Εδώ και περίπου 10 μήνες, η ανθρωπότητα βιώνει μια αδιανόητη και τεράστια υγειονομική, οικονομική και κοινωνική κρίση πέρα από κάθε περιγραφή.
Οι ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων έχουν αλλάξει δραματικά, μεγάλες επιχειρήσεις πτώχευσαν, άνθρωποι έχασαν τις δουλειές τους, τα συστήματα υγείας όλων ανεξαιρέτως των χωρών έχουν ξεπεράσει τα όρια τους , η επόμενη μέρα για όλο τον κόσμο θα είναι εντελώς διαφορετική.
Του Κυριάκος Μπερμπερίδη*
Αποτιμώντας κανείς την τρέχουσα κατάσταση παγκοσμίως, θα την χαρακτήριζε απελπιστική και μάλλον δεν θα είχε καθόλου άδικο.
Η Ελλάδα δεν θα μπορούσε φυσικά ν ‘αποτελέσει εξαίρεση με διψήφια ύφεση φέτος και με αύξηση της ανεργίας, στάθηκε όμως και διπλά άτυχη καθώς είχε μόλις αρχίσει να βρίσκει το βηματισμό της μετα από μια δεκαετία κρίσης, μνημονίων και ταπείνωσης.
Παρ ’όλα αυτά ο κανόνας είναι ότι οι κρίσεις μπορεί μεν να είναι σχεδόν πάντοτε επώδυνες, γεννούν όμως και ευκαιρίες αρκεί να έχει κανείς όραμα για να μπορέσει να τις εκμεταλλευτεί.
Οι μεγάλες και σοβαρές επιχειρήσεις, χρησιμοποιούν για παράδειγμα την ανάλυση SWOT
(από τα αρχικά των λέξεων strengths, weaknesses, opportunities & threats ) για να καταγράψουν τα δυνατά τους σημεία, τις αδυναμίες τους, τις απειλές του εξωτερικού περιβάλλοντος αλλά και τις εν δυνάμει ευκαιρίες.
Με μια περιεκτική ανάλυση SWOT αλλά και χρησιμοποιώντας κατόπιν τα κατάλληλα εργαλεία βελτίωσης, μια επιχείρηση μπορεί να μετατρέψει τις αδυναμίες της σε προτερήματα και τις απειλές σε ευκαιρίες και αυτό ισχύει και κατά μείζονα λόγο και για κράτη και κυβερνήσεις.
Η χώρα μας υποφέρει κι αυτή εδώ και μήνες, αλλά προς απογοήτευση μερικών, ούτε λύγισε, ούτε και κατέρρευσε. Απεναντίας και παρα τις γνωστές παθογένειες, φαίνεται ότι αρχίζει και αποκτά την ικανότητα να διορθώνει κι αυτή τις αδυναμίες της και μέσα σε περιβάλλον κρίσης να μετατρέπει τις απειλές σε ευκαιρίες και τα παραδείγματα δεν είναι καθόλου λίγα.
Η υποδειγματική διαχείριση του πρώτου κύματος της πανδημίας, εκτός από το θετικό momentum, κατέστησε την Ελλάδα από ένα failed state σε success story παγκοσμίως, τόνωσε την εθνική αυτοπεποίθηση και αποκατέστησε την εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας , παρότι έφτασε στα όρια του, αναβαθμίζεται διαρκώς με τις προσλήψεις 7.000 γιατρών και νοσηλευτών, την αύξηση των ΜΕΘ κατά 685 αλλά και των δαπανών για την Υγεία κατά 1 δις ετησίως. Και όλα αυτά τη στιγμή που τα έσοδα από τον τουρισμό σημείωσαν φέτος πτώση κατά 80% περίπου.
Με την προσθήκη μέσα στην επόμενη τριετία τριών νέων υπερσύγχρονων νοσοκομείων αλλά και του Εθνικού Κέντρου Μεταμοσχεύσεων από δωρεές ιδρυμάτων , η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια θ ‘ανέβει κατηγορία και θ ‘αποκτήσει εθνικό σύστημα υγείας τέτοιο που θα παρέχει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, αντίστοιχες μ ’αυτές των πλούσιων ευρωπαϊκών χωρών.
Ο κόσμος εξοικειώνεται με τις διαδικασίες της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, της εξ αποστάσεως εργασίας αλλά και των ηλεκτρονικών συναλλαγών.
Η ψηφιοποίηση του κράτους προχωρά με γοργούς ρυθμούς, η γραφειοκρατία μειώνεται και μπορεί μεν να μην γίναμε ακόμα Εσθονία, τουλάχιστον όμως ξεφύγαμε ανεπιστρεπτί από το φτωχό βαλκανικό παρελθόν μας και αυτό συνιστά μέγα επίτευγμα.
Μεγάλα έργα υποδομών είναι επίσης σε εξέλιξη, 14 περιφερειακά αεροδρόμια ανακαινίζονται και αρκετά απ’ αυτά έχουν ήδη παραδοθεί προς χρήση, οι δημόσιες συγκοινωνίες βελτιώνονται, το Μετρό Θεσσαλονίκης θα παραδοθεί επιτέλους έτοιμο το 2023, νέες μεγάλες επενδύσεις ανακοινώνονται ενώ η χώρα δανείζεται πια με αρνητικά επιτόκια.
Μέσα επίσης σε περιβάλλον κρίσης, η χώρα αναβαθμίζεται γεωπολιτικά με τις συμφωνίες για τις ΑΟΖ και τα τριμερή σχήματα αλλά και ενεργειακά με την αποπεράτωση της κατασκευής του αγωγού ΤΑΡ, τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τα σχέδια απολιγνιτοποιησης, την εξυγίανση της ΔΕΗ, την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Η Έκθεση της Επιτροπής Πισσαρ’ιδη, την οποία πολλοί επιμένουν να δαιμονοποιούν, παρέχει εν τούτοις έναν εξαιρετικό οδικό χάρτη για τα επόμενα χρόνια. Ένα μνημόνιο χωρίς όμως δανειακές υποχρεώσεις και επαχθείς όρους. Και το σημαντικότερο, ένα μνημόνιο ελληνικής ιδιοκτησίας που αν δεν υπήρχε, θάπρεπε κάποτε να το εφεύρουμε.
Η χώρα έχει τώρα μια μοναδική-και ίσως τελευταία-ευκαιρία να μετουσιώσει τις προτεινόμενες αλλαγές σε πράξεις, εκμεταλλευόμενη τη συγκυρία καθώς μετα από πολλά χρόνια φαίνεται ότι ένα μεταρρυθμιστικό κίνημα πλειοψηφεί και πάλι στην ελληνική κοινωνία, έστω και οριακά.
Αρκεί να κάνουμε την κρίση ευκαιρία, βγάζοντας τα αναγκαία συμπεράσματα από τη δική μας ανάλυση SWOT και κρατώντας όσα σημαντικά πέτυχαμε, ως παρακαταθήκες για την επόμενη μέρα.
*ο Κυριάκος Μπερμπεριδης είναι Director Παραγωγής και Εφοδιαστικής Αλυσίδας στη φαρμακευτική εταιρία Johnson & Johnson και μέλος των Τομέων Υγείας και Πολιτικής Υποστήριξης της Νέας Δημοκρατίας.
