«Οικονομική, υγειονομική κρίση και η σταθερή εργοδοτική παραβατικότητα στο βωμό του κέρδους, έχουν πολλαπλά θυσιάσει την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Τα συνδικάτα ζητούμε τώρα πρόσβαση των εργαζομένων σε ολοκληρωμένο σύστημα προστασίας της υγείας και ασφάλειας στην εργασία». Αυτό αναφέρει, μεταξύ άλλων, η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ), με αφορμή την 28η Απριλίου, Παγκόσμια Ημέρα για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία.
Παράλληλα, όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, η ΓΣΕΕ απέστειλε στον υπουργό Εργασίας τις προτάσεις της για τα ελάχιστα απαιτούμενα μέτρα για την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου υγείας και ασφάλειας, ενώ είναι σε πλήρη ετοιμότητα και σε διαρκή συνεννόηση με τις οργανώσεις μέλη της, Εργατικά Κέντρα και ομοσπονδίες, για προτάσεις συγκεκριμένων επιμέρους νομοθετικών παρεμβάσεων.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ζητείται άμεσα:
«1. Δημιουργία επιτελικής δομής σε κεντρικό επίπεδο στο υπουργείο Εργασίας για το σχεδιασμό και το συντονισμό, στη βάση διαρκούς αποτίμησης στοιχείων και αποτελεσμάτων μαζί με τα συνδικάτα, μέτρων και δράσεων για την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, σε όποιον τομέα και εάν αυτή παρέχεται (δημόσιο, ιδιωτικό, αγροτικό τομέα και ναυτική εργασία).
2. Ισόρροπη πανελλαδικά ενίσχυση και αναβάθμιση του Σ.ΕΠ.Ε. και κυρίως:
α) Αύξηση των Περιφερειακών Διευθύνσεων, σύμφωνα με τις Περιφέρειες της χώρας και διασπορά των τοπικών τους τμημάτων σε κάθε περιφερειακή ενότητα, ιδιαίτερα στη νησιωτική χώρα και τις ακριτικές περιοχές, όπου υπάρχει παντελής απουσία Επιθεωρήσεων Εργασίας, παρά την τοπική οικονομική δραστηριότητα και την απασχόληση εργατικού δυναμικού.
β) Ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού των επιθεωρητών εργασίας, με σκοπό τη θωράκιση της αποτελεσματικής λειτουργίας του Σ.ΕΠ.Ε. και άμεση στελέχωση των μονοπρόσωπων Επιθεωρήσεων Εργασίας.
γ) Ενίσχυση και αναβάθμιση της υλικοτεχνικής υποδομής του Σ.ΕΠ.Ε., με την εξασφάλιση προσηκόντων κτιριακών εγκαταστάσεων, την παροχή υπηρεσιακών αυτοκινήτων, τη συνεχή εκπαίδευση των επιθεωρητών, τη χορήγηση σύγχρονων οργάνων μέτρησης εργασιακού περιβάλλοντος, τη χορήγηση μέσων ατομικής προστασίας στους επιθεωρητές και εν μέσω πανδημίας τον άμεσο προγραμματισμό του εμβολιασμού τους.
3. Νομοθετική κατοχύρωση της διαδικασίας σύστασης και λειτουργίας φορέα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου, ως φορέα ασφάλισης της επαγγελματικής νοσηρότητας (εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες), στο πλαίσιο λειτουργίας του εθνικού ασφαλιστικού συστήματος και σύμφωνα με το παράδειγμα πολλών άλλων ευρωπαϊκών κρατών.
4. Δημιουργία Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Αναφοράς Μετρήσεων Προσδιορισμού Βλαπτικών Παραγόντων για την επαγγελματική υγεία και ασφάλεια, με επαναλειτουργία των εργαστηρίων εφαρμοσμένης έρευνας του υπουργείου Εργασίας, σε διασύνδεση με το ΕΛΙΝΥΑΕ, καθώς και με δημόσια εργαστήρια και κέντρα έρευνας στον τομέα της επαγγελματικής υγείας και ασφάλειας στη χώρα μας.
5. Σταθερή και απρόσκοπτη λειτουργία της Επιτροπής Κρίσεως ΒΑΕ. Η μέριμνα για την υγεία και η ασφάλεια των εργαζομένων που απασχολούνται κάτω από ανθυγιεινές και επικίνδυνες συνθήκες, τόσο στο πλαίσιο συγκεκριμένων χώρων εργασίας, όσο και ανεξάρτητα από τις επιχειρήσεις ή τους χώρους απασχόλησης, είναι ζήτημα διαρκές, που απαιτεί τη διαρκή επαγρύπνηση της Πολιτείας.
6. Διαμόρφωση αξιόπιστου συστήματος αναγγελίας και καταγραφής της επαγγελματικής νοσηρότητας (επαγγελματικών ασθενειών και εργατικών ατυχημάτων), καθώς και του συστήματος παρακολούθησης, αξιολόγησης και αξιοποίησης των δεδομένων στη βάση των κοινών ευρωπαϊκών προτύπων ESAW και EODS αντίστοιχα της EUROSTAT.
7. Θωράκιση της εργατικής συμμετοχής κατά τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας για την υγεία και ασφάλεια στο πλαίσιο του άρθρου 16 της παρ. 7 του ν. 1264/1982 με δυνατότητα εξουσιοδότησης από τα Εργατικά Κέντρα, εκπροσώπου της οικείας Ομοσπονδίας. Θέσπιση διαδικασίας αποστολής εκθέσεων από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις δύο φορές το χρόνο, με κοινοποίηση για τη στόχευση του ελεγκτικού έργου ΥΑΕ της Επιθεώρησης Εργασίας, με ειδικό κεφάλαιο στην ετήσια έκθεση του ΣΕΠΕ ως προς τον αριθμό και το είδος των εργατικών αναφορών και την ανταπόκριση του ελεγκτικού έργου.
8. Τροποποίηση του ν. 3789/1957 για τους κανονισμούς εργασίας, ώστε να καταστεί υποχρεωτικό περιεχόμενο αυτών, κεφάλαιο για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων και υπό το πρίσμα της εμπειρίας από την αντιμετώπιση της πανδημίας. Εκπαίδευση και πιστοποίηση σε θέματα ΥΑΕ, κάθε εργοδότη και κάθε εργαζομένου, σε κάθε θέση εργασίας, μέσα από δράσεις του νέου σχεδιαζόμενου ΕΣΠΑ. Παροχή των μέσων ατομικής προστασίας, πριν από την ανάληψη εργασίας.
9. Ρητή απαγόρευση των εργολαβικών αναθέσεων για την παροχή εργασίας, απαραίτητης για τη λειτουργία μίας επιχείρησης και θέσπιση αυστηρών διαδικασιών πιστοποίησης εργολαβικών εταιρειών, ως προς τις παρεχόμενες από αυτές υπηρεσίες. Νομοθετική ενίσχυση στα ζητήματα τήρησης της εργατικής νομοθεσίας (όροι εργασίας και ΥΑΕ) και επέκταση του πεδίου εφαρμογής των διατάξεων για τις εργολαβικές αναθέσεις φύλαξης και καθαρισμού σε όλα τα είδη εργολαβιών. ‘Αμεση έναρξη λειτουργίας του “Μητρώου Παραβατών Εταιρειών Παροχής Υπηρεσιών Καθαρισμού ή/και Φύλαξης” με δημοσιοποίηση των στοιχείων του και επέκτασή του σε όλα τα είδη εργολαβικών αναθέσεων. Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 94 (1949) “για τις ρήτρες εργασίας στις συμβάσεις με το Δημόσιο”.
10. Δημιουργία point system για τις εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τη νομοθεσία στα θέματα ΥΑΕ. Αποκλεισμός τους από διαγωνισμούς εθνικών ή συγχρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, έργων ή υπηρεσιών ή χρηματοδοτήσεις άλλου τύπου.
11. Θέσπιση ρητής νομοθετικής διάταξης για την προστασία από την απόλυση των εργαζομένων που έχουν υποστεί εργατικό ατύχημα ως εξής: “Απαγορεύεται και είναι απόλυτα άκυρη η καταγγελία της σύμβασης ή σχέσης εργασίας εργαζομένου/ης που έχει υποστεί εργατικό ατύχημα, εκτός εάν υπάρχει άλλος σπουδαίος λόγος για καταγγελία. Ως σπουδαίος λόγος, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ενδεχόμενη μείωση της απόδοσης στην εργασία του/της εργαζομένου/ης που οφείλεται στο εργατικό ατύχημα”.
12. Δυνατότητα δημιουργίας κλαδικών ή/και γεωγραφικής αναφοράς Επιτροπών Υγείας και Ασφάλειας των εργαζομένων για την ενίσχυση των διαδικασιών ενημέρωσης και διαβούλευσης στα θέματα ΥΑΕ και την αποκατάσταση του κενού συμμετοχικών διαδικασιών στο πεδίο αυτό, αναφορικά με τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
13. Αντιμετώπιση θεμάτων ιατρού εργασίας, με πρόβλεψη για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
14. Κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας 190 για την “Εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας” με τη λήψη των απαραίτητων και κυρίως κατάλληλων μέτρων εφαρμογής της και στο πεδίο της υγείας και της ασφάλειας των θυμάτων παρενόχλησης, σεξουαλικής παρενόχλησης και ηθικής παρενόχλησης.
15. Υιοθέτηση της πλήρους πρότασης της ΓΣΕΕ για την ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου της τηλεργασίας, όπου περιέχεται σειρά ρυθμίσεων για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων εξ αποστάσεως με τηλεργασία».
«Παρά την εξελισσόμενη τραγωδία των εργατικών ατυχημάτων στη χώρα μας, δεν έχει αξιολογηθεί σε εθνικό επίπεδο το βάρος της κατάστασης στα θέματα υγείας και ασφάλειας στην εργασία. Θεωρούμε ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δράσουμε όλοι, άμεσα. Απαιτούνται άμεσα στοχευμένες νομοθετικές ρυθμίσεις. Οποιαδήποτε καθυστέρηση στην εφαρμογή μέτρων και πολιτικών κοστίζει ζωές.
Τιμούμε τη μνήμη, όσων έχασαν τη ζωή τους εν ώρα εργασίας ή από επαγγελματική ασθένεια.
Αγωνιζόμαστε για την εξάλειψη των επικίνδυνων συνθηκών στους χώρους εργασίας» τονίζει η ΓΣΕΕ.