«Η θεσμική ηλικία της Εθνικής Πινακοθήκης, η οποία ιδρύθηκε το 1900, παρότι αξιοσέβαστη κι αυτή, δεν συμπίπτει με την πραγματική της ηλικία που ορίζεται από τους θησαυρούς που περικλείει. Κι οι θησαυροί αυτοί ανήκουν, κατά κύριο λόγο, στη νεότερη ελληνική τέχνη. Μια τέχνη συνομήλικη και αυτάδελφη με το νεότερο ελληνικό κράτος» είπε η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα, χαιρετίζοντας τα εγκαίνια της νέας Εθνικής Πινακοθήκη.
Χαρακτήρισε την Εθνική Πινακοθήκη ως «ένα μουσείο της Παλιγγενεσίας, ένα μουσείο εθνικής αυτογνωσίας» και πρόσθεσε πως «δεν είναι τυχαίο ότι τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, θέλησαν να συνδέσουν τα θυρανοίξια της νέας Εθνικής Πινακοθήκης με την επίσημη έναρξη των εορταστικών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Ελληνικής Επανάστασης».
«Η νεότερη ελληνική τέχνη όπως και το νεότερο ελληνικό κράτος γεννήθηκε εκ του μηδενός» συνέχισε η κ. Λαμπράκη-Πλάκα. Ωστόσο, όπως επεσήμανε «οι δημιουργοί του ελεύθερου ελληνικού κράτους συνειδητοποίησαν πολύ νωρίς ότι οι τέχνες και οι επιστήμες αποτελούν το θεμέλιο ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους κι όταν μάλιστα το βαραίνει η κληρονομιά της αρχαιότητας. Τον Ιανουάριο του 1837 ιδρύονται σχεδόν ταυτόχρονα το Σχολείο των Τεχνών και το Πανεπιστήμιον ενώ ήδη έχει ληφθεί μέριμνα για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, διότι σύμφωνα με το απόφθεγμα του στρατηγού Μακρυγιάννη ”Δι’ αυτά πολεμήσαμεν”. Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες συγκαλούνται από το εξωτερικό να διδάξουν στο νεοϊδρυθέν Σχολείον των Ωραίων Τεχνών ενώ οι πρώτοι υπότροφοι αποστέλλονται αρχικά στο Μόναχο, όπως είναι φυσικό λόγω του βασιλέα Όθωνα, κι αργότερα σε άλλα ευρωπαϊκά κέντρα για να εκπαιδευτούν.
Η τέχνη καλείται να ξαναβρεί την πρωτογενή της λειτουργία στη νέα υπό διαμόρφωση κοινωνία. Να δώσει αισθητή μορφή στην εικόνα της, στα ιδανικά της, στην ιδεολογία της. Ανταποκρίθηκε σε αυτό το υψηλό αίσθημα με αξιοθαύμαστο ζήλο, καλύπτοντας μέσα σε ελάχιστες δεκαετίες τα κενά αιώνων της καλλιτεχνικής παιδείας. Ατενίζοντας κανείς τα αριστουργήματα των μεγάλων ζωγράφων της Σχολής του Μονάχου- Λύτρα, Γύζη Βολανάκη, Ιακωβίδη, στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, δεν μπορούμε να φανταστούμε ότι κατάγονταν από αγράμματους νησιώτες που είχαν ζήσει τα δεινά της σκλαβιάς. Η ελληνική τέχνη του 20 αιώνα συντονίστηκε με τις σύγχρονες δυτικοευρωπαϊκές τάσεις διατηρώντας ωστόσο την ταυτότητα της που υποδηλώνει συμβολικά τις περιπέτειες του εθνικού βίου».
Η διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κατέληξε με ευχαριστίες στους ξένους προσκεκλημένους για την παρουσία τους στα εγκαίνια της νέας Εθνικής Πινακοθήκης τονίζοντας ότι «το νέο λαμπρό κτίριο μάς επιτρέπει τώρα να αναδείξουμε το εύρος, τον πλούτο και την υψηλή ποιότητα της νεότερης ελληνικής τέχνης. Κι είμαστε αληθινά ευγνώμονες να τιμάτε με την παρουσία σας τα θυρανοίξια του νέου μουσείου. Θεωρούμε αυτή την τιμή συμβολική γιατί μάς υπενθυμίζει τον τεράστιο ρόλο του φιλελληνικού κινήματος στον απελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων. Η Ευρώπη ανταπέδιδε έτσι, δια του φιλελληνισμού, τα τροφεία στη μακρινή μητέρα του πολιτισμού της, την Ελλάδα, συμβάλλοντας στην αναγέννηση της».
Μετά την ομιλία και της κ. Λαμπράκη-Πλάκα ακολούθησε ξενάγηση των υψηλών προσκεκλημένων στην Πινακοθήκη, τμηματικά και με τήρηση των υγειονομικών κανόνων για την καταπολέμηση της πανδημίας.
Οι υψηλοί προσκεκλημένοι περιηγήθηκαν, για περίπου είκοσι λεπτά, σε κάποιους από τους εντυπωσιακούς νέους χώρους της Πινακοθήκης και θαύμασαν από κοντά έργα εμπνευσμένα από την Ελληνική Επανάσταση, τα οποία εκτίθενται σε μια ειδική αίθουσα του πρώτου ορόφου, με κορυφαία τα «Ελλάς ευγνωμονούσα» του Θεόδωρου Βρυζάκη, «Έλληνας Καβαλάρης» του Ευγένιου Ντελακρουά, «Έξοδος του Μεσολογγίου», «Υποδοχή του Λόρδου Βύρωνα στο Μεσολόγγι» κα.
Επίσης στάθηκαν μπροστά σε αριστουργήματα σπουδαίων Ελλήνων ζωγράφων όπως τα «Ιδού ο Νυμφίος έρχεται» και «Εαρινή Συμφωνία» του Νικόλαου Γύζη, «Χριστός-Ανθρωπότης» του Κωνσταντίνου Παρθένη, «Στην ταράτσα ή Αθηναϊκή βραδιά» του Ιάκωβου Ρίζου που απαθανατίζει ένα αξιωματικό του Ναυτικού που εικάζεται πως είναι ο πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδος, παππούς του Πρίγκιπα Κάρολου.
