότητα όμως τους έχει προσπεράσει…
*Ο κ. Γιάννης Καλλιάνος είναι βουλευτής Νοτίου Τομέα Β’ Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία
