*Της Αντιγόνης Βαφείδου
Δεν μπορεί να πει κανείς ότι δεν αισθανθήκαμε έστω και λίγο ψηλότεροι οι Έλληνες κατά την συνάντηση Δένδια – Τσαβούσογλου. Η σωρευμένη ένταση μηνών εκτονώθηκε επιτέλους και μάλιστα εντός της έδρας της επί μακρού προκλητικής γείτονος…
Ο παραπλανητικός πρόλογος
Η αριστοτεχνία της εισαγωγής του κ. Δένδια είναι αξισημείωτη: Μίλησε για το σεβασμό στην ελεύθερη θρησκευτική έκφραση, ενημερώνοντας για την επίσημη λειτουργία μουσουλμανικών τεμενών εντός της Ελληνικής Επικράτειας. Μίλησε δήλ. για σεβασμό στη διαφορετικότητα τη στιγμή που οι Τούρκοι – παρά την κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης – μετέτρεψαν την Αγία Σοφία σε τζαμί… Ο ομόλογος του, ανυποψίαστος προφανώς για το «σουλταν μερεμετ» που θα ακολουθούσε, άρχισε να μειδιάζει. Δεν φαντάστηκε, ότι αυτός ήταν ένας πρόλογος, που θα έδινε την σκυτάλη στο κυρίως θέμα: Αυτό της τουρκικής αδιαλλαξίας και προκλητικότητας, της ασέβειας τόσο προς το Διεθνές Δίκαιο όσο και προς τις ευρωπαϊκές αξίες και αρχές.
Κόκκινες γραμμές
Με αμετάβλητη συχνότητα ως προς το ηχόχρωμα της φωνής, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών κατέστησε σαφή τα αδιαπραγμάτευτα όρια εντός των οποίων θα έχει νόημα ο οποιοδήποτε ελληνοτουρκικός διάλογος στο μέλλον. Ειδικότερα:
- Προέταξε ως βάση των διαύλων επικοινωνίας το σεβασμό των θεμελιωδών κανόνων και αξιών του Χάρτη του ΟΗΕ και του ΝΑΤΟ, αλλά και της ΕΕ.
- Κατέστησε σαφές, ότι ρητώς η Συνθήκη της Λοζάνης αναγνωρίζει στην Ελλάδα μόνο μουσουλμανική μειονότητα και όχι τουρκική.
- Αναφέρθηκε στο casus belli εκ μέρους της Τουρκίας και στην απειλή πολέμου ως προς την ανάγκη στρατιωτικής παρουσίας στα νησιά μας.
- Επισήμανε πως η Τουρκία συνεχίζει να αγνοεί τη σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας η οποία όχι μόνο αφορά το εθνικό μας δίκαιο, αλλά έχει επικυρωθεί και από την ΕΕ, αποτελεί δηλ. τμήμα του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
- Ανέφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της τουρκικής προκλητικότητας το παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο, την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού στον Έβρο τον περσυνό Μάρτιο και τις αμέτητες εναέριες παραβιάσεις.
Χαρτογράφηση
Ουσιαστικά τί χαρτογράφησε δια της τοποθέτησης του ο Υπ.Eξ.:
- Αποτύπωσε την άπειρη απόσταση της Τουρκίας από την ευρωπαϊκή της προοπτική, εξ υπαιτιότητάς της και μόνο.
- Έθεσε ξεκάθαρα τα αδιαπραγμάτευτα όρια εντός των οποίων έχει νόημα η όποια συζήτηση επί των ελληνοτουρκικών.
- Ανάδειξε στην διεθνή κοινότητα, ότι ο κακόπιστος και δυσλειτουργικός συνομιλητής στο διμερή διάλογο των δύο χωρών είναι η Τουρκία.
O πειναλέων επεκτατιστής εντός της ΕΕ;
Ο χαριτωμένα «πεινασμένος» Έλληνας Υπουργός είπε ουσιαστικά στο πειναλέοντα-επεκτατιστή ομόλογό του, ότι θα πρέπει να του κοπεί η όρεξη.. Η δε σημειολογία της όλης τοποθέτησης Δένδια, σαφώς και δεν αφορούσε μόνο των πυρήνα των ελληνοτουρκικών ζητημάτων.
Η τουρκική προκλητικότητα δεν είναι πρωτόγνωρη συμπεριφορά εδώ και δεκαετίες. Ωστόσο, από τότε που η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας δεν είναι πλέον όχι απλώς ορατή, αλλά επικαλύπτεται από την τάση του Νεοθωμανισμού, οι επεκτατικές της βλέψεις στην Αν. Μεσόγειο εκφράζονται επιθετικά. Μήπως αυτό ήταν και το επιθυμητό τελικά για την γείτονα χώρα; Να μην δεσμεύεται δηλαδή από κάποιους «βαρείς κανόνες», που θα επιβάλλονταν να ακολουθήσει εντός του ευρωπαϊκού κλαμπ; Τo δημοκρατικό κεκτημένο, τα ανθρώπινα δικαιώματα κλ.π έχουν μάλλον άλλο ερμηνευτικό φορτίο σύμφωνα με τις αξίες και τις αρχές της τουρκικής κοινωνίας.
Το πληγωμένο γόητρο του «ακάθιστου» πρωτοκόλλου
Η Ελλάδα στην συνάντηση Δένδια-Τσαβούσογλου διατράνωσε, τόσο το «ανήκομεν εις τη Δύση», όσο και τον ρόλο που καλούνται πλέον να αναλάβουν τα έτερα μέλη της ευρωπαϊκής οικογένειας. Αποκατέστησε το πληγωμένο γόητρο της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen από την τελευταία της επίσκεψη στον Τούρκο Πρόεδρο, για την οποία το πρωτόκολλο της επιφύλασσε τον «ακάθιστο». Και τί μπορεί να καταλάβει κάποιος από της λεπτομέρειες μιας θεσμικής επίσκεψης; Τα πάντα! Η απαξιωτική συμπεριφορά δεν αφορούσε την Πρόεδρο, αλλά ό,τι αυτή αντιπροσωπεύει. Αφορούσε δηλ. την πεμπτουσία των ευρωπαϊκών θεσμών, αξιών, ιδεών και την άβυσσο που χωρίζει την Ε.Ε με την Τουρκία σε πολλά και κρίσιμα θέματα, π.χ ισότητα των φύλων, ελευθερία του τύπου, ανθρώπινα δικαιώματα και άλλα. Και τελείως απλοϊκά να το ερμηνεύσουμε, η γνήσια τουρκική πρόθεση είναι: οι θρασείες αναφορές για μοίρασμα του Αιγαίο, όταν οι ίδιοι ως οιμοδεσπότες από πλευράς τους, δεν προσφέρουν ούτε μια καρέκλα παραπάνω….(!)
Η Ευρώπη λοιπόν, δι’ ημών ανταπέδωσε την «αβρότητα» της επίσκεψης που έλαβε χώρα λίγες ημέρες πριν.
Ο «ύμνος» και η ευκαιρία
Σε κάθε περίπτωση, ο «ύμνος» των διεθνών μέσων ενημέρωσης για τον Υπ.Εξ. Νίκο Δένδια, αντικατοπτρίζει τη μεγάλη διπλωματική επιτυχία της Χώρας. Αξιοποιήθηκε η ευκαιρία, τόσο της ανάδειξης της αμετροεπούς τουρκικής προκλητικότητας, όσο και του καίριου ρόλου της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατ. Μεσογείου /Βαλκανίων. Υπογραμμίστηκε ότι, τα χερσαία σύνορά μας και υδάτινα σύνορά μας είναι ουσιαστικά και ευρωπαϊκά σύνορά μεταξύ Τουρκίας και Ε.Ε
Ακολούθως λοιπόν, η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και διεθνή στήριξη, δεδομένων: των κακόπιστων τουρκικών προκλήσεων -που κυριολεκτικά και μεταφορικά- διαρκώς αναχαιτίζει, του δυσανάλογου βάρους που σηκώνει λόγω των προσφυγικών εισροών και του μεταναστευτικού.
Η Χώρα μας είναι ουσιαστικά το τείχος ανάμεσα στην Ευρώπη και τον μουσουλμανικό κόσμο. Ας αποτιμήσουν οι Ευρωπαίοι την πραγματική του αξία και τί θα σημαίνει για το μέλλον της Ευρώπης η τυχόν κατάρρευσή του…
*Η Αντιγόνη Βαφείδου είναι δικηγόρος Αθηνών, υπ. Διδάκτωρ Νομικής ΔΠΘ, με πρώτο μεταπτυχιακό τίτλο (M.Sc) από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και δεύτερο μεταπτυχιακό τίτλο (LL.M-U.C.L) στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Έχει επίσης εξειδικευθεί σε ζητήματα Ανθρώπινου Δυναμικού στο London School of Economics και έχει εργασθεί στις Βρυξέλλες ως ειδικός σύμβουλος σε διαβουλεύσεις ευρωπαϊκών Οδηγιών και Κανονισμών. Αρθρογραφεί για ζητήματα πολιτικής και κοινωνικής επικαιρότητας.