Το καθεστώς της Τουρκίας του Ερντογάν, είχε πιαστεί στον ύπνο και υπέστη επικοινωνιακή, διπλωματική και επιχειρησιακή ήττα, στον Έβρο, όταν ενορχήστρωσε και προσπάθησε να εκτελέσει εισβολή λαθρομεταναστών στην Ελλάδα στα σύνορα του Έβρου. Τα ξάφνιασμα της Τουρκίας του Ερντογάν, από την άρτια σχεδιασμένη και εξαιρετική στην εκτέλεση αντίδραση της Ελλάδας, ήταν τέτοιο που χρειάστηκε αρκετό διάστημα για να συνέλθει και να αρχίσει την προκλητική συμπεριφορά του στο Αιγαίο, την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Χθες το βράδυ στην Άγκυρα, η Τουρκία του Ερντογάν, ο πειρατής του Διεθνούς Δικαίου, δέχθηκε δεύτερο και πιο ηχηρό χαστούκι, και αυτή τη φορά μέσα στην ίδια την πρωτεύουσα της Τουρκίας, αφού δεν περίμενε την τόσο ηχηρή απάντηση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, στις προκλήσεις του Τούρκου ομολόγου του, Μελβούτ Τσαβούσογλου, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου, μετά τη συναντήσεις του επικεφαλής της Ελληνικής Διπλωματίας, με τον Ταγίπ Ερντογάν, και τη συνάντηση των δυο αντιπροσωπειών.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, δεν σήκωσε απλά το γάντι στις προκλήσεις Τσαβούσογλου, αλλά απάντησε σε μια προς μια τις προκλήσεις Τσαβούσογλου, με τρόπο εθνικά υπερήφανο, ευρωπαϊκό, και επικαλούμενος το διεθνές δίκαιο.
Η έκπληξη και ο εκνευρισμός Τσαβούσογλου, στην απρόσμενη για την τουρκική πλευρά στιβαρή και δεικτική απάντηση του κ. Δένδια, ήταν έκδηλη στο πρόσωπο του Τούρκου ομολόγου του.
Είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο από Υπουργό Εξωτερικών της Ελλάδας και μάλιστα επί τουρκικού εδάφους. Μάλιστα δεν θα είναι υπερβολή να πει κανείς ότι ο Νίκος Δένδιας, η Ελληνική Κυβέρνηση, διότι τέτοιες ήταν οι οδηγίες του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στον Υπουργό Εξωτερικών, πήρε τη ρεβάνς και μάλιστα πανηγυρικά, για την προκλητική στάση του Ταγίπ Ερντογάν, μέσα στο Προεδρικό Μέγαρο με τον Προκόπη Παυλόπουλο, όταν ο Τούρκος Πρόεδρος είχε επισκεφτεί την Ελλάδα.
Η σημασία των χθεσινών γεγονότων δεν είναι καθόλου τυχαία και απορρέει από μια σειρά λανθασμένες κινήσεις του καθεστώτος Ερντογάν τα τελευταία χρόνια, οι οποίες δείχνουν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος και η κυβέρνησή του, μην έχοντας κατανοήσει τις δραματικές αλλαγές που έχουν επέλθει, στο διεθνές σύστημα και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, πιστεύουν ότι μπορούν να λειτουργήσουν με το παλιό εγχειρίδιο διπλωματίας το οποίο είναι σαφώς παρωχημένο.
Ο Ερντογάν προέβη σε ένα κορυφαίο ατόπημα, όταν πίστεψε ότι μπορούσε, χωρίς κόστος, να ανοίξει την πόρτα της Τουρκίας, μιας χώρας κομβικής για τη στρατηγική της Δύσης και κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών, στη Ρωσία και τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Αυτό προκάλεσε την οργή της γραφειοκρατίας και του συστήματος εξωτερικής πολιτικής της Ουάσιγκτον, και ήλθε και έδεσε με την βαθιά ριζωμένη καχυποψία και αντιμετώπιση, ως άσπονδου εχθρού, της Ρωσίας, από το νέο Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζό Μπάϊντεν, και την ομάδα εξωτερικής πολιτικής του.
Μόλις λίγες ώρες πριν το ηχηρό ράπισμα Δένδια, προς το καθεστώς Ερντογάν μέσα στην Άγκυρα, η Ουάσιγκτον και ο Αμερικανός Πρόεδρος, ανακοίνωσαν νέα δέσμη ευρύτατων κυρώσεων εναντίον της Μόσχας, δείχνοντας ότι σκοπεύουν να παίξουν σκληρά με το καθεστώς Πούτιν.
Την ίδια στιγμή, παρά τις αργές και σε κάποιες περιπτώσεις δυσκίνητες κινήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έναντι της παραβατικής συμπεριφοράς της Τουρκίας, απέναντι στην Ελλάδα, την Κύπρο, και στην Ανατολική Μεσόγειο, αργά αλλά σταθερά, άσχετα εάν το Βερολίνο κάνει οτιδήποτε είναι δυνατόν για να το φρενάρει, το κλίμα έχει βαρύνει αισθητά και στις Βρυξέλλες για την Τουρκία.
Το ίδιο συμβαίνει και στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου, όπου οι μεθοδικές κινήσεις της Ελλάδας, έχοντας ως βάση την τετραμερή συνεργασία Ελλάδα, Ισραήλ, Αίγυπτος και Κύπρος, της οποίας τα θεμέλια είχε βάλει η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, έχουν φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία του Ερντογάν.
Εάν μάλιστα προσθέσει κανείς σε αυτό την ραγδαία βελτίωση των σχέσεων κομβικών Αραβικών Χωρών με το Ισραήλ, η οποία επιτεύχθηκε με σιωπηρή αλλά άκρως επιτυχημένη διπλωματία κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Τράμπ, στις ΗΠΑ, το σκηνικό για την Τουρκία και την πολιτική που εφαρμόζει γίνεται ακόμη δυσκολότερο.
Σε κάθε περίπτωση η χθεσινή επίσκεψη του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών στην Άγκυρα, αποτελεί μια μεγάλη διπλωματική επιτυχία, αφού κατάφερε να αποδείξει και να καταγράψει με σαφήνεια, για τη διεθνή κοινότητα και σημαντικά κέντρα αποφάσεων, ποιες είναι πραγματικά οι προθέσεις της Τουρκίας του Ερντογάν, στον διάλογο και το συγκαταβατικό στυλ το οποίο σε κάθε ευκαιρία που δίνεται διαφημίζουν ο Τούρκος Πρόεδρος και η κυβέρνηση του.
Βέβαια στην εξωτερική πολιτική και τις διεθνείς σχέσεις πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, εάν θέλουμε να βαδίζουμε σε στέρεο έδαφος. Η χθεσινή πραγματικά εθνικά υπερήφανη και διπλωματικά επιτυχημένη εμφάνιση του Νίκου Δένδια στην Άγκυρα, αποτελεί την αρχή μιας δύσκολης και εξαιρετικά πολύπλοκης διαδικασίας, με πολλές παγίδες και κακοτοπιές, για τις οποίες η Ελλάδα θα πρέπει να είναι έτοιμη και καλά προετοιμασμένη.
Όπως έλεγε ο αείμνηστος Αμερικανός Πρόεδρος, Ρόναλντ Ρέηγκαν, εμπιστέψου αλλά επιβεβαίωσε.
Το επόμενο δύσκολο τεστ έρχεται σε δυο εβδομάδες στην Πενταμερή Συνάντηση για το Κυπριακό που διοργανώνουν τα Ηνωμένα Έθνη. Μια συνάντηση όπου Ελλάδα και Κύπρος, θα πρέπει να επιδείξουν την ίδια σθεναρή και εθνικά υπερήφανη συμπεριφορά που επέδειξε χθες στην Άγκυρα, ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, έτσι ώστε ο δεύτερος Έβρος της Τουρκίας του Ερντογάν, να τριτώσει.
Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Αναλυτής Διεθνών Σχέσεων, Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, Μέλος του The International Institute for Strategic Studies, και επί σειρά ετών Ανταποκριτής στην Washington DC, διαπιστευμένος στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.