Η εστίαση εξελίχθηκε σε σημαντικό κλάδο της οικονομίας, τα τελευταία χρόνια, καθώς αποτέλεσε τον πυρήνα συναντήσεων κάθε φύσεως και κλέβοντας έτσι τη σκυτάλη από σπίτια κι εργασιακούς χώρους. Κατέληξε σημαντικός παράγοντας ψυχαγωγίας, ακόμη και σύναψης επαγγελματικών συμφωνιών. Πολλά καφέ, μπαρ και εστιατόρια έγιναν στέκια, “ορόσημα”, όπου επισφραγίστηκαν σχέσεις, φιλίες και συνεργασίες. Έγιναν συνώνυμο της διασκέδασης, αλλά και του εργασιακού διαλείμματος.
Της Ελένης Κριτσιδήμα
Αναντίρρητα, στην Ελλάδα ήταν ο κλάδος στον οποίο επένδυσαν οι περισσότεροι εν μέσω της οικονομικής κρίσης. Κάποιοι νομίζοντας πως θα κέρδιζαν γρήγορα, εύκολα χρήματα. Άλλοι προσεγγίζοντας το εγχείρημα με σοβαρότητα, επιλογές ποιοτικών προϊόντων και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες.
Όλοι, ωστόσο, δέχθηκαν το ίδιο πλήγμα από την πανδημία. Ειδικότερα στις ευρωπαϊκές χώρες, όπου οι περισσότερες έβαλαν λουκέτο στα καταστήματα εστίασης, καθώς κρίνονται ως εστίες μόλυνσης… αφού οι παρέες, οι φωνές, το αλκοόλ συνθέτουν έναν συνδυασμό ικανό να διαλύσει κάθε μέτρο προφύλαξης και να ευνοήσει τη διασπορά του ιού.
Άγνωστο πότε θα ξεκλειδωθεί το λουκέτο
Αποτέλεσμα, ιδιοκτήτες κι εργαζόμενοι να ζουν στην αβεβαιότητα, με την ημέρα επανάκαμψης τους να παραμένει άγνωστη και συμπαρασύροντας στη δίνη τις επιχειρήσεις τροφοδοσίας.
Όπως λένε οι κυβερνήσεις των χωρών που έχουν επιβάλλει σκληρά lockdowns, κανείς δεν ξέρει πότε θα επιτραπεί να ξανά ανοίξουν οι χώροι εστίασης. Mαλιστα, σύμφωνα με τους ειδικούς, όλα θα εξαρτηθούν από τον ρυθμό εμβολιασμού, τους επιδημιολογικούς δείκτες και την κατάσταση του κάθε συστήματος Υγείας.
Διαφορετικά σενάρια ανοίγματος από χώρα σε χώρα
Στη Γαλλία, για παράδειγμα, ως επικρατέστερη ημερομηνία επανόδου φημολογείται η 20η Ιανουαρίου, χωρίς όμως να υπάρχει κυβερνητική επιβεβαίωση. Στη Γερμανία (όπου εφαρμόζεται ένα από τα σκληρότερα lockdowns και η καγκελάριος Α. Μέρκελ -δακρύζοντας- έκανε έκκληση για τήρηση των μέτρων) ακούγεται η 10η Ιανουαρίου (σημειώνεται ότι η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται στους εξωτερικούς χώρους). Στη Δανία, μέχρι στιγμής, έχει ορισθεί η 17η Ιανουάριου, μολονότι οι επιχειρήσεις εστίασης έχουν κλείσει μόνο στις περιοχές υψηλού κινδύνου.
Με κατεβασμένα ρολά, αλλά με τη δυνατότητα να πωλούν σε πακέτο παραμένουν τα μπαρ, καφέ κι εστιατόρια στην Αυστρία, στη Βουλγαρία, στην Εσθονία (επίσης απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοόλ σε εξωτερικούς χώρους και το πρόστιμο για παραβίαση των μέτρων αυξήθηκε από 145 ευρώ σε 300), στη Σλοβακία, στην Ολλανδία, στις Βρυξέλλες, και την Ελβετία, παρόλο ότι “κλειδώθηκαν” στις 19 Δεκεμβρίου.
Κάθε κράτος προέβη σε κλείσιμο των επιχειρήσεων Εστίασης, σε διαφορετικό χρόνο, ανάλογα με την επιβάρυνση του ιικού φορτίου. Παντού όμως οι επιχειρήσεις στηρίζονται με μέτρα ανακούφισης, τα οποία διαφέρουν από χώρα σε χώρα.
Χαλαρότητα και σύνθετα ημίμετρα σε άλλες χώρες
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες χώρες που ακολουθούν άλλες οδούς με ημίμετρα, μην ρισκάροντας για οικονομική πανωλεθρία τόσο του κλάδου, όσο και του κράτους. Για παράδειγμα, στην Ιταλία, όπου το lockdown παρατάθηκε μέχρι τις 15/1, επιτρέπεται η λειτουργία των χώρων εστίασης μέχρι τις 18:00, με τον κανόνα των έξι ατόμων ανά παρέα. Με ωράριο λειτουργούν και στο Μαυροβούνιο, όπου μπορούν να ανοίγουν στις 07:00 και να κλείνουν στις 18:00. Στη Ρωσία, δέχονται κόσμο από τις 06:00 έως τις 23:00.
Στην Πορτογαλία έχει δημιουργηθεί ένα πιο περίπλοκο μοτίβο. Οι επιχειρήσεις Εστίασης μπορούν να είναι ανοιχτές, αρκεί να τηρούν μια σειρά μέτρων για κοινωνικές αποστάσεις και κανόνων υγιεινής, αλλά υπάρχει συγκεκριμένη ώρα που πρέπει να κλείνουν, η οποία αλλάζει στις επιβαρυμένες περιοχές. Επίσης, ισχύει ο κανόνας των 6 ατόμων, που μπορεί να παρακαμφθεί αν πρόκειται για άτομα του ίδιου νοικοκυριού.
Σύνθετη είναι η κατάσταση και στη Βρετανία, που έχει χωριστεί σε ζώνες κινδύνου και με δεδομένο των κανόνα των έξι. Στις περιοχές που ανήκουν στη βαθμίδα 3 οι επιχειρήσεις θα μένουν ερμητικά κλειστές, στη 2 υποχρεούνται να κλείνουν στις 23:00, με τις τελευταίες παραγγελίες να έχουν ληφθεί μέχρι τις 22:00. Και δεν υπάρχει περιορισμός για τις περιοχές που ανήκουν στη βαθμίδα ένα.
Στην Ισπανία, όμως, τα μέτρα διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, με τις περιφέρειες να έχουν τον τελικό λόγο στις αποφάσεις. Έτσι, στην Καταλονία τα μπαρ και τα εστιατόρια ανοίγουν όλους τους χώρους τους από από τις 07:30 έως τις 09:30 π.μ. και από τις 13:00 έως τις 15:30. Υποχρέωση των επιχειρηματιών είναι οι πελάτες στον εσωτερικό χώρο να μην καταλαμβάνουν ποσοστό μεγαλύτερο από το 30% του και να μην ξεπερνούν τους τέσσερις ανά τραπέζι. Όταν δεν τρώνε ή πίνουν θα πρέπει, ωστόσο, να φορούν μάσκες. Στην Ανδαλουσία μπορούν να ανοίγουν από το το πρωί έως τις 18:00 και από τις 20:00 έως τις 22:00. Στην Αραγονία οι περισσότερες επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων της εστίασης, λειτουργούν μέχρι τις 22:00. Ο μόνος περιορισμός για τα μπαρ και τα εστιατόρια αφορά στο ποσοστό χωρητικότητας, που είναι 100% για τους εξωτερικούς χώρους και 30% για τους εσωτερικούς. Στη Μαγιόρκα τα πράγματα γίνονται αυστηρότερα, καθώς βρίσκεται σε επίπεδο κινδύνου 4, οπότε λειτουργούν μόνο οι εξωτερικοί χώροι των καταστημάτων και αυστηρά μέχρι τις 18:00.
Βέβαια, υπάρχει και η περίπτωση της Νορβηγίας που επικρατεί απόλυτη χαλαρότητα, με τις επιχειρήσεις να λειτουργούν κανονικά (μόνη απαγόρευση να μην σερβίρεται αλκοόλ). Αξίζει να σημειωθεί, μάλιστα, ότι η μάσκα είναι υποχρεωτική μόνο στα Μ.Μ.Μ..
Η αναχαίτιση του κορωνοϊού, για κάθε χώρα, είναι το στοίχημα ενός αγώνα μεταξύ της διαφύλαξης της οικονομίας και της δημόσιας υγείας. Αργά ή γρήγορα, όταν κατακτηθεί η πολυπόθητη ανοσία αγέλης, θα λήξει και τότε κάποιος θα έχει ηττηθεί. Το αποτέλεσμα θα χρεωθεί στους σχεδιασμούς των κυβερνήσεων.